Main content

Inhoud

Hartelust liet 177 aapjes vermoorden

Nieuws: 12 juni 2024
Dier­proeven

In navolging van de tbc-uitbraak bij Hartenlust werden er 177 aapjes vermoord bij Hartenlust. Dit en andere informatie over de apenhandel leren we uit feitelijke vragen die werden gesteld aan de minister van Landbouw, Natuur en Volksgezondheid.1

Lees ook: Hartelust liet zelf onbruikbare tbc-aapjes afmaken.

Apenimport enkel ten bate van Hartelust

De minister bevestigt nogmaals dat de apenhandel van en naar Hartelust enkel van nut is voor het geldgewin van Hartelust zelf. De Nederlandse laboratoria experimenteren enkel op aapjes afkomstig van BPRC. Het betreft een intentie zoals beschreven in de kamerbrief van de staatssecretaris van onderwijs, cultuur en wetenschap van 18 december 20151: "De Nederlandse instellingen hebben sindsdien conform de afspraak enkel apen vanuit het BPRC gebruikt of zijn volledig met onderzoek op apen gestopt."

Reden te meer om met de apenhandel te stoppen.

Minister gaat de fout in met cijfers rond apenhandel

Er werden vragen gesteld over de omvang van de apenhandel van en naar Nederland. De minister zegt dat er vanaf 2020 tot nu 159 java-apen (Macaca Fascicularis) werden uitgevoerd, met name naar Groot Brittannië en Thailand. Verder zouden er volgens de minister in 2022 240 Java-apen uit Vietnam zijn ingevoerd. In 2023 waren het 480 apen. Dit klopt niet met de CITES-documenten die onder de WOO-wetgeving openbaar werden gemaakt. Daarin gaat het om een zending van 240 apen in 2022, een zending van 480 apen in 2023 en nog een zending van 500 apen in 2023.

De minister antwoordt verder: "In de jaren 2022 t/m 2023 zijn er geen apen van de soort Macaca Fascicularis vervoerd tussen Nederland en een ander EU land." Dit strookt niet met de eerdere beantwoording van Kamervragen naar aanleiding van de tbc-uitbraak in Franse en Spaanse laboratoria verspreidt door Java-apen die in 2023 door Hartelust werden verkocht. Daarover zei de minister: "Uit de originele groep zijn apen naar erkende proefdiercentra verplaatst in Frankrijk, Duitsland, Spanje, Hongarije en Italië."

Wat betreft de handel in resusapen zouden er volgens de minister in de periode 2020-2024 geen apen van de soort Macaca Mulatta ingevoerd zijn vanuit landen buiten de EU. Toch is er door de RVO op 18-02-2020 een CITES-import certificaat verstrekt voor de import van 120 resusapen vanuit China.

Tenslotte zegt de minister dat er sinds 2020 90 penseelaapjes (Callithrix Jacchus) zijn uitgevoerd naar derde landen, onder andere naar Groot Brittannië en Thailand. In 2023 werden er nog 43 penseelaapjes verhandeld aan Duitsland. Ook dit strookt niet met door de RVO afgeleverde CITES-certifcaten die aantonen dat er in 2022 al 93 penseelaapjes enkel naar Thailand gingen.

Rowena Vanroy, campagnecoördinator Animal Rights: "De minister schijnt zelf het overzicht op de apenhandel kwijt te zijn. Het hele CITES-systeem is een rommeltje vol fouten. Het wordt steeds ongeloofwaardiger dat CITES effectief toezicht houdt op welke apen binnen en buiten gaan."

Advies wetenschappelijke autoriteit

De Java-aap wordt door de IUCN aangemerkt als een bedreigde diersoort, onder andere omwille van de impact van de proefdierenindustrie. Daarom is de handel in deze apen aan regels gebonden. Er is een CITES-vergunning nodig voor wie deze dieren wil in- of uitvoeren. De beslissing of deze vergunning wordt verstrekt hangt af van de inschatting van CITES of de handel in apen impact heeft op het voortbestaan van de soort.

Volgens de Nederlandse CITES-afdeling is er geen vuiltje aan de lucht. Hun beslissingen worden gebaseerd op het advies van de Wetenschappelijke Autoriteit. Waarop deze adviezen dan gebaseerd zijn, daar blijft men vaag over.

Ten behoeve van aanvragen voor een CITES importvergunning geeft de CITES Wetenschappelijk Autoriteit (WA) onafhankelijk advies gericht op de instandhouding van de soort in het wild (doel CITES). De WA is momenteel samengesteld uit zeven aangestelde onafhankelijk experts op verschillende gebieden van flora en fauna.

Soorten die zijn opgenomen in EU CITES-bijlage A en B kunnen onder voorwaarden worden geïmporteerd of geëxporteerd voor (onder andere) medisch onderzoek. Wanneer een dergelijke invoeraanvraag wordt ontvangen, beoordeelt de WA het risico dat de invoer het voortbestaan van wilde populaties van de soort negatief zou kunnen beïnvloeden. Als uit de beschikbare informatie blijkt dat de invoer niet schadelijk is voor de wilde populaties, kan de WA een positief advies uitbrengen.

De WA werkt nauw samen met de WA’s van andere EU-lidstaten. Afstemming en uitwisseling vindt plaats in the EU Scientific Review Group. Dit zorgt ervoor dat alle Europese lidstaten consistente beslissingen nemen.

"Gezien het aantal inconsistenties in de communicatie van de minister, vinden wij dit antwoord weinig overtuigend. Het kan niet worden aangetoond dat de CITES documenten die worden verstrekt vanuit derde landen waarheidsgetrouw zijn. Het is te gemakzuchtig om enkel te vertrouwen op verklaringen van exporterende landen in de aanname dat er geen sprake is van wildvangst." zegt Vanroy

Wat willen wij

Animal Rights herhaalt nogmaals dat de apenhandel meteen moet worden stopgezet.

  • Apenexperimenten zijn wreed en onethisch

  • De apenhandel vormt een gevaar voor de volksgezondheid, omwille van het risico op verspreiding van zoönosen

  • De handel in Java-apen voor dierproeven vormen een bedreiging voor de instandhouding van de soort in het wild

  • Nederland heeft geen belang bij deze apenhandel. Hartelust bedient enkel internationale laboratoria.

Kom ook naar onze demo op 22 juni bij Hartelust in Tilburg!