Animal Rights luidt noodklok over aantal verkeersslachtoffers onder wolven

Er werden in 2024 23 dode wolven gevonden in Nederland, 19 daarvan kwamen hoogstwaarschijnlijk om door een aanrijding. Dat houdt in dat meer dan 80% van de wolven die in Nederland sterven, op dit moment omkomen in het verkeer.

Volgens de laatste voortgangsrapportage van BIJ12 uit september over de periode van 16 februari tot en met 17 mei 2024, waren er op dat moment 11 roedels en naar schatting 104-124 wolven in Nederland. ¹

We verloren dit jaar dus meer dan 15% van de Nederlandse wolven in het verkeer. Het zal vooral om zwervende jongeren en minder ervaren welpen gaan, maar de informatie/openheid hierover is beperkt en komt met grote vertraging tot ons.

De uitzonderingen
Van een karkas gevonden op 23 mei in Hoog Soeren (Gelderland) is de doodsoorzaak onbekend. Bij een dode wolf gevonden op 14 augustus op de Hoge Veluwe (Gelderland) gaat men uit van een natuurlijke dood. Bij de wolf die dood gevonden werd op 23 november langs de Houtkampweg in Nationaal Park Hoge Veluwe (Gelderland), vermoedt men een conflict tussen wolven. Op 20 september komt zo waarschijnlijk ook ‘mankepootje’ om het leven. De doodsoorzaak is nog niet bekend, maar ook hier gaat het mogelijk om een confrontatie met een ander roedel.

‘Nooddoding’
Op 29 oktober in Hoog Soeren (Gelderland), op 5 december in Ede (Gelderland) en op 27 december in Pesse (Drenthe), leefde de betrokken wolf nog na de aanrijding, maar werd door een opgeroepen jager of dierenarts gedood. Alleen necropsie resultaten kunnen duidelijkheid geven over de rechtmatigheid hiervan; was de ‘nooddoding’ in het belang van de wolf om ernstig lijden te beëindigen, of was het schot of het spuitje voorbarig en/of gemakzuchtig? Alle protocollen lijken uit te gaan van 'euthanasie' als enige reactie en niet of nauwelijks ruimte open te laten voor opvang en rehabilitatie. Dit lijkt in strijd met zowel de beschermingsverplichtingen uit de Habitatrichtlijn als met de zorgplicht uit de Wet dieren en Omgevingswet. Animal Rights zal die necropsie resultaten opvragen.

2023
In 2023 vonden 12 aanrijdingen plaats, waarvan 3 met treinen, en was er in één geval sprake van ‘nooddoding’. Twee dood gevonden wolven stierven vermoedelijk een natuurlijke dood, één dier kwam waarschijnlijk om bij een conflict met andere wolven en één wolf werd geëxecuteerd in het Drentse Wapse.

Het afgesloten ecoduct
Misschien wel het meest tragische ongeval vond op 26 september plaats op de Harderwijkerweg (N310), tussen Otterlo (Gelderland) en ecoduct Oud Reemst. Drie jonge wolven kwamen tegelijkertijd om het leven. De dieren hadden gebruik kunnen maken van het ecoduct, ware het niet dat dit met een hekwerk is afgesloten door het Nationale Park Hoge Veluwe om wolven en herten van buiten te weren. Animal Rights en Faunabescherming zullen binnenkort komen met een handhavingsverzoek om het hek te verwijderen.

Maatregelen
Animal Rights wil sowieso dat de provincies en de Staat meer maatregelen nemen om aanrijdingen met wilde dieren te voorkomen. Animal Rights ziet het nemen van verkeerstechnische maatregelen ter bescherming van de wolf als een vereist onderdeel van de actieve soortenbeschermings- en instandhoudingsverplichtingen die voortvloeien uit de Habitatrichtlijn en de Omgevingswet. Een mooie parallel is de ‘otterzaak’ uit 2014, waarin geconcludeerd werd dat de overheid de verplichting heeft knelpunten aan te pakken waar (veel) otterslachtoffers vielen. ²

Opties zijn lagere snelheden of zelfs het afsluiten van wegen op bepaalde tijden. Er kunnen strategisch hekken bij knelpunten worden geplaatst. Oversteekplaatsen voor de dieren moeten worden gecreëerd met een wildrooster in de weg waar het verkeer dan stapvoets moet rijden of via ecoducten. Afgesloten ecoducten moeten geopend worden.

De aanrijdingen van 2024:
23 februari: Kruising Wekeromseweg met Edeseweg/Immenweg Wekerom (Gelderland)
21 maart: A28 Spier (Drenthe)
04 april: N297 Sittard (Limburg)
11 juni: A58 Ulvenhout (Noord-Brabant)
24 augustus: A28 Putten (Gelderland)
05 september: Westenengerdijk, Harskamp (Gelderland)
26 september: Harderwijkerweg (N310), tussen Otterlo en ecoduct Oud Reemst (Gelderland)
29 oktober: Hoog Soeren (Gelderland)
3 november: Arnhemseweg, Otterlo (Gelderland)
9 november: N226 Maarsbergseweg, Leersum (Utrecht)
10 november: A4 tussen Ossendrecht en Woensdrecht (Noord-Brabant)
22 november: Dr. Willem Dreeslaan (N781) in Bennekom (Gelderland)
24 november: N310 Otterlo (Gelderland)
30 november: N855 Wapse (Drenthe)
5 december: A12 Ede (Gelderland)
20 december: Tamoil tankstation op het A18 bedrijvenpark in Wehl (Gelderland)
27 december: A28 Pesse (Drenthe) ³