Inhoud
Sluit kuikenslachter GPS voorgoed!
Kuikenslachter Gecombineerde Pluimvee Slachterij BV (GPS) in Nunspeet, een van de grootste in zijn soort in Nederland, heeft faillissement aangevraagd. Animal Rights roept de gemeente en provincie op om het bedrijf niet te reanimeren. De hoge stikstofdepositie van het bedrijf op Natura 2000 gebied Veluwe leidt tot schade aan de natuur, slachthuizen in het algemeen tot dierenleed.
De slachter vroeg eind oktober al uitstel van betaling aan en 150 uitzendkrachten werden ontslagen. Het kwam in betalingsproblemen door de gevolgen van de coronapandemie. GPS levert weinig aan de retail, maar zet zijn producten voornamelijk af in de horeca en foodservice in meerdere Europese landen. Het stilvallen van die kanalen door coronamaatregelen maakte dat de slachter extra hard getroffen werd. De druk op de verkoopprijzen door de tweede coronagolf maken dat het bedrijf niet door kan met de bedrijfsvoering zoals die werd gevoerd, zo schrijft GPS in een memo aan zijn leveranciers.
Surseance van betaling
GPS kreeg surseance van betaling en een bewindvoerder werd door de rechtbank aangewezen om samen met de directie te proberen een oplossing voor de financiële problemen te vinden en de toekomst van de onderneming veilig te stellen.
De bewindvoerder meldde in gesprek te zijn met twee potentiële overnamekandidaten, een Nederlandse en een buitenlandse. Een derde partij liet weten voorlopig af te wachten. De bewindvoerder schetste drie opties: dat de slachterij zal sluiten, dat het bedrijf failliet gaat maar er een doorstart wordt gemaakt, of dat er zonder faillisement een doorstart gemaakt zal worden met een andere partij en de surseance opgeheven kan worden. Die laatste optie is nu afgevallen.
Handhavingsverzoek
Op 1 november 2019 dienden Mobilisation for the Environment (MOB) en Animal Rights een handhavingsverzoek in omdat het slachthuis opereert zonder een vergunning Wet natuurbescherming en een significante hoeveelheid stikstof uitstoot over Natura 2000 gebied de Veluwe.
Op 18 december 2019 weigerde de provincie Gelderland handhavend op te treden:
“Vanwege de lopende vergunningaanvraag, de bestaande rechten in het kader van de Wet milieubeheer, de onlangs gewijzigde en vastgestelde beleidsregels en de op handen zijnde Spoedwet aanpak stikstof bestaat vooralsnog geen noodzaak nu ten aanzien van deze inrichting tot handhaving over te gaan. Te meer nu in de lopende vergunningaanvraag zal worden beoordeeld welke legalisatiemogelijkheden voorhanden zijn. Het, onder deze omstandigheden, inzetten van onze bestuurlijke handhavingsinstrumenten wordt in deze zaak als onredelijk geacht en komt niet overeen met de Landelijke Handhavingstrategie.“
29 januari 2020 diende MOB mede namens Animal Rights een bezwaarschrift tegen de weigering in. Op 29 mei 2019 is door bureau TAUW BV een aantal ontbrekende stukken bij de aanvraag vergunning Wet natuurbescherming (Wnb) ingediend. Daaruit blijkt dat de maximale stikstofdepositie op het aangrenzende Natura 2000-gebied Veluwe 63,81 mol/ha/jaar betreft.
”Een dermate hoge stikstof depositie leidt tot schade van Natura 2000-gebieden is daardoor strijdig met de Europese Habitatrichtlijn. Gezien het gegeven dat u niet handhaaft, én evenmin een gedoogbeschikking is afgegeven, is er sprake van onderhands gedogen. Een gedoogvergunning dient in ieder geval op schrift te zijn gesteld. Onderhands gedogen is niet toegestaan. De Raad van State heeft in vele uitspraken de beginselplicht tot handhaving bevestigd.”
