Dieren komen om in eigen mest

Een groot deel van de dieren opgesloten in schuren, brengen hun leven door op roosters boven hun eigen uitwerpselen. Het vermengen van mest en urine veroorzaakt in mestkelders het giftige gas ammoniak. Bij een stalverzakking zakt de vloer onder de poten van de dieren weg en dan vooral de betonnen, stalen, houten of plastic roosters. Dit kan gebeuren als de vloer wordt aangetast door de zuren die vrijkomen uit de ontlasting van de dieren (en uit het veevoer), door achterstallig onderhoud, of slechte constructies. "Een varkensstal is na 20 jaar helemaal rot door de ammoniak en de vloeren zakken door. Dat is een probleem dat we kennen," liet een woordvoerder van de brandweer al in 2019 weten aan Animal Rights.

Wanneer de dieren in de beerput (mestput, gierput, aalput) terecht komen, kunnen ze verdrinken in hun eigen mest of stikken in de gassen die er boven hangen. “Er is amper beweeglijkheid in de brij”, zeggen brandweerlieden die eerder al dieren uit mestopslagplaatsen haalden. Soms moeten er zelfs duikpakken aan te pas komen afhankelijk van het niveau van de mest. ¹ Het wordt boeren ten stelligste afgeraden om alleen mestputten in te gaan vanwege het grote gevaar het bewustzijn te verliezen.

Zelfs als dieren levend uit een put gehaald worden, zijn ze vaak gewond door de val of hebben ze luchtwegproblemen door het binnenkrijgen van mest of het inademen van giftige gassen. Soms worden de slachtoffers alsnog afgemaakt.

Ook tijdens een stalbrand kunnen door de opgewekte hitte plastic roosters smelten of kan staal vervormen. Dieren kunnen ook hierdoor door de vloer zakken en in hun eigen mest terecht komen ... als ze dan nog leven.

De mestopslag zit gewoonlijk onder de stalvloeren. Het is een put die meerdere meters diep kan zijn. Uit deze putten komen giftige dampen vrij, zoals ammoniak, zwavelwaterstof, methaan en blauwzuurgas. Om te voorkomen dat de dieren tijdens hun opsluiting in de stal stikken, worden deze giftige dampen afgevoerd door ventilatie en tegenwoordig luchtwassers.

De dampen werken verstikkend en verdringen ademlucht. Als de ventilatie/luchtwasser uitvalt, stikken de dieren doorgaans binnen enkele minuten. Brandweerlieden worden uitgerust met adembescherming met persluchtflessen om zichzelf te beschermen wanneer ze een reddingsactie uitvoeren.

Onder meer in koeienstallen kan het gebeuren dat zogenaamde 'mestexplosies' plaatsvinden. Dat kan gebeuren doordat methaan zich opstapelt onder zogenaamde 'emissiearme stalvloeren'. ¹ Dat is een vloer die bestaat uit betonnen platen die de onderliggende mestgang afdekken. Deze vloeren worden gebruikt om te voorkomen dat ammoniak vrijkomt uit de mest. Het probleem met deze vloeren is dat methaan zich opstapelt onder de betonnen platen, waardoor explosiegevaar ontstaat. Bij zo'n explosie wordt de stalvloer als het ware opgeblazen en vallen de dieren in de mestopslag onder de vloer. ²

2024

Op 4 januari zakte in Ardooie door de harde wind een deel van het dak van een varkensstal in. 200 varkens moest geëvacueerd worden.¹

In Alveringem zakken op 1 februari 7 varkens door de roostering van de stalvloer. 4 varkens hebben het niet overleefd.²

Op 21 februari zakken bij een veehouderij in Staden een 20-tal varkens door de stalvoer. Het is onbekend of hierbij dodelijke slachtoffers zijn gevallen.³

Op 7 maart zakken bij een boerderij in Wijnendale (Torhout) 12 koeien door het rooster. Allen zijn door de brandweer levend uit de mestput gehaald.⁴

50-tal varkens zakken op 23 maart door de stalvloer bij een veehouderij in Torhout. Het is onduidelijk of allen levend uit de put gehaald zijn. ⁵

Onbekend aantal varkens zakt op 6 juni door de stalvloer bij een veehouderij in Hoogstraten. De boer heeft zelf 10 varkens weten te redden. Het lot van de rest is onduidelijk. ⁶

1 zeug belandt op 9 augustus in een mestput in Lo-Reninge en wordt gered door de brandweer. ⁷

