Minder dierproeven aan de UGent

In 2020 werden aan de UGent 45.942 dierproeven uitgevoerd. Dit is een daling van 23% ten opzichte van 2019 toen er 65.291 dierproeven werden uitgevoerd. Meer dan de helft van alle dierproeven werd op muizen uitgevoerd. Zebravissen, varkens en kippen werden ook veel ingezet in dierproeven. Katten en honden werden ook in dierproeven gebruikt. Van de proeven op honden werden er 141 uitgevoerd op proefhonden, en 257 op eigenaarshonden.

Ongeveer 5% van alle dierproeven aan de UGent zijn zogenaamde 'reglementaire testen' en verplicht volgens de wet, de rest is niet wettelijk verplicht. Jen Hochmuth: “De universiteiten zijn op dit moment de grootverbruikers van proefdieren. Niemand dwingt een universiteit om dierproeven uit te voeren. Ze zouden net het goede voorbeeld moeten geven en volop inzetten op dierproefvrij onderzoek zonder dierenleed.”

De maatregelen omtrent Covid-19 hebben de cijfers aan de UGent voor 2020 beïnvloed: sommige niet-dringende studies werden uitgesteld. Bijgevolg werden minder dieren aangekocht, en minder dieren gebruikt. Binnen de faciliteiten gehouden dierenkolonies brachten uiteraard wel nog nakomelingen voort, waarvan er een relatief groter aantal dus niet gebruikt werden. Dit wil zeggen dat veel “niet essentiële” proefdieren in voorraad gedood werden.

Momenteel zijn de officiële cijfers van proefdieren die in voorraad gedood worden in België nog niet publiek beschikbaar. Europese cijfers laten ons vermoeden dat er evenveel proefdieren overbodig gedood worden dan dat er jaarlijks in dierproeven gebruikt worden. Uit een rapport van de KU Leuven van 2017 blijkt dat er zelfs meer proefdieren overbodig gedood worden zonder dat ze überhaupt voor een dierproef gebruikt worden.

Animal Rights vraagt zich af waarom miljoenen euro’s van de belastingbetaler worden gebruikt voor experimenten die duidelijk niet essentieel zijn en aan de kant worden gezet zodra er een pandemie voorbijkomt. “Zodra de experimenten terug mogen starten, moeten al de vernietigde dieren vervangen worden door nieuwe dieren. Dit betekent niet alleen extra kosten maar ook dubbel zoveel dierenleed”, zegt Hochmuth.

Lees ook: Proefdieren de corona crisis behandeld als vervallen producten

Tot nu toe is de UGent de enige Belgische Universiteit die haar cijfers van 2020 al bekend heeft gemaakt. Elke gebruiker van proefdieren dient uiterlijk op 31 januari aan de overheid de statistieken mee te delen over het gebruik van dieren in laboratoria tijdens het vorige kalenderjaar. De cijfers van 2020 moeten in principe al beschikbaar zijn.

“Het gebrek aan transparantie over dierproeven wordt terug aan de kaak gesteld doordat de exacte cijfers over de aantallen grotendeels ontbreken”, zegt Hochmuth. Animal Rights heeft de andere Belgische universiteiten benaderd om hun cijfers ook zo spoedig mogelijk bekend te maken.

Sinds oktober 2019 heeft Animal Rights in samenwerking met anderen al meer dan 200 muizen en ratten herplaatst en zo van een zekere dood gered.

Binnen de faculteit Diergeneeskunde van de UGent werd een succesvol adoptieprogramma opgestart. Sinds 2015 werden zo onder meer 50 honden, 13 katten, en 18 paarden en pony’s ter adoptie vrijgegeven. Voorlopig gebeurt dit aan de UGent nog niet voor kleine proefdieren zoals ratten en muizen.

Sinds oktober 2019 werkt de Universiteit Utrecht samen met Animal Rights aan de herplaatsing van kleine ex-proefdieren, zoals muizen en ratten. Al meer dan 200 muizen en ratten werden herplaatst en zo van een zekere dood gered. "Deze muizen en ratten zijn de ambassadeurs die ons vertellen dat we moeten streven naar dierproefvrij onderzoek. We hopen dat we binnenkort ook een succesvolle samenwerking met Belgische universiteiten zoals de UGent kunnen starten", zegt Hochmuth.

Op zaterdag 24 april 2021 houdt Animal Rights een grote demonstratie naar aanleiding van Wereldproefdierendag.

Volgens Jen Hochmuth is de actie noodzakelijk: “Het standpunt van Animal Rights is dat dieren überhaupt niet gebruikt dienen te worden in experimenten en dat er ingezet moet worden op moderne dierproefvrije methoden. Daar hoeft geen enkel dier voor gebruikt of gedood te worden. Onze wetenschap kan en moet zo veel beter. We zijn het de proefdieren en onszelf verschuldigd.”