Nederlandse en Belgische onderzoekers betrokken bij dodelijke baviaanexperimenten in Kenia

De onderzoeksgroep ontwikkelde een ‘oestrogeenproductieremmer’ als mogelijke therapie voor endometriose.¹ Endometriose is een aandoening waarbij cellen die lijken op het slijmvlies van de baarmoeder, buiten de baarmoeder groeien. Dit leidt tot weefselschade. Ongeveer 10 procent van de vrouwen in de pre-menopauze wordt door de aandoening getroffen. De belangrijkste symptomen zijn chronische pijn, dysmenorroe (ernstige en frequente menstruele krampen en pijn tijdens de menstruatie) en verlies van vruchtbaarheid. Drie van de onderzoekers hebben een eigendomsbelang in een octrooi voor de remmer.

De onderzoekers claimen dat de remmer moet worden getest op dieren die dicht bij de mens staan, zoals de baviaan, alvorens over te kunnen gaan tot klinische proeven. Bavianen hebben vergelijkbare menstruatiecycli als menselijke vrouwen en endometriose kan ‘gemakkelijk’ worden geïnduceerd, wat leidt tot de productie van weefselschade zoals bij mensen.

Er werd in het artikel niets vermeld over de herkomst of leeftijd van de bavianen. In het verleden heeft het IPR wilde bavianen gevangen om in laboratoria te gebruiken. Een verklaring die in een publicatie van de IPR in 2010 verscheen, suggereert waarom er geen leeftijd is opgegeven voor de bavianen die in het huidige onderzoek worden gebruikt: "Opgemerkt moet worden dat de bavianen die voor onderzoek bij IPR worden gebruikt, in het wild worden gevangen en het daarom moeilijk is hun exacte leeftijd te bepalen."¹

Animal Rights en Action for Primates willen opheldering over de vraag of in het wild gevangen bavianen zijn gebruikt in dit onderzoek waarbij Nederlandse en Belgische onderzoekers betrokken waren.

Ook is het niet duidelijk onder welke omstandigheden deze vijftien individuen werden vastgehouden, terwijl deze exact worden omschreven als het om de Canadese muizen gaat die in dit onderzoek werden gebruikt. De temperatuur, de luchtvochtigheid, het dag- en nachtritme, hun toegang tot water en voedsel, welk voedsel, en met hoeveel muizen ze werden gehuisvest.

Van de bavianen weten we niets.

Hoewel endometriose een ernstige en pijnlijke aandoening is, werden deze levende, voelende wezens er opzettelijk mee opgezadeld. Of dit onder narcose gebeurde wordt nergens vermeld, noch hoe de dieren werden gehuisvest. De controlegroep werd ziek gemaakt en niet behandeld.

Hoewel de precieze gebruikte methoden - inclusief of anesthesie werd gebruikt - niet in het artikel worden genoemd, is het duidelijk dat delen van het baarmoederweefsel van elke baviaan werden weggesneden en vervolgens terug in de buikholte van dezelfde baviaan werden geïnjecteerd. De bavianen werden ook onderworpen aan meerdere kijkoperaties, wederom zonder enige vermelding van verdoving.

De ‘behandeling’ van de vijf bavianen die de remmer kregen toegediend, gebeurde via dwangvoeding - twee maanden lang, zes keer per week - per sonde: een buis die door de keel in de maag wordt geduwd.

Na vijf maanden werden alle bavianen afgemaakt. Hoe de muizen in Canada werden ‘opgeofferd’ wordt nauwkeurig beschreven; over hoe de bavianen werden gedood is niets terug te vinden. Men vermeldt alleen: "De dieren ondergingen vervolgens necropsie [lijkschouwing] en verschillende weefsels werden verwijderd."

De resultaten waren zoals verwacht: de hoeveelheid weefselschade nam af bij de groep die met de remmer werd behandeld. De controlegroep vertoonde daarentegen een toename. Toch ‘klagen’ de onderzoekers: het aantal bavianen per groep moest worden teruggebracht als gevolg van bezuinigingen; bovendien was de gebruikte dosis niet optimaal en zou een langere behandelingsduur beter zijn geweest.

Men vat het samen als: "Ondanks de interessante tendensen die deze eerste studie over bavianen aan het licht heeft gebracht, zal een tweede studie nodig zijn om de efficiëntie van de remmer te bevestigen."

In 2019 berichtte Animal Rights al over ‘horrortoestanden’ met medewerking van de KU Leuven. Bij vrouwelijke bavianen werden eierstokken weggesneden, ingevroren en vervolgens teruggeplaatst om te testen of ze nadien nog zwanger konden worden.

In weer een andere studie werden bavianen verslaafd gemaakt aan qat, een stimulerende drug waarvan de effecten vergelijkbaar zijn met die van amfetaminen of cocaïne. Nadien werd de kwaliteit van hun sperma beoordeeld door 'electro-ejaculatie', een pijnlijke techniek waarbij de mannetjes met een elektrisch toestel in de anus gepord werden.

De KU Leuven gaf toe dat er tot 2016 experimenten op wilde bavianen in Kenia liepen.¹ Bovendien sloot men nieuwe testen op bavianen niet uit, omdat er 'ondertussen gefokte bavianen in Kenia beschikbaar zouden zijn’. Dit kunnen alleen maar de nakomelingen van de in het wild gevangen dieren zijn. Moreel gezien is de scheidslijn flinterdun, áls die al bestaat.

Animal Rights en Action for Primates willen opheldering van de verantwoordelijke ministers over de herkomst van de gebruikte bavianen. Terwijl er bij ons wordt gestreefd naar een afname van dierproeven en steeds strengere voorwaarden, lijkt het er sterk op dat onderzoekers van onze universiteiten uitwijken naar het buitenland om daar obscure dierproeven uit te (laten) voeren die hier niet mogelijk zijn. De Nederlandse en Belgische overheid moeten direct een einde maken aan dit 'dierproeventoerisme'.