1 kalf belandt op 24 augustus in een mestput in Poperinge en wordt gered door de brandweer en het dierenredteam. ⁸

26 varkens zakken op 28 augustus door een stalvloer in Leke. 12 varkens overleefden dit niet, de andere 14 dieren gered door het dierenredteam. ⁹

13 varkens zakken op 29 augustus door een stalvloer in Mielen-boven-Aalst en worden gered door de brandweer. ¹⁰

1 varken zakt op 16 september door een stalvloer in Koekelare en wordt gered door de brandweer. ¹⁰

In Wingene stort op 17 november een deel van een stal in. De koeien in de stal raakten niet gewond en konden worden gered door de brandweer. ¹¹

3 koeien zakken op 20 november door een stalvloer in Zelhem en worden gered door de brandweer. ¹²

In Brecht (Antwerpen) valt op 27 november de ventilatie uit, waardoor 50 varkens stikken. ¹³

15 varkens zakken op 12 december door een stalvloer in Torhout (West-Vlaanderen). Alle dieren konden worden gered door de brandweer. ¹⁴

2023

Op donderdag 5 januari bij een boerderij in Houthulst (West-Vlaanderen) zijn 18 varkens in de mestkelder gevallen. De brandweer kon 7 varkens redden. Voor 11 varkens, die het diepst weg waren gezakt, kwam de hulp te laat. Zij bleken al verdronken te zijn. ¹⁵

Dinsdag 10 januari zijn in Leke (West-Vlaanderen) 8 biggen onder de stalvloer in de mest terechtgekomen. 7 biggen konden worden gered. 1 big is gestikt in de mest. ¹⁶

Woensdag 5 april belandden in Heuvelland 5 varkens in de mestput. Slechts 1 van de 5 heeft het ongeluk overleefd. ¹⁷

Donderdagavond 6 april moest de brandweer uitrukken in Vleteren om 12 varkens uit een mestput te bevrijden. Allen hebben de val overleefd. ¹⁸

Op 22 april is een zeug bij een veehouderij in Gijverinkhove door de stalvloer gezakt. De brandweer heeft haar eruit getakeld. ¹⁹

Op 25 mei zakken 12 varkens door de stalvloer bij een veehouderij in Moorslede. ²⁰

8 augustus zijn er 9 varkens door de stalvloer bij een veehouderij in Langemark-Poelkapelle gezakt. ²¹

Op 5 december heeft de brandweer bij een veehouderij in Koekelare 19 varkens uit de mestput gehaald. ²²

2022

Op 24 maart vielen ‘s avonds in een afgelegen hoeve aan de Oude Ieperseweg in Heule (West-Vlaanderen) 8 varkens door de roostervloer van de stal. De oorzaak van het ongeval was waarschijnlijk aantasting van de vloer door ammoniakdampen. De brandweer is bijna 5 uur bezig geweest de dieren te redden uit de beerput. 4 varkens overleefden het ongeval niet. ²³

31 maart was het weer raak. Dertien kalveren zakten door een stalvloer in Geetbets (Vlaams-Brabant). Na 4 uur zijn alle dertien jonge stiertjes levend uit de mestput bevrijd.²⁴

Op zaterdag 29 april zakten in Landen (Vlaams-Brabant) enkele varkens door de stalvloer. Ze kwamen hierdoor in de mestkelder terecht. De brandweer wist na enkele uren alle varkens levend uit de mestkelder te krijgen. ²⁵

Op dinsdagochtend 10 mei zijn aan de Schrevelstraat in Houthulst (West-Vlaanderen) 6 varkens in de mestput van de varkensstal gevallen. Mogelijk ligt de oorzaak bij een constructiefout in deze nieuwe stal. Na een urenlange reddingsoperatie zijn alle 6 de varkens levend uit de put gehaald. ²⁶

Op donderdag 21 juli zijn in Opbrakel (Oost-Vlaanderen) twee koeien in de beerput onder de stal terecht gekomen. Het kostte de brandweer zo'n twee uur om de koeien er weer uit te krijgen. ²⁷

Maandag 25 juli zakten 5 varkens door de stalvloer langs de Vossenholstraat in Kruiskerke (West-Vlaanderen). De varkens konden in de beerput nog net hun kop boven de uitwerpselen houden, zodat ze niet verdronken. Na 5 uur was de beerput zodanig leeggepompt dat de dieren eindelijk uit de put bevrijd konden worden. ²⁸

