Ratten en muizen krijgen elektrische schokken in wrede dierproeven

In Nederland heeft de Centrale Commissie Dierproeven eind augustus twee nieuwe dierproeven goedgekeurd waarin proefdieren elektrische voetschokken toegediend krijgen.¹² De dierproefnemers gaan in totaal 3120 muizen en 240 ratten blootstellen aan fysieke en psychische stress om de functies van menselijke hersenen bij angst en depressie beter te begrijpen.

De dieren zullen operaties ondergaan waarbij fixatie implantaten aan de hersenen worden bevestigd. In wakkere toestand ondergaan ze MRI beeldvorming waarbij de dieren stress-en angstopwekkende taken moeten uitvoeren. Tijdens deze taken worden, nog eens extra, elektrische voetschokken en andere aversieve stimuli toegediend. Gedurende de hele experimenten moeten de proefdieren, geïsoleerd van hun lotgenoten, deze fysieke en psychische pijn ondergaan. Na afloop worden alle ratten en muizen gedood om de hersenen te onderzoeken.

Ook in België lopen 2 soortgelijke onderzoeken.³ In totaal worden 648 ratten fysiek en geestelijk gemarteld in onderzoek naar angststoornissen. In één van de 2 experimenten worden de ratten systematisch geïnjecteerd met angstopwekkende stoffen. Bij de andere lopende dierproef worden de dieren getraind om een hendel in te drukken, om zo voedsel te verkrijgen. Daarvoor worden ze eerst uitgehongerd. Tijdens deze trainingen krijgen de dieren elektrische voetschokken toegediend om de angst nog eens extra te versterken. De ratten worden op het einde van de proeven gedood door vergassing.

Jen Hochmuth: “Psychische aandoeningen zoals honger lijden, depressies en angststoornissen worden geïnduceerd bij proefdieren door hen te confronteren met stresserende gebeurtenissen en leefomstandigheden. Het is onverstaanbaar hoe zulke verwerpelijke experimenten worden goedgekeurd door ethische commissies.”

Proefdiernemers maken hiervoor gebruik van knaagdieren die speciaal genetisch gemanipuleerd zijn om rapper depressief en angstig gedraag te vertonen. Zo heeft het proefdierenimperium van Charles River tientallen o.a. door inteelt gefokte of genetische gemanipuleerde muis- of ratmodellen te koop.¹ Het aantal genetisch gewijzigde proefdieren neemt jaarlijks toe. Bij de genetische modificatie van een dier wordt het genetisch materiaal gewijzigd op een manier die niet van nature voorkomt. Het creëren van genetisch gemodificeerde dieren en het uitvoeren van experimenten kost miljoenen dieren per jaar het leven en brengt in elke fase veel leed met zich mee.

“Het genetisch modificeren is een schending van dierenrechten, omdat het manipuleren van dieren voor menselijke doeleinden de intrinsieke waarde van andere dieren ontkent, alsof ze niets anders zijn dan menselijk eigendom. Daarom pleiten we ook voor de volledige vervanging van dierproeven”, benadrukt Hochmuth. Volgens haar beseffen veel wetenschappers dat andere dieren niet geschikt zijn als modellen voor de mens: "Het feit dat proefdieren eerst genetisch gewijzigd dienen te worden is al een bewijs dat hun voorspellende waarde voor de mens nooit voldoende gaat zijn.”

Teken de petitie voor de stopzetting van genetische modifcatie van dieren

Bij Animal Rights betreuren we het ten zeerste dat er de laatste jaren een toename is van soortgelijke onzinnige experimenten. Denk maar aan het experiment waarbij een proefdier een spelend kind moest voorstellen. Bij dit soortgelijk experiment hebben onderzoekers eveneens 6688 ratten aan fysieke en psychische stress blootgesteld, en dit gedurende 5 jaar.

Wetenschappers sleutelen nu aan het inlevingsvermogen van ratten om manieren te vinden om menselijke psychologische ziekten te behandelen.¹ In sommige gevallen krijgen ratten behandelingen die hun empathische vermogens tijdelijk uitschakelen, zoals heroïne of elektrische schokken.² Het bewuste doel van dit onderzoek is om populaties van geesteszieke, getraumatiseerde en emotioneel lijdende ratten te creëren. Deze experimenten veranderen gezonde, empathische individuen in ongevoelige psychopaten.

Zulke verwerpelijke experimenten zijn niet alleen onethisch maar ook volstrekt overbodig. Onderzoekers kunnen op een moreel verantwoorde manier beter kennis halen uit menselijke patiënten dan uit onethische verwerpelijke dierproeven. De zogenaamde ethische afweging waarbij ook het belang van de proefdieren wordt meegenomen, vindt amper plaats. “Wetenschappers moeten er eens bij stilstaan dat de resultaten van dierproeven niet in verhouding staan tot het dierenleed dat ze veroorzaken”, aldus Hochmuth.

Lees ook: Waarom dierproeven altijd worden goedgekeurd

Waarom blijven zoveel dierproefnemers ratten en muizen gebruiken bij deze gruwelijke experimenten? In de goedgekeurde dierproeven geven de dierproefnemers aan dat knaagdieren de beste keuze zijn voor dit onderzoek, omdat dit de ‘laagste’ diersoort is waarin complexe processen en angstgedrag onderzocht kunnen worden. Met andere woorden, deze dieren zijn klein, goedkoop en makkelijk te hanteren. “Zolang deze dieren worden gezien als een goedkoop wegwerpobject zullen deze gruwelijke dierproeven blijven bestaan”, benadrukt Hochmuth.

De logica achter deze studies is paradoxaal: ratten en muizen staan dicht genoeg bij ons om als model te dienen voor menselijke psychologische ziekten, maar ver genoeg om buiten de ethische bekommernis te vallen. In feite hebben wetenschappers in het verleden gelijkaardige experimenten op mensapen (gorilla's, chimpansees, orang-oetans, bonobo's) uitgevoerd. Totdat dieproeven op mensapen werden verboden in de EU omdat deze diersoorten te nauw verwant zijn aan de mens. Maar dat zou ook direct de belangrijkste afweging moeten zijn om helemaal geen dierproeven uit te voeren. Het wordt tijd dat de wetgeving ratten, muizen en alle andere proefdieren de bescherming geeft die ze verdienen. Wanneer het gaat om pijn, angst, empathie en het verlangen om te overleven, delen alle andere dieren onze gevoelens. Als andere dieren zoveel op ons lijken verdienen ze dezelfde wettelijke bescherming die elk individu verdient. En daarom zijn dierproeven moreel onaanvaardbaar.

Lees ook: Een pleidooi voor de proefrat