”In de slachterij GPS BV worden activiteiten verricht die stikstofemissies tot gevolg hebben en daardoor de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten in een Natura 2000-gebied kunnen verslechteren of een significant verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor het gebied is aangewezen. Het gaat hierbij met name om de uitstoot van stikstof (ammoniak en NOx). Voor deze activiteiten is een vergunning op grond van artikel 2.7, tweede lid, Wnb vereist. Deze vergunning ontbreekt, waardoor er sprake is van een illegale situatie. Wij verzoeken u dat u handhavend optreedt en een einde maakt aan deze illegale situatie. Verder wordt opgemerkt dat hier de beginselplicht tot handhaving van toepassing is en dat een eventueel gedoogbesluit in strijd zou zijn met de Habitatrichtlijn evenals de RIE.”
Uitbreiding slachtcapaciteit
Op 14 augustus 2020 vroeg GPS een omgevingsvergunning onderdeel milieu aan voor de uitbreiding van de vergunde slachtcapaciteit van 200.000 naar 312.000 kuikens per dag (van 1.400.000 naar 1.560.000 kuikens per week), omdat “het aantal te slachten kuikens per dag regelmatig overschreden” wordt.
Als belangrijkste reden geeft GPS op: “Door Corona staan de resultaten in de (pluimvee)-industrie (waaronder GPS) zwaar onder druk en is er sprake van een verlieslatende situatie. […] GPS moet daarom hogere aantallen slachten om de kostprijs te kunnen verlagen om te kunnen overleven. Dit bereikt GPS door hogere aantallen te slachten (meer kg’s te slachten waardoor de dekking van de kosten verbeterd). Dit is feitelijk de enige manier om op termijn een levensvatbaar en duurzaam businessmodel te realiseren.”
Dit lijkt Animal Rights een absurde redenering: meer slachten omdat je afzet grotendeels is weggevallen…
Vergunning
Op 13 oktober 2020 geeft de provincie aan voornemens te zijn een vergunning te verlenen op grond van de Wet Natuurbescherming aan GPS, omdat zekerheid zou zijn verkregen dat het project geen significant negatieve effecten heeft op de instandhoudingsdoelstellingen van de betrokken Natura 2000-gebieden.
Deze ‘zekerheid’ is onder andere opgehangen aan een (onzeker) luchtwasser rendement van 90% als jaargemiddelde, terwijl zelfs dat de overbelasting op aangrenzend Natura 2000-gebied de Veluwe niet weg neemt.
Daarom roept Animal Rights de overheden op om het slachthuis definitief te sluiten.
Update
Een doorstart van de Nunspeetse vleeskuikenslachterij GPS lijkt uitgesloten, meldt het Financieel Dagblad op 1 december 2020. 1 De Harderwijkse curator Frans van Oss onderhandelde de afgelopen dagen met enkele grote voedingsbedrijven over een gehele of gedeeltelijke overname van het bedrijf, maar een positief resultaat is uitgebleven. De kosten van beveiliging, verzekering en onderhoud lopen door en dus zet de curator in op verkoop van vastgoed, de inventaris, vorkheftrucks, vrijwel nieuwe productielijnen en vrachtauto’s. De inzet is nu zoveel geld mogelijk geld uit de boedel te halen om schuldeisers deels te kunnen compenseren.
GPS laat een schuld achter van naar schatting €50 miljoen. Huisbankier ABN Amro en de Belastingdienst zijn de belangrijkste schuldeisers, maar enkele tientallen bedrijven hebben samen ook nog zo’n €9 miljoen tegoed van GPS.
Uiteindelijk heeft de curator het bedrijf en de gronden verkocht aan Schootbrugge Holding BV. Van de nieuwe eigenaar koopt de gemeente in februari 2021 5 hectare niet bebouwde gronden aan, en zal dit als bouwgrond weer gaan uitgeven voor bedrijfsvestiging op De Kolk. Ook koopt de gemeente van de nieuwe eigenaar 65% van de vrijkomende stikstofrechten (door de bedrijfsbeëindiging van de kippenslachter). Deze zal de gemeente o.a. inzetten bij de ontwikkeling van de Stationsomgeving. 2