Op 1 september vond opnieuw een staldrama plaats. Deze keer in de Middelstraat in Bovekerke (West-Vlaanderen)). De vloer van de varkensstal stortte in en één zeug viel in de mestkelder. De brandweer en het speciale dierenreddingsteam kwamen ter plaatse om de zeug levend uit de mestput te halen. ²⁹

Op 2 november In Sint-Pieters, bij Brugge, zijn woensdagmorgen een 70-tal varkens in een beerput terechtgekomen, nadat een binnenmuur van de stal het begaf. De dieren zullen worden afgemaakt omdat ze door het inademen van de dampen waarboven ze permanent leven niet meer te redden vallen. Ondanks dat het begeven van stalvloeren met schrikwekkende regelmaat voorkomt houden overheden het aantal gevallen en slachtoffers niet bij. ³⁰

2021

6 februari in de avond vallen in de Sint-Sixtusstraat in Poperinge 7 varkens in een mestput. De brandweer kon ze op tijd uit de put halen.³¹

Op 21 maart moest brandweerzone Westhoek uitrukken nadat een stalvloer was ingezakt op een veehouderij aan de Bergstraat in Koekelare. Zo'n 40 varkens vielen enkele meters naar beneden in de aalput en werden er uit gehaald.³²

Bij een veehouderij in de Winkelsestraat in Lendelede zijn zondagmiddag 28 maart een zestal varkens omgekomen nadat ze in een beerput terechtkwamen. Vier varkens zijn uit de beerput gehaald door de brandweer.³³

Een dag later, 29 maart, komen in Koekelare 14 varkens om nadat ze in hun stal door het rooster zijn gevallen. Het speciale dierenreddingsteam van de brandweerzone Westhoek kon nog 6 varkens redden, maar de andere zijn verdronken in de mestput.³⁴

Op 31 maart vallen 20 zeugen in de beerput bij een veehouderij aan de Priemstraat in Melsele. Een scheidingsmuur had het begeven, waardoor de vloer inzakte en de zeugen in de put terecht kwamen. Het is niet bekend of de varkens er allemaal levend uit zijn gehaald.³⁵

Op 5 april vallen vier varkens door de roosters van een stal in het West-Vlaamse Beveren-Aan-De-IJzer. Het dierenreddingsteam (DRT) van de brandweerzone Westhoek kwam de dieren uit de mestput halen met een mobiele hijskraan. Bij het ongeluk raakte één dier lichtgewond.³⁶

Op 8 april moest het dierenreddingsteam (DRT) van brandweerzone Westhoek wederom in actie komen vanwege een stalvloer die was ingestort. Ditmaal aan de Einsdijkstraat in Vladslo (Diksmuide). Bij de reddingsactie konden 8 varkens levend uit hun eigen mest worden gehaald.³⁷

11 april zakken vijftien zeugen door een stalvloer in in de Sint-Omaarsstraat in Beveren-Aan-De-Ijzer in Alveringem. De dieren stonden nog net met hun kop boven eigen mest en werden uit de beerput gehaald door het dierenreddingsteam (DRT) van brandweerzone Westhoek. ³⁸

15 april rukt het DRT alweer uit voor varkens die vastzitten in de mestput. Acht dieren vielen door de stalvloer in een varkensbedrijf in de Noordbosstraat in het West-Vlaamse Handzame. Het reddingsteam gebruikte een speciale hijskraan en had twee uur nodig om de dieren te bevrijden. De varkens werden ondergebracht in een andere stal. ³⁸

Op zaterdag 17 april moest hetzelfde DRT uitrukken naar de Kruisstraat in Zarren. Daar waren 15 varkens door de stalvloer gezakt. Alle 15 zijn daarbij omgekomen.³⁹

43 varkens zakten op vrijdagochtend 13 augustus door een stalvloer in de Sint-Omaarsstraat in Beveren-Kalsijde bij Veurne. 13 varkens verdronken in hun eigen mest, 30 anderen overleefden het ongeval. ⁴⁰ Het dierenreddingsteam (DRT) en de brandweer kwamen ter plaatse om de varkens uit de mestput te bevrijden. "We hebben het tactisch aangepakt en brachten de varkens naar een hoek van de stal, waar we ze uit de put konden tillen. Daarna werden ze overgebracht naar een andere stal. De klus nam ongeveer 3 uren in beslag," aldus de brandweer. ⁴¹

