Inhoud
Is Jos van Deurzen BV de spil in de coronabesmettingen onder nertsen?
Volgens de experts zijn de nertsenfokkerijen die tot nu toe besmet zijn verklaard te verdelen in vijf clusters. Dat betekent dat uit onderzoek is gebleken dat de bron van de besmetting binnen die clusters dezelfde is. Die bron kan een medewerker of een bezoeker zijn die het virus op de verschillende bedrijven heeft binnengebracht of doordat een dier of mest van het ene naar het andere bedrijf is gebracht.
Het beef gissen naar die clusters, ook omdat de NVWA en Rijksoverheid weigeren de besmette locaties te identificeren, totdat het onderzoek gepubliceerd werd. Animal Rights is ervan overtuigd dat ze door gedegen onderzoek een goed beeld heeft opgebouwd welke de besmette locaties zijn en aan wie die toebehoren. Opvallen is dat op de drie verschillende locaties van Jos van Deurzen die eind juni besmet en geruimd waren, drie verschillende clusters werden aangetroffen. Het blijkt dus te gemakkelijk om er vanuit te gaan dat dezelfde virus(sequentie) tussen locaties van dezelfde eigenaar of tussen buurbedrijven werd verspreidt.
JvD
Een mogelijke spil in het hele besmettingsverhaal zou wel eens Jos van Deurzen (JvD) kunnen zijn. Volgens de gegevens die Animal Rights de afgelopen maanden verzamelde, behoren 16 van de 62 besmet verklaarde bedrijven aan hem toe, een kwart van het totaal en behorende tot zeker 3 clusters. Daarnaast is Van Deurzen ook een toeleverancier van nertsenvoer en andere materialen.
Naar eigen zeggen is Jos van Deurzen begin jaren tachtig met honderd dieren begonnen, waarna hij zich op wist te werken tot één van ‘s werelds grootste nertsenfokkers. Van Deurzen prijkt al jaren in de Quote-500, met een geschat vermogen van 89 miljoen euro in 2019. 1
Hij bezit of is betrokken bij bijna 20 nertsenfoklocaties in Nederland, maar heeft ook toeleveringsbedrijven voor voer en kooien; dat vormde weer de basis voor een klein vastgoedimperium. Zo’n 16 bedrijven zijn geregistreerd op zijn hoofdlocatie in Elsendorp. 2 In de branche financiële holdings, als administratiekantoor, maar ook als Stal Keizersberg BV actief in het fokken en houden van paarden en ezels.
Toeleveringsbedrijven van JvD
Toeleveringsbedrijf Jos van Deurzen BV levert volledige nertsenkooien, crapal gaas, R.V.S. gaas (op maat geknipt of op rol), kunststof tussenwanden, op maat gemaakte nachthokken, gasboxen en droogkasten. 1
Keizersberg Diervoeders Elsendorp BV houdt zich bezig met het produceren van voer voor ‘edelpelsdieren’ en heeft een eigen modern wagenpark op twee locaties: de hoofdvestiging aan de Keizersberg 24 in Elsendorp en een tweede bedrijf op de Groesvlaas 7 in Milheeze. De eerste twee besmettingen onder nertsen werden op 23 april geconstateerd in Milheeze. Elsendorp ligt in de gemeente Gemert-Bakel. De (voormalige) nertsenhoofdstad van Nederland is met 17 geruimde bedrijven het zwaarst getroffen.
