Nertsen worden tot het bittere einde mishandeld

In Valkenswaard voert een medewerker de mishandeling uit in T-shirt met korte mouwen. Hij heeft handschoenen aan om niet gebeten te worden door de zich verzettende, doodsbange nertsen, maar draagt als persoonlijke bescherming slechts een mondneusmasker … onder zijn kin.
Ook in Rosmalen wordt een mondmasker onder de kin gedragen.

Het ‘Hygiëneprotocol nertsenbedrijven’, opgesteld door de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierhouders (NFE) en goedgekeurd door de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (NVWA), schrijft in ieder geval mondneusmasker, haarnetje, handschoenen en spatbril voor en schone bedrijfseigen kleding en –schoeisel, of overschoentjes over het eigen schoeisel en ‘disposable’ overalls. Op beide bedrijven worden deze voorschriften gedeeltelijk of grotendeels genegeerd.

“Deze mannen, die de hele dag onbeschermd met nertsen werken waarvan we weten dat ze extreem vatbaar zijn voor het coronavirus, staan ’s avonds weer naast je in de supermarkt,” zegt Vermeulen.

Valkenswaard

Op beide bedrijven worden de nertsen aan staart en achterpoten uit de draadgaaskooitjes getrokken, aan deze lichaamsdelen rondgeslingerd, om vervolgens gelanceerd te worden richting de klep van de gaskar. In Rosmalen gebeurt dit van grote afstand. Op beide bedrijven raken nertsen niet allen de klep maar ook de randen er omheen.

Zowel de (Europese) VERORDENING (EG) Nr. 1099/2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden (Artikel 3 lid 1), als het Nederlandse Besluit houders van dieren (Artikel 1.12) bepalen dat bij het doden van dieren en daarmee verband houdende activiteiten de dieren elke vermijdbare vorm van pijn, spanning of lijden wordt bespaard.

Daarnaast zegt de Europese Verordening in Bijlage III, Artikel 1.8: “Het is verboden […] de dieren bij kop, oren, horens, poten, staart of vacht op te tillen of voort te trekken, of ze zodanig te behandelen dat het hun pijn of vermijdbaar lijden berokkent; […] de staarten van dieren om te draaien, te verbrijzelen of te breken”. De behandeling van de dieren in Valkenswaard en Rosmalen is dus niet alleen wreed, maar ook illegaal.

Bijlage I, Hoofdstuk II van de Verordening onder punt 9 t/m 9.3 bepaalt dat bij het gebruik van koolstofmonoxide er te allen tijde visueel toezicht op de dieren wordt uitgeoefend en dat de dieren afzonderlijk in de bedwelmingsruimte worden binnengebracht, waarbij ervoor wordt gezorgd dat een dier pas binnengebracht wordt als het vorige dier bewusteloos of dood is.

Dit houdt in dat je door een ruitje moet kijken of de laatste nerts die in de gaskar is ingebracht niet meer beweegt, voordat je het volgende dier erin stopt. “Op beide bedrijven wordt geen enkele vorm van toezicht uitgeoefend op de nertsen in de gaskist en wordt de gaskar zo snel geladen als de medewerkers deze kunnen volgooien met dieren,” geeft Vermeulen aan.

Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat de Verordening op meerdere punten overtreden wordt, net als het hygiëneprotocol. Animal Rights heeft het OMT-Z en de NVWA hier meerdere keren op gewezen. We dienen opnieuw handhavingsverzoeken in bij de NVWA.

“Als je kijkt naar hoe deze dieren mishandeld worden, zouden theoretische gevaren voor de volksgezondheid van ondergeschikt belang moeten zijn,” zegt Vermeulen. “Deze industrie moet onmiddellijk verdwijnen vanwege het onbeschrijfelijke dierenleed dat ermee gepaard gaat en daar hoeft niemand voor gecompenseerd te worden.”

Al in december 2015 filmde Animal Rights hoe nertsen bij Rios mink mishandeld werden en diende een handhavingsverzoek in bij de NVWA. Omdat de NVWA geen transparantie biedt over het vervolg vroegen Animal Rights en Bont voor Dieren begin 2016 de stukken op via de Wet openbaarheid bestuur (Wob) bij de de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. De nertsenfokker stapte naar de rechter om de openbaarheid van het boeterapport tegen te houden en ging vervolgens in hoger beroep bij de Raad van State tegen de uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant over de openbaarmaking. De documenten zijn uiteindelijk gepubliceerd in het rapport 'Laat de nertsen niet stikken'.

Wim Verhagen, directeur van de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders (NFE), zegt tegen het ANP geen inhoudelijk commentaar te kunnen geven op de beelden. “Ik herken helemaal niemand op deze beelden, ik heb geen idee waar ze zijn opgenomen. Maar iedereen moet zich natuurlijk houden aan de hygiënemaatregelen. Ook met betrekking tot het doden van dieren moet iedereen zich aan de voorschriften houden”.

De NVWA heeft de beelden ook gezien. “Het lijkt te gaan om beelden die zijn gemaakt op een niet besmet bedrijf. Zij moeten zich inderdaad houden aan het hygiëneprotocol en persoonlijke beschermingsmiddelen dragen”, vertelt een woordvoerder aan Omroep Brabant. “Wij gaan deze beelden nu verder onderzoeken. Indien nodig zullen we inspecties uitvoeren of sancties opleggen.” De woordvoerder kon verder niet ingaan op de vermeende overtredingen op de beelden.