Op zaterdag 2 september zakken opnieuw varkens door een rotte stalvloer in Koekelare. De dieren vielen in de volle mestkelder en stierven een gruwelijke verdrinkingsdood in hun eigen uitwerpselen. Er werd geen reddingsactie uitgevoerd: "Na overleg besloot de landbouwer dat het geen zin had om een reddingsoperatie uit te voeren," schrijft Het Nieuwsblad. De boer kon daarnaast niet bevestigen om hoeveel dieren het zou gegaan zijn, vermoedelijk gaat het om vier varkens. In de hoek van de ingestorte stal zaten vijf varkens die de brandweer verplaatste naar en andere stal. ⁴²

2020

2 maart zijn aan de Clepstraat in Alveringen 7 varkens gered nadat zij 5 uur vast hebben gezeten in een mestput. De vloeibare mest moest eerst overgepompt worden, alvorens de varkens er uit gehaald kondenworden.⁴³

Op 19 april lukt het de brandweer om een koe uit haar benarde positie te redden. Zij was door een rooster gezakt op een melkhouderij aan de Biermanstraat in Schuiferskapelle (Tielt).⁴⁴

Op 5 mei storten bij een landbouwbedrijf langs de Praetweg in Diksmuide roosters boven de beerput van een varkensstal in. Zes varkens stortten naar beneden, waarvan 3 in de beerput overleden zijn. De andere 3 werden als "niet meer geschikt voor consumptie" beschouwd.⁴⁵

27 mei heeft de brandweer bij een varkensbedrijf aan de Zonnebeekseweg in Ieper 10 varkens uit de beerput gered. De beerput in de stal was 1,80 meter diep en nog voor veertig centimeter gevuld met mest.⁴⁶

Op 12 juni moest de brandweer aan de Drevestraat in Westrozebeke vijf varkens uit hun benarde situatie redden. Voor zover duidelijk hebben allen de val in de beerput overleefd.⁴⁷

19 juni krijgt de brandweer een melding binnen dat er 60 varkens aan de Gerkenbergstraat in Gerkenberg door de stalvloer zijn gezakt. Hoeveel dieren het uiteindelijk gehaald hebben, is niet duidelijk. ⁴⁸

20 juli rukt de brandweer uit naar de Tuimelarestraat in Moorslede. Een tiental varkens zijn door de stalvloer gezakt. De veehouder heeft voordat de brandweer arriveerde een deel van de mest afgepompt. Er wordt geen melding gemaakt of er dieren overleden zijn.⁴⁹

Op 1 september is de brandweer op een veehouderij aan de Tieltseweg in Dentergem er in geslaagd 5 zeugen uit de beerput te redden.⁵⁰

2024

13 januari Workum (Friesland). 1 paard in de mestput terecht gekomen en er uit gehaald. ¹

13 maart Kollumerpomp (Friesland). Koe raakt bekneld in melkrobot. Door de beknelling is ze zwak en gewond geraakt, aldus berichtgeving. ²

14 maart Nederweert-Eind (Limburg). Onbekend aantal varkens zijn omgekomen door waterstofsulfide. De dodelijke gassen zijn waarschijnlijk vrijgekomen door een kapotte voerleiding. ³

23 maart Haaksbergen (Overijssel). Onbekend aantal kalveren zakken door stalvloer en zijn er met hulp uitgehaald. ⁴

12 april Kaatsheuvel (Noord-Brabant). 2 stieren komen met vast te zitten in het rooster van de mestput. Brandweer weet ze hieruit te bevrijden. ⁵

16 mei Nijeberkoop (Friesland). 1 koe komt in mestput en wordt bevrijd. Brandweer ter plaatse. ⁶

11 juni Weert (Limburg). 1 kalf zakt door rooster en wordt bevrijd. Brandweer ter plaatse. ⁷

20 juni Loosdrecht (Utrecht). 3 of 4 koeien zakken door rooster. Brandweer ter plaatse. ⁸

1 juli Doezum (Groningen). 1 kalf komt in mestkelder terecht, gered door brandweer. ⁹

3 juli Offingawier (Friesland). 1 koe komt in mestkelder terecht, gered door brandweer. ¹⁰

11 juli Alphen aan den Rijn (Zuid-Holland). 3 koeien zakken door rooster. 1 koe overleden, de andere twee gered door brandweer. ¹¹

12 juli Kerkwerve (Zeeland). 1 koe belandt in melkput, gered door brandweer. ¹²

13 juli Holtheme (Overijssel). 1 koe zakt door rooster, gered door brandweer. ¹³

17 september Waspik (Noord-Brabant). 2 geiten belanden in put, gered door brandweer. ¹⁴

25 september Dongen (Noord-Brabant). 1 paard komt klem te zitten en moet met behulp van de brandweer en veetakel worden bevrijd. Dit duurt meer dan 2 uur. ¹⁵

