Handhavingsverzoek tegen eendenslachthuis vanwege illegale praktijken

Animal Rights is een dierenrechtenorgansatie. MOB richt zich onder andere op klimaatverandering en biodiversiteit. Daar de vee-industrie een flink aandeel heeft in het veroorzaken van de klimaatcrisis en de grootste bron van stikstof is, was een samenwerking niet meer dan logisch.

In de eendenslachterij van Tomassen Duck-To worden activiteiten verricht die de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten in een Natura 2000-gebied kunnen verslechteren of een significant verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor het gebied is aangewezen. Het gaat hierbij met name om de uitstoot van stikstof. Voor deze activiteiten is een vergunning op grond van artikel 2.7, tweede lid, Wet natuurbescherming (Wnb) vereist. Deze vergunning ontbreekt, waardoor er sprake is van een illegale situatie.

De organisaties verzoeken de provincie Gelderland handhavend op te treden en een einde te maken aan deze illegale situatie.

Slachthuis Tomassen Duck-To in Ermelo

In september 2016 werden de activiteiten van eendencoöperatie VSE in Harderwijk overgeheveld naar eendenproducent Tomassen Duck-To in Ermelo.

Op 30 juli 2016 verklaarde het bedrijf in ‘Pluimveehouderij’: “De activiteiten van eendencoöperatie VSE in Harderwijk gaan in september over naar eendenproducent Tomassen Duck-To in Ermelo. De leden van VSE hebben hier eind juni unaniem mee ingestemd. De 4 vermeerderaars, de opfokker, de 2 broederijen en de pakweg 40 eendenmesters, die nu lid zijn en leveren aan VSE, produceren vanaf 1 september voor Duck-To Tomassen. Ook de twee merken van VSE – Kronenhof en Duck Royale – gaan dan naar die eendenproducent in Ermelo. Directeur Gertjan Tomassen is bezig om zijn slachtcapaciteit uit te breiden, want de aanvoer van slachteenden neemt toe door de samenwerking van 5,2 naar 9,4 miljoen dieren per jaar”.

Het is echter niet toegestaan om activiteiten te verrichten in afwijking van het vergunde ten tijde van de relevante referentiedatum.

De productie van VSE is kennelijk naar Duck-To Tomassen overgeheveld, maar de vergunde werktijden, stammend uit 2002, zijn nog steeds van 07:00 tot 16:00, maandag tot vrijdag. Deze werktijden worden systematisch overschreden en onderhands gedoogd door de gemeente. Er wordt momenteel gewerkt van 3.00/4.00 uur tot 20.00 uur.

De vergunde slachtcapaciteit bedraagt 3.500 eenden/uur conform de uitbreidingsvergunning van 2006. In 2013 werden 4,5 miljoen eenden geslacht. In 2018 bedroeg dit aantal 8,4 miljoen. In het eerder genoemde artikel werd op de vraag: “Worden vanaf 1 september alle eenden in Ermelo geslacht?”, geantwoord: "Dat is wel de bedoeling. We zijn bezig in Ermelo de slachtcapaciteit uit te breiden. Al het vaste personeel van VSE, 38 personen, komt naar Ermelo. Daar gaan we van 70 naar 110 personeelsleden. Een deel van de uitbreiding van de slachtcapaciteit realiseren we door van 5 slachtdagen van 7,5 uur te gaan naar 5 dagen van 12 uur. Het personeel gaat van 5 werkdagen van 7,5 uur nu naar 4 langere werkdagen van 9,5 uur. Ik heb dit met alle personeelsleden individueel besproken. Op een enkeling na stemden ze in met die nieuwe opzet.”

Onze conclusie is dat de productie significant is verhoogd.

Het leven van de eenden in de schuren

Tevens heeft er een groot aantal bouwkundige aanpassingen met forse uitbreidingen plaatsgevonden onder andere in die zin dat een aantal gebouwen/voorzieningen groter zijn gebouwd dan vergund. Daarnaast zijn er gebouwen daarna nog vergroot en nieuwe gebouwen bijgebouwd. Zie bijvoorbeeld de bouwvergunning van 2013: de bouw van nieuwe hallen met een toename van het totaal oppervlak van 292 naar 1280 m2. In een stuk van 4 april 2018 van RHDHV is sprake van een diesel gestookte ketel. Deze ketel komt niet voor in de aanvraag van 2002. Deze is kennelijk later vervangen door een gasgestookte ketel met een fors vermogen van 1.804 kW, hetgeen kennelijk nodig is om de verhoogde doorzet te kunnen realiseren.

Op grond van het bovenstaande is er duidelijk geen sprake meer van continuïteit in de zin van de uitspraak van het Europese Hof van november 2018 in de PAS zaak. ¹ Het bedrijf had al veel eerder een natuurvergunning aan moeten vragen, onder andere ook vanwege de door het bedrijf veroorzaakte stikstofdepositie op toch al met stikstof overbelaste Natura 2000-gebieden in de omgeving. De gerealiseerde stikstofdepositie bedraagt circa 0,06 mol/ha/jaar op de Veluwe. ²

De gerealiseerde stikstofdepositie bedraagt circa 0,05 of 0,06 mol/ha/jaar op de Veluwe. Met de uitspraak over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) op 29 mei 2019 is de drempelwaarde komen te vervallen en is ook voor deze depositie een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming benodigd. Voorlopig echter geeft de provincie geen vergunningen (of een verklaring van geen bedenkingen) af op grond van de Wet natuurbescherming voor activiteiten met stikstofemissie gelet op de uitspraak van de Raad van State over het PAS.

De conclusie van de organisaties is dat het bedrijf in werking is in strijd met de bepalingen van de Wet natuurbescherming.

De organisaties verzoeken de provincie Gelderland om:

1. handhavend op te treden in die zin dat de werktijden/productie wordt teruggebracht tot hetgeen in 2002 is vergund.

2. na te gaan in hoeverre 7 juni 1994 als referentiedatum moet worden aangehouden c.q. ons de informatie te verstrekken waarop wij na kunnen gaan of 7 juni 1994 als referentiedatum dient te worden aangehouden. Hiertoe verzoeken wij u om toezending van de vergunning zoals deze in 1993/1994 gold in combinatie met de complete en volledige Aeriusberekeningen in de recent ingediende aanvraag.

3. handhavend op te treden en een einde te maken aan deze illegale situatie en de activiteiten van Tomassen Duck-To weer in overeenstemming te brengen met de vergunde situatie.

Provincie Gelderland heeft de beginselplicht tot handhaving en een eventueel gedoogbesluit zou in strijd zijn met de Habitatrichtlijn evenals de Richtlijn Industriële Emissies (RIE).

Ingevolge artikel 4:13 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) dient een bestuursorgaan, in dit geval de provincie Gelderland, binnen een redelijke termijn een besluit te nemen. Deze termijn is in ieder geval verstreken na 8 weken. Deze termijn was voor dit handhavingsverzoek op 19 november 2019 verstreken. De provincie Gelderland heeft geen besluit tot verdaging (artikel 4:14 Awb) genomen. Nu de redelijke termijn (art. 4:13 Awb) is verstreken is de provincie ook niet meer bevoegd tot het verdagen van de beslistermijn. MOB en Animal Rights stellen daarom provincie Gelderland in gebreke op basis van artikel 4:17 van de Awb. Tevens achten de organisaties het niet nemen van een besluit binnen een redelijke termijn een fictieve weigering om een besluit te nemen, waartegen ze bezwaar indienen.

De organisaties verzoeken de provincie om alsnog zo spoedig mogelijk een besluit te nemen. Wordt vervolgd ...