Het Animal Rights horror-schuren onderzoek - Het leven & lijden van leghennen

De schokkende beelden van de levensomstandigheden van leghennen uit Tollebeek in de Noordoostpolder die Animal Rights in November naar buiten bracht, leidde naast afschuw ook tot ontkenningsverschijnselen in consumenten, politici en vertegenwoordigers uit de pluimveesector. Het publiek kon nauwelijks geloven dat eieren anno nu en op deze wijze in Nederland geproduceerd worden; veel politici en de sector lieten de burger graag in die waan.

Vandaag laat Animal Rights zien dat Tollebeek geen uitzondering is, maar dat dit de omstandigheden zijn waaronder leghennen een grote meerderheid van de eieren in de supermarktschappen - als ‘tafelei’ en als ingrediënt in andere producten - produceren.

Deze horror-schuren zijn gevuld met tienduizenden - soms meer dan honderdduizend - leghennen die door de hoge eierproductie en de levensomstandigheden - waaronder de vaak verstikkende atmosfeer - in anderhalf jaar tijd aftakelen tot opgebruikte, kale kippen. De stress van deze levensomstandigheden lijdt niet alleen tot angst en onrust, maar ook tot verlaging van de weerstand tegen ziektes en verenpikkerij.

Hennen die ziek en zwak zijn worden aan hun lot overgelaten en krijgen niet de verzorging die ze nodig hebben. Het onderzoeksteam trof vele dode leghennen aan: soms al in verregaande staat van ontbinding verkerend, soms zelfs gemummificeerd. “Het leven van deze leghennen kan op geen enkele wijze als dierwaardig bestempeld worden,” zegt Animal Rights campagneleider Erwin Vermeulen. “Deze schuren dienen te verdwijnen.”

Eén stallencomplex was geruimd en schoongemaakt, maar een aantal hennen was achtergebleven, ontsnapt aan de vangploegen, en zonder voedsel aan hun lot overgelaten.

De beelden van Animal Rights spreken voor zich. Het leven van leghennen is met het verbod op de ‘kale legbatterij’ nauwelijks verbeterd. In 2017 leefde van de 34,3 miljoen leghennen in Nederland 18,2% in kooi-systemen en 60,0% in scharrelschuren. In België leefde dat jaar van de 9,4 miljoen leghennen er 39,3% in kooien en 42,6% in scharrelschuren. ¹

Zelfs een pas geruimde en vervolgens gereinigde schuur met nieuwe, nog goed in de veren zittende hennen aan het begin van hun leg-leven, maakt een troosteloze, industriële indruk. “Het zijn fabrieken waarin de hennen ei-producerende machines zijn waarvan velen sterven tijdens het proces,” zegt Animal Rights directeur Susan Hartland. “Dit is een onacceptabel bestaan.”

Hoeveel er precies sterven is onbekend want in tegenstelling tot geoormerkte landbouwzoogdieren, hoeft bij ‘pluimvee’ geen ‘uitval’ te worden geregistreerd.

Volgens de NVWA zijn er in Nederland 831 bedrijven die legkippen houden. ¹ De NVWA voerde in 2017 in totaal 45 inspecties uit op het welzijn van legkippen. 38 Inspecties vormden onderdeel van een project om een beeld te krijgen van de naleving van de regels op aselect gekozen adressen van bedrijven met meer dan 350 legkippen van ouder dan 17 weken. Daarvan waren 36 inspecties akkoord en 2 inspecties waren niet akkoord en daarbij betrof het het tijdelijk verwijderen van zitstokken en het ontbreken van een alarmsysteem bij mechanische ventilatie. Deze tekortkomingen zijn afgedaan met respectievelijk een herstelbrief en een rapport van bevindingen.

Verder werden er 7 niet geplande inspecties uitgevoerd waarvan 6 naar aanleiding van het ruien op bedrijven die de verboden stof Fipronil in de stallen hadden gebruikt. Deze inspecties waren akkoord. Eén inspectie was onderdeel van een inspectie uit een ander project. Deze inspectie was niet akkoord en is afgedaan met een herstelbrief. De tekortkoming had betrekking op legkippen in een vrije uitloopstal, die nog geen toegang hadden tot de overdekte ruimte en geen vrije toegang naar buiten.

De NVWA vond dus voornamelijk technische gebreken, maar geen dierenleed.

“Op basis van deze inspecties zijn geen conclusies te trekken over de naleving van de sector als geheel,” geeft de NVWA zelf al aan, “hiervoor is een te klein deel van de sector geïnspecteerd.” Dat is een understatement; bij deze inspectiedruk kan je als pluimveehouder ongeveer eens in de twintig jaar bezoek verwachten!

“Het gaat Animal Rights er niet zo zeer om of wat de beelden tonen legaal of illegaal is, maar dat ieder fatsoenlijk mens zou wensen dat dit illegaal was,” zegt Hartland.

Het lijden van de hennen eindigt hier niet. Opgebruikt worden ze op hardhandige wijze gevangen, in kratten gepropt en op vrachtwagens geladen voor transport naar een soepkippen-slachthuis. In Nederland mag 0,5% van de hennen dood aankomen bij het slachthuis en 2% met letselschade, zoals gebroken poten en vleugels, voordat er überhaupt wordt opgetreden. “Het gaat dus om honderdduizenden individuen met gevoel, die het transport volgens de wet niet hoeven te overleven of niet met alle ledematen intact,” zegt Vermeulen.

Voor het transport van pluimvee geldt geen wettelijke maximale reistijd. In 2015 zijn in totaal 5,5 miljoen kippen en hanen vanuit Nederland vervoerd naar Polen. Daarnaast zijn er zo’n 2,5 miljoen kippen en hanen vervoerd naar bestemmingen in België, Duitsland en Frankrijk die langer dan 4 uur rijden vanaf Nederland lagen. ¹

Animal Rights voert campagne voor sluiting van de horror-schuren. Eén van onze belangrijkste taken is verborgen misstanden zichtbaar maken, zodat de politiek en consument actie kunnen ondernemen.

Animal Rights heeft een petitie lopen om een einde te maken aan de horror-schuren.

Zaterdag 12 januari organiseert Animal Rights een protestactie bij de leghen-megastal in Merksplas.