29 september Rijen (Noord-Brabant). 1 kalf belandt in put, gered door brandweer. ¹⁶

11 oktober Meedhuizen (Groningen). Gasexplosie in een mestkelder. Geen slachtoffers. ¹⁷

11 oktober Herpen (Noord-Brabant). 1 varken belandt in mestput, bevrijd door de brandweer. ¹⁸

20 oktober Wijdenes (Noord-Holland). 1 paard raakt bekneld en kan worden bevrijd. ¹⁹

16 december Millingen aan den Rijn (Gelderland). 13 koeien belanden in de mestput. De brandweer weet ze allemaal ongedeerd naar boven te halen. ²⁰

2023

26 januari Bij een varkenshouderij in Oosterhout (Gelderland) zijn 8 varkens in de mestput gevallen en uiteindelijk door de brandweer bevrijd.²¹

28 januari Bij een varkenshouderij in Toldijk (Gelderland) zijn 60 varkens in de mestput gevallen. 1 varken is daarbij overleden, misschien volgen er nog meerdere door de stress.²²

18 februari Tollebeek (Flevoland). 1 hond is gestikt doordat hij in de mestput viel en de ammoniaklucht inademde. ²³

9 maart Hooge Mierde (Noord-Brabant). 20-30 varkens zijn gestikt door het inademen van een gevaarlijke stof die vrijkwam toen mest in aanraking kwam met het voer. ²⁴

10 maart Hellendoorn (Overijssel). 1 koe is in de gierput gevallen en door de brandweer bevrijd. ²⁵

11 maart Tolbert (Groningen). 1 pony is in de mestput gevallen en door de brandweer uit de put gehaald.²⁶

12 maart Tjerkgaast (Friesland). 1 koe is door de roostervloer in de mestkelder gevallen en is vervolgens door de brandweer eruit getakeld. ²⁷

14 maart Zoetermeer (Zuid-Holland). Paard raakt gewond in de stal. Mogelijk is het dier in een put gevallen. ²⁸

16 maart Budel (Noord-Brabant). 4 kalveren zijn door de roostervloer in de mestkelder gevallen en daarbij zijn 2 kalveren gestorven. ²⁹

22 maart Goëngahuizen (Friesland). 4 kalveren zijn door geopende mixgaten in de mestput terecht gekomen. Alle 4 konden bevrijd worden. ³⁰

19 april Oostwold (Groningen). 3 koeien zijn in een mestput beland. 2 konden er snel gered worden, de derde was in eerste instantie vermist. Na overpompen van de mest werd ook de 3e uit haar benarde positie gehaald. ³¹

7 mei Doetinchem (Gelderland). 7 tot 10 koeien komen om het leven nadat de veehouder mest aan het mengen was in de stal.³²

13 juni Stedum (Groningen). Half uur oud kalfje kwam door onbekende oorzaak in de mestput en is door de brandweer eruit gehaald.³³

12 juli IJsselmuiden (Overijssel). Bij een veehouderij aan de Zwagersweg zijn drie koeien en vier stieren door de brandweer uit de mestput getakeld .³⁴

17 juli Haskerdijken (Friesland). Kalf uit de mestput bevrijd .³⁵

20 juli Espel (Flevoland). Varkens openen zelf het rooster van de vloer en vallen er in. 18 varkens zijn uit de mestput bevrijd .³⁶

21 juli Adorp (Groningen). 19 koeien om het leven gekomen in de stal. Mogelijk door de mestgassen.³⁷

24 juli Kampen (Overijssel). 3 koeien bevrijd uit de mestput .³⁸

8 augustus Sevenum (Limburg). 1 varken bevrijd uit de mestput .³⁹

13 augustus 's-Heer Arendskerke (Zeeland). 2 kalveren bevrijd uit de mestput .⁴⁰

13 augustus Veenendaal (Utrecht). 5 koeien in mestput beland. Het is niet duidelijk of ze allemaal levend bevrijd zijn.⁴¹

21 augustus Sneek (Friesland). 3 koeien overleden door de vrijgekomen mestgassen tijdens het mixen in een stal. ⁴²

24 augustus Deurne (Noord-Brabant). 100 biggen zakken door een stalvloer. 73 biggetjes overleden. ⁴³

