Inhoud
De wolf is geen moordenaar
BLOG - Roodkapje, wie kent hét sprookje over de grote boze wolf niet? Kinderen groeien er mee op en de angst voor wolven zit er van jongs af aan diep in. Ook nu houden de gebroeders Grimm Nederland in hun grip. Zo waarschuwt jager en zelfbenoemd wolvenexpert Damiaan Kuunders voor een wolvenplaag. Hij vreest voor de levens van vee en kinderen. Een Brabantse schapenhouder wiens schaap is doodgebeten door een wolf noemt hem “een echte moordenaar”. Daarnaast koppen verschillende kranten over de “gestoorde moordzuchtige wolf” van Culemborg. Maar de wolf is geen moordenaar, want een wolf kan niet moorden.
WAT IS MOORD?
Het vinden van een opengereten dier zorgt voor emotionele reacties. Dat is begrijpelijk. Bij het vinden van meerdere opengereten dieren wordt al snel gesproken over moord. Maar een wolf kan niet moorden, niet zoals mensen dat doen. Een wolf doodt uit instinct, om te overleven. In de natuur kom je maar zelden meerdere prooien tegelijk tegen. Doet zo’n buitenkansje zich voor dan doodt een wolf wat hij tegenkomt. De rest wordt later opgehaald of begraven, voor minder voorspoedige tijden.
De veehouders die moord en brand schreeuwen zijn verantwoordelijk voor het beschermen van hun vee. Eenieder die in Nederland dieren houdt, heeft een wettelijke zorgplicht. Dat geldt ook voor schapen in de wei. Jaarlijks worden tussen de 4.000 en 13.000 schapen verwond of gedood door honden en vossen, zo blijkt uit onderzoek in Limburg en Drenthe. Dat zijn veel meer slachtoffers dan wolven maken. Maar een hond, dat is een trouwe mensenvriend. Een lid van het gezin. Degene die een hond een moordenaar noemt, heeft toch zeker een steekje loszitten.
De grote wolvenjachten
Zelden wordt een mens aangevallen of gedood door een wolf. Het zijn vooral wolven die gedood worden door mensen. Zo konden aan de grote wolvenjachten in Nederland wel duizend mensen deelnemen. Voor mannen van veertien tot zestig jaar was deelname vaak verplicht. Tijdens een wolvenjacht rond het jaar 1600 in Utrecht werden de dieren naar de Vecht gedreven. Eenmaal in het water werden ze vanuit schuiten doodgeslagen of met werktuigen, zoals hooivorken, doodgemarteld. Zo’n 150 jaar geleden is de wolf in Nederland uitgestorven. Jager Kuunders herinnert eraan dat alles op alles werd gezet om wolven uit te roeien. Hij begrijpt niet waarom ze nu weer worden toegelaten. Ondertussen rijst de vraag: wie is de moordenaar?
Een wolf is een roofdier en kan slachtoffers maken. Door eeuwenlange vervolging heeft de wolf ook geleerd om mensen te mijden. Een wolf die een mens tegenkomt zal proberen te vluchten. De belangrijkste reden dat wolven wel mensen aanvielen was meestal hondsdolheid. In West-Europa komt hondsdolheid vrijwel niet meer voor. Alleen nog in een mildere variant bij vleermuizen. Het risico op een aanval door wolven in Europa, Scandinavië en Noord-Amerika is ontzettend laag. In Noord-Amerika leven 60.000 wolven en daar is in de afgelopen 50 jaar geen enkel mens gedood door een wolf. Net als boeren op hun vee, moeten mensen vanzelfsprekend wel op hun kinderen passen.
De gebroeders Grimm
We kennen de wolf vooral uit sprookjes, verhalen of dierentuinen. Maar de wolf is terug en de wolf is wild. Schapenhouders, jagers en zelfs de LTO houden sprookjes over wolven graag in stand. Angst voor kinderlevens verkoopt. Het beschermen van loslopend vee is te veel werk. Termen als gestoorde wolf en kille moordenaar vliegen je om de oren, maar de wolf is geen moordenaar. De echte moordenaars, dat zijn wij.
- Jessica Smit, campagneleider Ban de Jacht. Dit opiniestuk verscheen op Joop.nl.