Besmette en geruimde nertsenfokkerijen van JvD
De volgende bedrijven van Van Deurzen zijn volgens de informatie van Animal Rights inmiddels besmet verklaard en ‘geruimd’:
29 mei 2020
Jos van Deurzen BV
Keizersberg 24
5424 SH Elsendorp
22 juni 2020
Jos van Deurzen BV
Scheiweg 72
5421 XL Gemert
10 juli 2020
Jos van Deurzen BV
Twistweg 14c
5816 AE Vredepeel
09 aug 2020
Jos van Deurzen BV
Stootershutweg 26
5424 SG Elsendorp
09 aug 2020
Twistweg BV (Jos van Deurzen BV)
Twistweg 14a
5816 AE Vredepeel
14 augustus 2020
Jos van Deurzen BV
Zegeweg 3
6628 AR Altforst
18 augustus 2020
Jos van Deurzen BV
Burgemeester Nooijenlaan 11
5764 RG De Rips
18 augustus 2020
Blaarpeelweg BV (Jos van Deurzen BV)
Blaarpeelweg 17
5764 PP De Rips
21 augustus 2020
Jos van Deurzen BV (A.M. van de Ven)
Burgemeester Nooijenlaan 7
5764 RG De Rips
24 augustus 2020
Jos van Deurzen BV
Rijntjesdijk 7a
5756 PJ Vlierden
31augustus 2020
Jos van Deurzen BV
Vale Peelweg 4a
5428 NT Venhorst
4 september 2020
Jos van Deurzen BV
Noordstraat 10
5428 NR Venhorst
14 september 2020
Van Herpen Edelpelsdierenfarm B.V. (Jos van Deurzen BV)
Hazelbroek 1
5825 JN Overloon
01 oktober 2020
Van Schaijk Egchel
Karissendijk 7
5987 NJ Egchel
02 oktober 2020
Topmink BV
Karissendijk 9
5987 NJ Egchel
02 oktober 2020
Duifhuis BV (Jos van Deurzen B.V.)
Duifhuis 8
5411 RG Zeeland
Compensatie voor JvD
Met de meeste geruimde bedrijven en dieren ontvangt Van Deurzen waarschijnlijk de meeste compensatie voor de ruimingen van alle nertsenfokkers in Nederland. Daarnaast ontving hij ruim 800.000 euro uit de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). 1
Ook was de corona-onzekerheid bij de Raad van State een uitkomst. 2 De gemeente Den Bosch eiste dat hij direct maatregelen nam om de al jaren durende vliegenoverlast van zijn bedrijf Rios Mink in Rosmalen aan te pakken. 3 Omdat ook deze locatie mogelijk ruiming boven het hoofd hangt, krijgt Van Deurzen echter uitstel.
-
https://www.ad.nl/economie/vervroegde-doodsstrijd-van-een-geplaagde-sector-nertsenhouderij-moet-en-zal-kapot~a0ebc9ac/ ↩
-
https://www.ed.nl/brabant/oproep-om-direct-alle-nertsen-te-ruimen-onverantwoord-om-corona-onder-de-beesten-te-laten-voortwoekeren~a92580d6/ ↩
-
https://www.bd.nl/den-bosch-vught/rechter-eens-met-gemeente-den-bosch-rios-mink-veroorzaakt-vliegenoverlast-dus-zijn-strengere-regels-terecht~a3ca304f/ ↩
Tegenslag voor JvD
Maar niet alles gaat altijd naar Van Deurzens zin. De vestiging in Rosmalen kwam in 2015 in opspraak nadat Animal Rights aantoonde dat dieren op hardhandige wijze werden vergast. Van Deurzen erkende toen de fouten en kondigde aan de verantwoordelijke medewerkers direct te ontslaan. 1
In de gebouwen van bloemen- en plantenkwekerij nv Ghesquiere op de Menensesteenweg in Wervik wilde Van Deurzen in 2014 de grootste nertsenfokkerij van België vestigen met meer dan 160.000 nertsen. De deputatie in Brugge leverde vervolgens een milieuvergunning af voor twintig jaar voor 110.000 nertsen. De milieuvergunning werd uiteindelijk alsnog afgewezen en ook Vlaanderen voerde een verbod in op de pelsdierhouderij.
Omdat de gemeente Gemert-Bakel tot twee keer toe een vergunning weigerde om Van Deurzens varkensstallen om te bouwen tot nertsenhouderij, dreigde de nertsenfokker in 2018 met een claim van € 14 miljoen.
September 2019 deed de Fiod invallen in woningen en bedrijfspanden van negen nertsenfokkers en hun adviseurs op verdenking van grootschalige belastingfraude en witwassen. Ze zouden meer dan € 50 miljoen aan opbrengsten van nertsenpelzen op buitenlandse veilingen via Luxemburgse rekeningen hebben weggesluisd. Van Deurzens rol hierin moet nog blijken.