26 augustus Veghel (Noord-Brabant). Varken gered uit gierput. ⁴⁴

28 augustus Weert (Limburg). 5 kalveren gered uit mestkelder. ⁴⁴

28 augustus Weert (Limburg). 5 kalveren gered uit mestkelder. ⁴⁴

1 september Bentelo (Overijssel). 7 varkens uit mestkelder gered. ⁴⁵

10 september Barneveld (Gelderland). Meerdere kalveren gered uit de mestput. ⁴⁶

21 september Ruurlo (Gelderland). Koe gered uit de mestput. ⁴⁷

8 december Stramproy (Limburg). 9 varkens uit de mestput. ⁴⁸

15 december Aalsum (Friesland). Minstens 4 koeien in de mestput terecht gekomen. ⁴⁹

2022

5 januari vindt een mestexplosie plaats in een koeienstal aan de Hof ter Heideweg in Maarsbergen (provincie Utrecht). Twintig koeien vielen door de geëxplodeerde roosters in de mestput. Alle dieren werden levend door de brandweer uit de put gehaald. Door ophoping van koeienmestgassen kunnen explosies ontstaan. Ventilatie kan dit vermijden. ⁵⁰

9 maart vielen bij een varkensbedrijf aan de Vieruitersten in Meijel (Limburg) 3 varkens in een gierput. 2 van de 3 varkens overleefden de val niet. Het derde varken kon door de brandweer worden gered. De oorzaak van dit ongeval is onbekend. ⁵¹

9 november zijn in een varkensstal in Nuenen (Noord-Brabant) ongeveer 50 varkens door de vloer in de mestput gezakt. De brandweer heeft ze allen kunnen 'redden'. ⁵²

13 november bij een agrarisch bedrijf in Hooghalen (Drenthe) is kortsluiting ontstaan in het mestschuifsysteem waardoor 16 koeien om het leven zijn gekomen. ⁵³

Op woensdag 7 december zijn 23 koeien in de mestkelder gevallen in Giethoorn (Overijssel). 2 koeien zijn daarbij om het leven gekomen. ⁵⁴

Op donderdag 8 december op een boerderij in Bunschoten (Utrecht) is een stier in de gierput terecht gekomen. Pas na 2,5 uur kon het dier worden bevrijd. ⁵⁴

In dezelfde stal als hierboven beschreven, zijn op woensdagmiddag 28 december twee kalfjes in de gierput terechtgekomen. ⁵⁵

Eveneens op woensdag 28 december zijn 20 koeien door het rooster in de mestkelder gezakt in Peest (Drenthe). De boer kon de meeste dieren zelf bevrijden maar had hulp van de brandweer nodig om de laatste 5 koeien te bevrijden. 1 koe heeft het niet overleefd. ⁵⁶

Een dag later, op donderdag 29 december zijn een aantal koeien door het rooster gezakt en in de gierkelder terechtgekomen in Hippolytushoef (Noord-Holland). 3 koeien zijn hierbij om het leven gekomen. ⁵⁷

2021

1 januari, op de eerste dag van het nieuwe jaar moest de brandweer al uitrukken om 2 koeien te redden. Bij een veehouderij aan de Zuiderbroek in Woudenberg waren zij door de stalvloer gezakt en in de gierput terecht gekomen.⁵⁸

Op dezelfde dag rukte de brandweer ook uit in Noardburgum. Aan de Oostersingel zakten een twintigtal koeien door de stalvloer. Meerdere brandweerkorpsen zijn een hele dag bezig geweest om de koeien uit de put te halen. Voor zover bekend zijn allen gered.⁵⁹

Op 12 januari komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Hengeloseweg in Vorden. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 1 februari komen kalveren terecht in de put op aan de Topperweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 6 februari komt vee (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) terecht in de put aan de Ruitenbeekweg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 7 februari werden door de brandweer 16 koeien uit een gierput in Holset getakeld. Volgens de berichtgevingen hebben minstens 4 koeien het niet overleefd.⁶⁰

Op 14 februari komen 6 kalveren in de put terecht aan de Klomperweg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 17 februari komen 2 kalveren in de put terecht aan de Kapweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 6 maart vallen zo'n zeventig tot honderd varkens in de mestput in een stal op de Vreeweg in Nunspeet, nadat de vloer van de stal deels is ingestort. Meerdere varkens hebben de val niet overleefd. De stal huisde 240 dieren van meer dan 100 kg. ⁶¹

Op 30 mei zijn meerdere varkens terecht gekomen in een mestput bij een veehouderij aan de Valkseweg in Barneveld. Meerdere hebben het hierbij niet overleefd. Het exacte aantal is niet bekend gemaakt. Er konden nog zo'n twintig dieren worden gered uit de mest.⁶²

