Zeedieren sterven gruweldood op ‘duurzame’ vissersschepen in Noordzee

Op de beelden zien we hoe het hele dek vol ligt met naar adem happende vissen. Deze dieren liggen urenlang te stikken of worden volledig bij bewustzijn opengesneden om hun ingewanden te verwijderen. We zien vooral platvissen en haaien, maar ook krabben die duidelijk niet gewenst zijn. Deze worden met opzet vermorzeld onder de schoenen van medewerkers. Van Campenhout: “We zien hoe medewerkers de krabben vertrappen en horen de rugpantsers en poten van de dieren verbrijzelen. Daarna worden ze van het dek geschopt.” De krabben worden als ongeregistreerde bijvangst illegaal gedumpt in zee.

De zeedieren die terechtkomen in de netten van (al dan niet industriële) vissersboten sterven na een soms 24 uur durende lijdensweg hoe dan ook een akelige dood: door het luchtdrukverschil bij het aan boord halen worden vaak de ogen en soms zelfs de ingewanden via de mond of anus uit het dier geperst. Veel vissen worden levend gestript of 'gekaakt' (het verwijderen van ingewanden en kieuwen) terwijl ze vaak nog tientallen minuten leven. Veelvuldig worden vissen op ijs gelegd. Dit verlamt de vissen, maar verdooft ze niet. De dieren sterven gewoonlijk door verstikking. Afhankelijk van de verwerkingsmethode kan het tot meer dan vierentwintig uur duren voordat vissen daadwerkelijk dood zijn.

Op geen enkel moment is te zien dat er respectvol met dierenlevens omgegaan wordt. Verdoving is onbestaand op de vissersboten. Terwijl deze dieren wel degelijk pijn voelen. Een onderzoek van de universiteit van Liverpool heeft intussen bewezen ^{1 2} dat vissen pijn voelen en zelfs op een vergelijkbare manier als zoogdieren en dus ook mensen.

Niet alleen in Azië maar ook in onze eigen Noordzee vindt een ware massaslachting van haaien plaats. Haaien zijn uiterst belangrijk voor het ecologisch systeem. Kathaaien en hondshaaien worden op grote schaal op wrede wijze gedood. Op één vistocht kunnen duizenden haaien worden gevangen, die een tergend langzame verstikkingsdood sterven.

De consument associeert het massaal doden van haaien echter met ontvinnen in Zuidoost-Azië en heeft er geen idee van dat soortgelijke lotgevallen zich ook voor onze kust afspelen. Het product van de haaien hier is de zogenaamde 'Schillerlocke': een andere naam voor gerookt haaienbuikje. Ook worden de dieren verwerkt tot aas voor kreeften- en krabbenvangmanden.

Bijvangst, vis die meegevangen wordt met de doelsoort, wordt dood of stervend in zee gedumpt en niet aan land gebracht, zoals in de EU verplicht is - de zogenaamde aanlandplicht. Ongewenste dieren worden opzettelijk op brute wijze gedood en in zee gedumpt. Kleine en jonge dieren die niet mogen worden aangeland, worden op grote schaal aan boord gedood door verstikking en vervolgens bij duizenden terug in zee gegooid.

De Franse en Britse schepen vallen onder de noemer van ‘duurzame visserij’. Het gaat om kleinere boten, het equivalent van de 'slager om de hoek'.

Desondanks maken deze boten gebruik van de meest desctructieve vorm van visserij die er is: de zogenaamde bodemtrawlvisserij. Een massief sleepnet met rollers, haken of een hengel wordt over de bodem getrokken en elk levend wezen wordt meegesleurd. Deze netten brengen onherstelbare schade toe aan de zeebodem. Bovendien zijn er amper controles op de schepen.

“We zien in de slachthuizen al zoveel wantoestanden terwijl daar meer controle aanwezig is. Bij de vissersboten is op geen enkel moment onaangekondigde controle aanwezig, omdat men de controle letterlijk van mijlenver ziet aankomen. Daardoor kunnen deze gruwelpraktijken en het gesjoemel ook gewoon doorgaan,” zegt van Campenhout.

Frankrijk exporteert jaarlijks grote hoeveelheden vis naar België. In 2020 exporteerde Frankrijk 9,17% van hun visvangst naar België. Daarmee komt ons land in de top vier te staan van grootste visexport vanuit Frankrijk. In 2018 werd vanuit Frankrijk voor 211.200.000 euro marktwaarde aan vis naar België geëxporteerd. ¹

In 2020 exporteerde Frankrijk 4,62% van de visvangst naar Nederland. In 2018 werd er omgekeerd van Nederland naar Frankrijk voor een marktwaarde van 493.120.000 euro vis geëxporteerd.

De meest vis die vanuit Frankrijk wordt geëxporteerd is "eerste categorie". Dit wordt niet opgedeeld in vissoorten. Het gaat gewoon om 51% ‘vis’. Erna volgt zalm (11,9%), tong (6,74%) , geelvintonijn (6,52%) , platvissen (6,14%), witte tonijn (4,14%), makreel (3,04%), haaien (1,83%), koolvis (1,55%) en kabeljauw (1,48%).

De beelden zijn een aanklacht tegen de gruwelijke massamoorden op vissen die elke dag op zee plaatsvinden, ongeacht of het gaat om een gigantisch schip of een kleine vissersboot. Vissen zijn amper beschermd, het enige wat de Europese wetgeving zegt is dat "Bij het doden van dieren en daarmee verbandhoudende activiteiten wordt ervoor gezorgd dat de dieren elke vermijdbare vorm van pijn, spanning of lijden wordt bespaard."(Artikel 3, punt 1 in de Europese Verordening Nr. 1099/2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden)

Op 14 januari 2022 stelt Frank Wassenberg van de Partij voor de Dieren Kamervragen aan minister Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) over de vreselijke beelden van Soko Tierschutz die Animal Rights op 14 december 2021 verspreidde. Wassenberg vraagt de minister onder meer of hij op de hoogte is van de wanpraktijken op de schepen en of hij bereid is om meer controles op Nederlandse vissersschepen toe te laten.¹

Animal Rights pleit voor een einde aan de visserij: vissen hebben gevoel en een eigen intrinsieke waarde. Zij hebben recht op leven en welzijn.