In de antwoorden op de vragen en opmerkingen van de leden van de Tweede Kamer hebben gesteld over de 'Nadeelcompensatieregeling bij het vervroegd verbod op de pelsdierhouderij' ¹, gaat Landbouwminister Schouten op 26 november als laatste in op de vraag van de Partij voor de Dieren over deze Animal Rights beelden:

"Tot slot vragen de leden van de Partij voor de Dieren-fractie de minister om te reageren op de beelden gemaakt door Stichting Animal Rights, waarop te zien is hoe medewerkers gooien met nertsen en hoe zij zonder de voorgeschreven beschermingsmiddelen aan het werk zijn. Medewerkers tillen de dieren op aan hun staart en slingeren ze rond voordat ze in de gaskar worden gegooid. Deze leden vinden dit volstrekt verwerpelijk en vragen de minister hoe dit mogelijk is, ook gezien de uitgebreide inzet van toezichthouders van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en het vertrouwen dat de minister leek te hebben dat de sector de veiligheidsvoorschriften opvolgt."

Opvallend genoeg negeert de minister het deel van de vraag dat gaat over dierenmishandeling bijna in zijn geheel en ratelt ze vooral door over het NVWA toezicht op ruimingen:

"Er zijn geen aanwijzingen van opzet, noch van nalatigheid. De verplichte hygiënemaatregelen zijn enkele keren aangescherpt. De houders houden zich aan de maatregelen en doen hun uiterste best de ziekte buiten hun bedrijf te houden. Er zijn wel signalen geweest dat op enkele houderijen de verplichte hygiënemaatregelen onvoldoende werden toegepast en de voorschriften niet voldoende werden nageleefd. De houders zijn zelf verantwoordelijk voor het naleven van de regels. De vertegenwoordigers van de pelsdierenhouders zijn hierop aangesproken. De NVWA doet hiernaar onderzoek en zal bij overtredingen door nertsenhouders handhavend en verbaliserend optreden.
De NVWA heeft op alle te ruimen bedrijven toezicht gehouden op het dodingsproces en de ruiming. Als er zaken niet goed gaan, spreekt de NVWA de houders en medewerkers hierop aan. Gedurende het laden wordt door middel van een steekproef gecontroleerd of de nertsen snel het bewustzijn verliezen en vervolgens overlijden. Voordat er gelost wordt, wordt nog een visuele inspectie uitgevoerd en tijdens het lossen wordt ook visueel gecontroleerd of de dieren dood zijn. Na het lossen van de bak in de container van het destructiebedrijf wordt er nogmaals gecontroleerd of er geen levende nertsen zijn. De Welzijnscommissie dierziekten wordt door de NVWA van elke voorgenomen ruiming op de hoogte gebracht. Zij heeft in het algemeen geen onvolkomenheden of vermijdbaar ongerief vastgesteld en heeft geconstateerd dat de NVWA waar nodig adequaat heeft gereageerd."

Zoals altijd wijst de NVWA (op 11 maart 2021) handhaven in eerste instantie af. Er is geen fatsoen bij de NVWA, het ontbreekt de inspecteurs, dierenartsen en organisatie als geheel aan een moreel kompas. Ze zien collaboreren met de diergebruikers/misbruikers als hun hoofdtaak. Kijk nog eens naar de beelden en lees dan hier de tekst die twee "toezichthoudend dierenartsen" op papier weten te krijgen:

"Ten aanzien van uw eerst gestelde overtreding geven de toezichthouders aan dat het een geaccepteerde werkwijze is om dat de nertsen hij hun staartbasis en achterpoten worden gepakt en ze op die manier uit de kooi te halen. Deze werkwijze zorgt ervoor dat de nerts zich niet kan omdraaien en de medewerker kan verwonden. Doordat nertsen heel stevig zijn gebouwd, heeft deze handelswijze geen nadelige invloed of gevolgen, zolang ze niet bij de staart(punt) of één achterpoot worden gepakt. Van dat laatste is de toezichthouders niet gebleken in de video's. Voor wat betreft de ingang van de vergassingsruimte op elke gaskar, geldt dat deze is afgesloten met een klep met veermechanisme. De afstelling van het veermechanisme is zodanig dat elke nerts met een lichte druk van buitenaf de klep al naar binnen toe kan openduwen. De werkwijze is voor nertsen niet schadelijk.

Ten aanzien van uw tweede gestelde overtredingen geven de toezichthouders aan dat op de filmbeelden niet is te zien dat er geen visueel toezicht wordt gehouden op het bedwelmen/vergassen. Wel is te zien dat de nertsen steeds met één tegelijk in de vergassingsruimte worden gebracht, zoals ook is bepaald in Vo. 1099/2009, Bijlage 1, onder 9.2 Uit de filmbeelden is door hen echter niet op te maken dat een nerts in de gaskar wordt gebracht, terwijl de vlak daarvoor in de gaskar gebrachte nerts nog niet (volledig) zou zijn bedwelmd."

De NVWA toezichthouders zien dus geen overtredingen, waardoor er geen reden tot handhaven is. Natuurlijk gaat Animal Rights hiertegen in beroep.