Op 23 juni zijn in een stal aan de Skieppedrifte net buiten Drogeham tientallen biggetjes door een stalvloer gezakt. Alle dieren konden gered worden.⁶³

In de nacht van 16 op 17 oktober zakken 14 kalveren door een stalvloer in Sambeek (gemeente Boxmeer). 8 kalveren verdronken, de brandweer kon nog 6 kalveren levend uit de mestopslag halen. Oorzaak was een plotse breuk in een betonnen vloerbalk waardoor de roosters inzakten. ⁶⁴

2020

Op 26 januari komen 5 kalveren terecht in de put aan de Ravenweg in Stroe. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 17 februari komen 5 kalveren terecht in de put aan de Wesselseweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 7 maart is de brandweer uitgerukt naar de Heideweg in Heide om hulp te verlenen bij het uit de put drijven van zeven varkens. Er is niet bekend gemaakt of de varkens het overleefd hebben.⁶⁵

Op 18 april komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Huijgevoort in Oost West En Middelbeers. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 23 april komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Rullen in Nuenen. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 28 april krijgt de brandweer een melding binnen over 3 varkens die in de gierput zijn gevallen. Bij aankomst aan De Wind in Gemert blijkt 1 van de varkens al overleden te zijn. De andere twee zijn gered.⁶⁶

Op dezelfde dag komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Zondveldstraat in Veghel. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 12 mei verleent de brandweer De Valk assistentie aan de Postweg in Lunteren vanwege een varken die in de put terecht is gekomen. Het is niet bekend of het dier dit heeft overleefd.

Op 16 mei komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Paaldijk in Leende. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 24 mei komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Grote Hegweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 25 mei komt een koe in de melkput terecht aan de Kruisweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit heeft overleefd.

Op 31 mei komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Voorste Heistraat in Oost West en Middelbeers. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 4 juni komt een koe in de put terecht aan de Postweg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit heeft overleefd.

Op 6 juni komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Hamrikkerweg in Nieuw Scheemda. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 11 juni komen kalveren in de put terecht aan de Lange Heideweg in Otterlo. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 19 juni komt vee (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) terecht in de put aan de Dunenkamperweg in Stroe. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 17 juli komen 2 kalveren in de put terecht aan de Poelweg in Ederveen. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 23 juli rukt de brandweer uit voor zes koeien die door de vloer van hun stal in een ondergrondse gierput zijn gezakt aan de Polderweg in Hippolytushoef. Eén van de koeien heeft de val niet overleefd.⁶⁷

Op 24 juli komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Harderwijkerweg in Harskamp. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 3 augustus zijn 5 kalveren uit de mestput geredt bij een veehouderij aan de Keuningsweg in De Wilp.⁶⁸

Op 05 augustus komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Molenstraat in Nederhemert. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 6 augustus komt een koe in de put terecht aan de Wolweg in Stroe. Het is niet bekend of ze dit heeft overleefd.

Op 8 augustus is de brandweer uren bezig geweest om acht kalveren te bevrijden uit een mestput. Op een boerderij aan de Lekdijk in Amerongen waren de kalveren door een nog onbekende reden in de put terecht gekomen.⁶⁹

Op 13 augustus komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Graafhorstweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 27 augustus komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Fluitenbergseweg in Fluitenberg. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 28 augustus komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Bandsloot in Bantega. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 30 augustus komen kalveren in de put terecht aan de Molenweg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 17 september komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht aan de Schopmansweg in Albergen. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 10 oktober komt een melding bij de brandweer binnen over een stalverzakking aan de Hupselse Dwarsweg in Eibergen. Drie kalveren zijn door een stalvloer gezakt en konden door middel van een veetakel er uit gehaald worden.⁷⁰

Op 12 oktober komt een kalf in de put terecht aan de Lange Heideweg in Otterlo. Het is niet duidelijk of het dier dit heeft overleefd.

Op 26 oktober komt vee (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) terecht in de put aan de Doornsteeg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 6 november komen kalveren in de put terecht aan de Heuvelseweg in Lunteren. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 28 november komen dieren (het is niet bekend om welk diersoort en hoeveel het gaat) in de put terecht bij Vion Food Group aan de Hengeloseweg in Vorden. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Op 11 december komen 6 kalveren in de put terecht aan de Topperweg in Kootwijkerbroek. Het is niet bekend of ze dit hebben overleefd.