Denemarken
Nu lijkt Van Deurzen bezig met een overstap naar Denemarken. Volgens landbouwblad Landbrugsavisen 1 heeft Van Deurzen daar in december 2019 nertsenbedrijf Uur Mink - een van de grootste nertsenfokkerijen van Denemarken - gekocht van Ib Jensen Nielsen voor ruim 40 miljoen DKK (€ 5 miljoen) en is hij op de uitkijk naar meer. Het verdwijnen van de nertsenfokkerij(concurrentie) uit Nederland en nog wat geld toe, zou Van Deurzen dus mogelijk niet slecht uitkomen.
Op dit moment staan er tientallen Deense nertsenhouderijen te koop, wat te maken heeft met gekelderde opbrengstprijzen en gestegen kosten. De verliezen lopen zo hoog op en de verlieslatendheid houdt zo lang aan dat steeds meer Deense nertsenhouderijen door hun kredietverschaffers worden gedwongen om hun bedrijf te koop te zetten. De crisis is in gang gezet door het wegvallen van het Noord-Amerikaans veilinghuis North American Fur Auctions (NAFA), waardoor wereldwijd alleen in Finland en Denemarken nog nertsenhuiden worden geveild.
De meeste gezinsbedrijven in Nederland hebben helemaal geen geld om te investeren in verplaatsing van hun onderneming naar het buitenland, multimiljonair Van Deurzen echter wel.
De overname van Uur Mink, in Ikast, Midden-Jutland, is slechts het begin van een groot proces om de nertsenproductie van Jos van Deurzen naar Denemarken te verplaatsen, zegt Ib Jensen Nielsen. Uur Mink bestaat uit twee boerderijen met een productie van ongeveer 80.000 pelzen per jaar en verkoopt daarnaast fokdieren. "Het plan is dat Van Deurzen meer boerderijen gaat kopen in Denemarken, zonder dieren, waar nertsen van Uur Mink gebruikt zullen worden. “Daarom gaan we dit voorjaar 32.000 teven paren. Dat zijn twee keer zoveel dieren dan we gewoonlijk doen,” zei Ib Jensen Nielsen in december 2019 voordat corona toesloeg op zowel Nederlandse als Deense nertsenfokkerijen.
Animal Rights
Animal Rights hoopt dat de onderzoekers in de toekomst een gedegen rapport publiceren dat niet geanonimiseerd is. Duidelijkheid over hoe deze epidemie onder nertsen heeft kunnen gebeuren en al meer dan twee miljoen nertsen het leven heeft gekost, is belangrijker dan de privacy van de nertsenfokkers.
Animal Rights eist nog steeds dat de aangenomen moties die een einde moeten maken aan de nertsenindustrie in Nederland worden uitgevoerd.
UPDATE:
Op 20 juli 2020 zijn er wat wijzigingen in de bedrijfsvoering doorgevoerd. Jos van Deurzen Beheer B.V. is uit verschillende van de bedrijven gestapt en die plek is door Vierberg BV overgenomen. Dit is een bedrijf dat op 16 november 2018 is opgericht en op 20 juli 2020 is overgedragen aan 4 bestuurders. De besturende bedrijven (CVD BV, Vadeki BV, Devani BV en TVD BV) zijn allen opgericht op 3 januari 2019 en allen op 20 juli overgedragen aan waarschijnlijk de kinderen (Chiel, Kitty, Nicky en Tijn van Deurzen) van Jos van Deurzen.
Maart volgend jaar moeten alle nertsenfokkerijen in Nederland gesloten zijn, zo heeft de overheid op 28 augustus 2020 laten weten. Er vindt geen preventieve ruiming plaats, omdat de situatie voor de volksgezondheid niet verandert is, ook niet na 43 besmette en geruimde bedrijven. Ook bij de uiteindelijk stoppersregeling zal de familie Van Deurzen het grootste deel toegewezen krijgen.