Inhoud
België lijkt voorloper proefdierenleed te blijven
Als eerste van de drie gewesten, werden in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest de jaarcijfers over proefdiergebruik voor 2018 bekend gemaakt. 1 Er werden voor het eerst sinds 2015 experimenten op apen uitgevoerd. 1 op 5 van de uitgevoerde dierproeven behoorde tot de categorie ‘ernstig ongerief’, wat 2 keer zo hoog ligt als bij het Europees gemiddelde. “Animal Rights vindt het proefdierenleed in België onaanvaardbaar. Maak gebruik van de al bestaande alternatieve methoden en investeer in de ontwikkeling en validatie van nieuwe proefdiervrije methoden”, aldus Jen Hochmuth, campagnecoördinator van Animal Rights.
Ambities van de Brusselse regering schieten voorlopig tekort
In 2018 werden 82.016 dieren gebruikt voor experimentele doeleinden wat een lichte daling is ten opzichte van 7,88% van 89.048 proefdieren in 2017. Voor het tweede opeenvolgende jaar werden in Brussel minder proefdieren gebruikt. 1 In Vlaanderen en Wallonië is het nog wachten op de cijfers van 2018.
In het Brusselse Gewest nam gewezen staatssecretaris Bianca Debaets het initiatief om dierproeven voor veiligheidstesten en onderwijs volledig te verbieden tegen 2025.2 Ernaast was het ook de ambitie om het aantal dierproeven voor toegepast onderzoek tegen 2025 met 20% te verminderen in vergelijking met het aantal dierproeven in dat soort onderzoek in 2017.
Beide ambities schieten voorlopig ook tekort aangezien het aantal dierproeven voor toegepast onderzoek in 2018 met meer dan 6%, en het aantal dierproeven voor veiligheidstesten met bijna 8% gestegen is ten opzichte van 2017. “De vrijblijvendheid in het proefdierenbeleid stimuleert de onderzoekssector niet om dierproeven te vervangen door proefdiervrij onderzoek.”, aldus Jen Hochmuth, campagnecoördinator van Animal Rights.
"Maak gebruik van de al bestaande alternatieve methoden en investeer in de ontwikkeling en validatie van nieuwe proefdiervrije methoden."
Voor het eerst sinds 2015 terug dierproeven op apen
De overgrote meerderheid van de proeven wordt nog steeds op muizen en ratten gedaan (99.05%). Ernaast werden in 2018 417 vogels, 268 landbouwdieren, 81 vissen, 12 amfibieën en 1 konijn gebruikt.
Opvallend is dat er 2 java-apen gebruikt zijn in experimenten. Het is geleden van 2015, dat er voor het laatst proeven op apen zijn uitgevoerd. Nochtans was het ook een doel van de Brusselse Regering om vanaf 2020 proeven op primaten, honden en katten te verbieden 1. Hochmuth: “Aan mooie beloftes hebben proefdieren helaas bitter weinig, als ze achteraf niet worden waargemaakt.”
Teken onze petitie om de apen uit de laboratoria te redden.
België lijkt voorloper proefdierenleed te blijven
De informatie over het ‘ongerief’ dat proefdieren ondergaan is zorgwekkend. 20,79 % van de uitgevoerde dierproeven behoorde tot de categorie ‘ernstig ongerief’, wat 2 keer zo hoog ligt als bij het Europees gemiddelde van 10%. 1 Ter vergelijking: volgens de recentste jaarstatistieken bedroeg het percentage ‘ernstig ongerief’ voor Duitsland 5% 2, voor het Verengd Koninkrijk 3,6 % 3 en voor Nederland 3,0%. 4
Categorieën ongerief volgens de Europese richtlijn 2010/63/EU
De indeling in 'categorieën ongerief' duidt op de mate van fysieke en mentale pijn waaraan proefdieren worden blootgesteld. De indeling gebeurt in alle Europese lidstaten volgens hetzelfde scoresysteem. 1
Terminaal: Procedures die worden uitgevoerd onder algemene verdoving en aan het eind waarvan het dier niet meer bij bewustzijn komt, worden ingedeeld als „terminaal”.
Licht: Procedures waarbij de dieren waarschijnlijk gedurende korte tijd een lichte vorm van pijn, lijden of angst zullen ondervinden, en procedures die geen significante hinder voor het welzijn of de algemene toestand van de dieren opleveren, worden ingedeeld als „licht”.
Matig: Procedures waarbij de dieren waarschijnlijk gedurende korte tijd een matige vorm van pijn, lijden of angst, dan wel langdurig een lichte vorm van pijn, lijden of angst zullen ondervinden en procedures die waarschijnlijk een matige hinder voor het welzijn of de algemene toestand van de dieren zullen opleveren, worden ingedeeld als „matig”.
Ernstig: Procedures waarbij de dieren waarschijnlijk een ernstige vorm van pijn, lijden of angst, dan wel langdurig een matige vorm van pijn, lijden of angst zullen ondervinden en procedures die waarschijnlijk ernstige hinder voor het welzijn of de algemene toestand van de dieren zullen opleveren, worden ingedeeld als „ernstig”.
In de Europese richtlijn 2010/63/EU is een lijst met 13 voorbeelden toegevoegd van ernstig ongerief. Denk hierbij aan ingrijpende operaties, het toebrengen van elektrische schokken, het opsluiten of isoleren van dieren in kooien zonder bewegingsvrijheid.
“1 op 5 dieren lijdt ernstig, wat betekent dat meer dan 17.000 dieren in Brussel onderworpen werden aan proeven die gepaard gaan met stress, angst en pijn van de hoogst mogelijke graad.”
Animal Rights trok eerder al aan de bel toen uit de statistieken bleek dat het aantal dierproeven van de categorie ‘ernstig ongerief’ in heel België uitzonderlijk hoog ligt. Volgens eigen cijfers lijden 1 op 3 proefdieren ernstig aan de KU Leuven.1
“1 op 5 dieren lijdt ernstig, wat betekent dat meer dan 17.000 dieren in Brussel onderworpen werden aan proeven die gepaard gaan met stress, angst en pijn van de hoogst mogelijke graad. Maar niet alleen in Brussel, ook in Vlaanderen en Wallonië lijden de proefdieren beduidend ernstiger dan in de rest van Europa. België is voorlopig de Europese topper op vlak van proefdierenleed, dit is ronduit schandalig.”, betreurt Hochmuth.
Concreet stappenplan voor de transitie naar proefdiervrije innovatie
Tot nu toe blijven in België miljoenen overheidssubsidies naar dierproeven gaan, terwijl de ontwikkeling en validatie van alternatieven slechts met mondjesmaat gesteund wordt. Voorstellen om taksen te heffen op het gebruik van proefdieren, of om streefcijfers vast te leggen voor vermindering van proefdieren, werden tot nu toe van tafel geveegd 1.
“De overheid moet adequate budgetten voor de ontwikkeling van alternatieven reserveren en een systematisch stappenplan voor de afbouw van dierproeven voorzien."
Animal Rights wil dat de Belgische Gewesten naar voorbeeld van Nederland een topprioriteit van de afbouw van dierproeven maken. “De overheid moet adequate budgetten voor de ontwikkeling van alternatieven reserveren en een systematisch stappenplan voor de afbouw van dierproeven voorzien. Op deze wijze kan ons land daadwerkelijk bijdragen om het pad te effenen naar een dierproefvrije wereld.”, Aldus Hochmuth.
