Inhoud
Prinses Beatrix Spierfonds financiert dierproeven
De collecteweek van het Prinses Beatrix Spierfonds is van start gegaan, en Animal Rights waarschuwt opnieuw: dierproeven worden nog steeds gefinancierd met goedbedoelde donaties. Deze praktijken zijn niet alleen wreed, maar ook wetenschappelijk achterhaald.
Rowena Vanroy, Animal Rights: "We hebben het fonds een brief geschreven om hen op te roepen volledig de kaart van dierproefvrije methoden te trekken."
Genetisch gemanipuleerde muizen
Animal Rights heeft verschillende dierproeven onderzocht die mede mogelijk zijn gemaakt door het Prinses Beatrix Spierfonds. 1 2 3 4 5 Helaas is het onduidelijk welke dierproeven momenteel worden uitgevoerd, omdat het fonds hierover zeer terughoudend is. Wel maakt het fonds bekend dat jaarlijks gemiddeld €35.000 wordt besteed aan dierproeven. 6
Voor dierexperimenten rond myotone dystrophie wordt aan de Radboud Universiteit in Nijmegen gefokt met transgene muizen. Het Spierfonds financierde onder meer proeven waarin verschillende transgene muizentypes een half uur lang rondjes moesten draaien in tredmolens. Na het nemen van bloedstalen en het toedienen van injecties werden de muizen tenslotte gedood door middel van het breken van de nek.
In een andere studie werden de muizen na eerst dagenlang pijnlijke injecties gekregen te hebben, onthoofd.
Ook dierproefnemers van het LUMC in Leiden worden al sinds jaar en dag gesponsord door het Prinses Beatrix Spierfonds. Genetisch gemanipuleerde muizen worden gekweekt met een verzwakt skelet. De dieren worden alleen in een kooi gestopt wat een ramp is voor deze sociale dieren. Uiteindelijk worden de dieren gedood om het skelet te onderzoeken.
Dierproefnemers van het LUMC hebben voor een dierproef muizen besteld bij een Amerikaanse proefdierfokker genaamd Jackson Laboratories. Eenmaal in Nederland aangekomen worden de dieren onderworpen aan injecties in de spieren. De proefdieren worden wekelijks onder de scanner geplaatst en tenslotte gedood door het breken van de nek.
Dierproeven werken niet
Ondanks de jarenlange inzet van dierproeven, leveren ze nauwelijks bruikbare resultaten voor de mens op. Voor onderzoek naar spierziekten worden muizen genetisch gemanipuleerd, maar zelfs dan slagen de modellen er niet in om menselijke ziekten nauwkeurig na te bootsen. Het meest gebruikte muismodel voor ALS, bijvoorbeeld, representeert slechts 2% van de gevallen bij mensen. Ondanks talloze dierproeven is de oorzaak van ALS bij mensen nog altijd niet bekend, en van de vele experimentele medicijnen die op dieren zijn getest, heeft slechts één medicijn de markt gehaald.
Voor andere spierziekten, zoals Duchenne en Pompe, geldt hetzelfde. Muizenmodellen vertonen slechts milde vormen van deze ziekten, terwijl de ziekte bij mensen vaak veel ernstiger en dodelijk is. Dit toont nogmaals aan dat dierproeven niet geschikt zijn om menselijke ziekten te begrijpen of behandelen. Zoals Rowena Vanroy, campagnecoördinator van Animal Rights, stelt: “De fysiologie en neurologie van de geknutselde muizen wijkt simpelweg te veel af van die van mensen, de dieren hebben bijvoorbeeld een verschillende spierstructuur en andere immuunreacties. Proefdieronderzoek schiet ernstig tekort.”
Alternatieven
Gelukkig bestaan er inmiddels geavanceerde alternatieven die zonder dierproeven evenveel, zo niet meer, inzicht bieden in spierziekten. Zo worden er al studies uitgevoerd met geïnduceerde pluripotente stamcellen, die het grote voordeel hebben dat ze patiëntspecifieke cellen gebruiken. Dit maakt gepersonaliseerde behandelingen mogelijk, iets wat met dierproeven onmogelijk is.1 2
Daarnaast worden organoïden, zoals hartspieren gekweekt uit menselijke cellen, ingezet om ziekten zoals Pompe te onderzoeken.3 Dit biedt veel betere resultaten dan muizenmodellen, die de hartproblemen van Pompe-patiënten niet adequaat nabootsen. Ook computermodellen en multi-omics-benaderingen, die complexe moleculaire veranderingen in ALS-cellen analyseren en leiden tot gepersonaliseerde modellen, bieden belangrijke inzichten zonder dierenleed.4
-
Induced Pluripotent Stem Cells and Their Applications in Amyotrophic Lateral Sclerosis. ↩
-
Induced pluripotent stem cell for modeling Pompe disease.](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9815144/) ↩
-
From Multi-Omics Approaches to Precision Medicine in Amyotrophic Lateral Sclerosis.](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7661549/) ↩
Oproep tot verandering
Vanroy pleit voor een dringende koerswijziging: “Het is tijd dat goede doelen volledig overstappen op proefdiervrij onderzoek. Er zijn al talloze doorbraken bereikt, zonder het gebruik van dieren. Laten we zorgen dat donaties goed besteed worden – aan onderzoek dat zowel ethisch verantwoord is als wetenschappelijk vooruitstrevend.”
Met de technologieën van vandaag is er geen reden meer om vast te houden aan achterhaalde en onnodig wrede dierproeven. Het is tijd voor een toekomst waarin wetenschap én ethiek hand in hand gaan.