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in Nederland antwoordt op de vraag hoe vaak in de afgelopen tien jaar dieren in de mest- of gierput beland zijn: "Er is geen centrale registratie voor incidenten waarbij dieren in de mest- of gierput belanden. Het is daarom niet bekend hoe vaak in de afgelopen tien jaar dergelijke incidenten hebben plaatsgevonden".¹

De Vlaamse brandweer liet Animal Rights weten dat er geen cijfers bijgehouden worden. Animal Rights heeft zowel in België als Nederland om meer informatie gevraagd bij de nationale brandweer.

De overheden houden dus geen cijfers bij van het aantal slachtoffers dat jaarlijks om het leven komt bij stalverzakkingen. Animal Rights brengt ze daarom zelf in kaart en blijft druk uitoefenen op de politiek om dit probleem te erkennen en aan te pakken.

Vooral het achterhalen van het aantal slachtoffers is moeilijk. De ongelukken worden vaak alleen gemeld in zeer lokaal nieuws en op de sites van regionale brandweerkorpsen. Veel incidenten worden waarschijnlijk helemaal niet gemeld, bijvoorbeeld wanneer de boer het zelf 'oplost'. Daarbij is het ook nog zo dat de brandweer niet uitrukt als de dieren reeds overleden zijn. De veehouder moet de dieren dan zelf uit de mestput verwijderen na deze leeggepompt en gelucht te hebben. De kans dat er een vloer instort zonder dat iemand het tijdig merkt, is groot in industriële stallen. Het verstrekken van voer en water is volledig geautomatiseerd, dus voor dat soort zaken hoeft de boer de stal niet meer in.

Het huisvesten van dieren boven beerputten moet natuurlijk zo snel mogelijk stoppen. Naast het instortingsgevaar zorgt dit ook voor luchtwegproblemen en oogirritatie bij de dieren, stikken de dieren als de ventilatie uitvalt, vormen licht ontvlambare mestgassen een groot risico op stalbranden en explosies en zorgt dit soort stallen voor stikstofdepositie op kwetsbare natuur.

Maar de enige echte oplossing om stalverzakkingen en alle andere staldrama's te voorkomen, is om geen dieren meer op te sluiten in stallen. Animal Rights roept iedereen op om te kiezen voor een plantaardige levensstijl en geeft daarbij ook concrete tips via haar Plant Power campagnes. We hebben geen verbetering nodig van de systemen van uitbuiting, maar afschaffing en daarom een eiwittransitie van dierlijke naar plantaardige bronnen.

Naar aanleiding van de stalverzakking in Nunspeet op 6 maart 2021 en het persbericht dat Animal Rights uitstuurde, stelt de Socialistische Partij Kamervragen. SP Kamerlid Frank Futselaar wil onder andere weten of na gegaan wordt wat de oorzaak is geweest van de vloerverzakking bij het betreffende bedrijf in Nunspeet, hoe bij inspecties van veehouderijen wordt gecontroleerd op de veiligheid van stalvloeren en hoe vaak deze inspecties gemiddeld plaatsvinden en hoeveel fte hiervoor in totaal beschikbaar is.

Verder vraagt hij de minister:

Bent u bereid om in aanvulling op uw onderzoek naar de veiligheid van emissiearme vloersystemen in de melkveehouderij tevens een risico-inventarisatie op te stellen voor andere veelvoorkomende vloersystemen in de veehouderij?

Wat is uw reactie op de bevindingen van Varkens in Nood, dat onder meer vaststelde dat de brandweer in 2019 bijna vijf keer per week moest uitrukken voor meldingen van dieren die in mestputten belandden?

Kunt u per diercategorie registreren hoe vaak veiligheidsdiensten uitrukken voor meldingen omtrent dieren die door stalvloeren zakken of anderszins gewond raken bij incidenten met veehouderijvloeren, zowel bij emissiearme als bij ‘gangbare’ stalvloersystemen?

Deelt u de mening van de SP-fractie dat diervriendelijke alternatieven zoals vrije uitloop, uitwendige mogelijkheden voor mestopslag en weidegang minder risico’s voor het dierenwelzijn met zich meebrengen dan het geval is bij reguliere huisvesting in stallen?

Zo ja, bent u bereid om hier rekening mee te houden bij de uitvoering van de motie Futselaar (Kamerstuk 28 286, nr. 1162) die vraagt om het stellen van verbeteringen van het dierenwelzijn en de brandveiligheid als harde voorwaarden om in aanmerking te komen voor de Subsidiemodules brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen (Sbv)?