Animal Rights wil de directeur van slachthuis Gosschalk alsnog vervolgd zien voor dierenmishandeling

Na publicatie van de beelden werd het slachthuis voor acht weken gesloten. Varkens in Nood deed 28 juni 2021 aangifte van dierenmishandeling. Het bedrijf raakte vervolgens door weglopende klanten en het faillissement van een Deense afnemer in zwaar weer.

Het OM legt het bedrijf dus een strafbeschikking op van 15.000 euro. Omdat de werknemers de strafbare handelingen uitgevoerd hebben, werden zij opgeroepen voor een hoorzitting, waarbij hen een strafbeschikking, bijvoorbeeld, in de vorm van een werkstraf kon worden opgelegd. Maar het OM weigert verder de directeur van het slachthuis te bestraffen. Zijn aandeel wordt met een zogenaamd beleidssepot afgedaan. Het OM zegt dat uit het onderzoek niet blijkt dat de bestuurder en feitelijk leidinggevende van de slachterij actief instructies gaf tot de verboden gedragingen. Hij zou eerder een passieve rol bekleed hebben.

Het OM maakt het echter nog bonter: “Het OM is van mening dat de bestuurder, mede door de berichtgeving en de gevolgen die de zaak voor hem hebben gehad, al fors is gestraft voor zijn (nalatig) handelen.”

Dit is voor Animal Rights absoluut onacceptabel. In overleg met Varkens in Nood is besloten dat Animal Rights een zogenaamde Artikel 12 procedure opstart om deze dwaling recht te zetten. Er moet een kleine vorm van gerechtigheid komen voor de gemartelde dieren!

Artikel 12 van het Wetboek van Strafvordering geeft belanghebbenden de mogelijkheid een klachtprocedure te starten om een zaak die is geseponeerd, of afgedaan met een transactie of strafbeschikking, alsnog voor de rechter te brengen. In dit geval is het aan het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden om de klacht inhoudelijk te behandelen en te besluiten of het OM alsnog tot vervolging over moet gaan.

De motivering van het OM berust volgens Animal Rights en haar advocaat op een drietal misvattingen, zijnde
1) de veronderstelling dat een beleidssepot recht zou doen aan de ernst van het feit,
2) de aanname dat enkel sprake zou zijn van nalatigheid,
3) het idee dat de betreffende bestuurder al zwaar getroffen is.

Een deskundige voor het OM oordeelde dat verschillende handelingen in de beelden van eind 2020 aan te duiden zijn als dierenmishandeling. RTLNieuws onthulde recent dat de gefilmde mishandelingen niet op zichzelf stonden: “De meeste boetes, 19, waren voor de inmiddels failliete Slachterij Gosschalk in Epe. Die werden onder andere gegeven voor het veelvuldig gebruik van een stroomstootapparaat, het onvoldoende verdoven voorafgaand aan de slacht en het mishandelen van gewonde dieren. Opvallend is dat er in een periode van drie jaar 15 rapporten zijn opgesteld over misstanden binnen het bedrijf. […] De eerste waarschuwing voor het verkeerd gebruiken van het stroomstootapparaat bij Gosschalk dateert al van 2017.” ¹

Het Wetboek van strafrecht geeft genoeg aanknopingspunten om te concluderen dat de directeur van het slachthuis feitelijk leiding gaf aan deze overtredingen: Hij gaf feitelijk leiding aan het slachthuis. Eerdere overtredingen waren bekend en de directeur was redelijkerwijs gehouden om maatregelen te treffen ter voorkoming van de verboden gedragingen. Vastgesteld kan worden dat deze feitelijke leidinggevende geen passende en effectieve maatregelen heeft genomen om strafbare gedragingen te voorkomen (zij duurden immers voort). Hij nam daarmee bewust het risico dat de strafbare gedragingen voortduurden (en dat deden ze ook).

Er is dus geen sprake van nalaten, maar van actief handelen. De directeur was op de hoogte van eerdere rapporten en boetes voor dierenmishandeling binnen zijn bedrijf. Als directeur bepaalt hij uiteindelijk de slachtsnelheid en daarmee de handelingen die noodzakelijk waren om deze te behalen. In het dossier wordt gerept over een “stressvolle werkomgeving waarin zo snel mogelijk gewerkt moest worden.” Ook nam de directeur mensen aan en deelde hen in zonder de juiste opleiding; dat alleen al kan niet vallen onder het begrip ‘nalaten’.

Via KvK en LinkedIn is te zien dat de voormalig-directeur onmiddellijk verderop in de sector kon beginnen bij Van den Berg vleesexperts. Van (reputatie)schade als gevolg van de berichtgeving is dus geen sprake. De bewering van het OM dat de situatie veel indruk heeft gemaakt op de bestuurder, dat hij zijn positie binnen het bedrijf heeft moeten opgeven en daarom, “mede door de berichtgeving en de gevolgen die de zaak voor hem hebben gehad, al fors is gestraft voor zijn (nalatig) handelen”, geeft dus een onvolledig beeld. ²

Animal Rights is van mening dat het OM door de zaak op deze wijze af te handelen de indruk wekt dat dierenmishandeling voor hen geen prioriteit heeft en niet ernstig genoeg wordt bevonden om voor een rechter te brengen.

Het OM geeft bestuurders van andere slachthuizen verder de boodschap mee dat ze geen verantwoordelijkheid dragen voor de mishandeling van dieren binnen hun bedrijf zolang ze misstanden enkel negeren en niet actief deelnemen aan de mishandelingen.

Animal Rights hoopt dat het gerechtshof dit ook zo ziet en de voormalig directeur van Gosschalk alsnog voor de rechter zal moeten verschijnen.

Op 8 augustus blijkt uit onderzoek van de Stentor ¹ opnieuw dat het Openbaar Ministerie geen enkele interesse heeft in het vervolgen van dierenmishandelaars. Het OM heeft besloten de vervolging tegen vier personen, inclusief de undercovermedewerker dankzij wie de misstanden naar buiten kwamen, te staken. De enige medewerker die wel werd veroordeeld, kreeg een taakstraf van 40 uur.

“Het OM keurt deze handelingen ten zeerste af,” is blijkbaar alles wat de mishandelde dieren aan ‘gerechtigheid’ van het OM mogen verwachten. De hoge werkdruk, stress op de werkvloer, de impact van de zaak en media-aandacht en de eigen incompetentie van het OM om zaken binnen een redelijk tijdsverloop af te handelen, gelden blijkbaar als afdoende reden. Wat het OM op deze wijze vooral duidelijk maakt, is dat ze ‘dieren-dingetjes’ helemaal niet belangrijk vinden.

Animal Rights gaat ervan uit dat het gerechtshof zal oordelen dat het OM de directeur wel moet vervolgen.