Is Buba stiekem overgebracht naar Hongarije?

In Nederland kennen we Buba als de laatste olifant die door een circus werd meegesleept. Sinds 15 september 2015 geldt er in Nederland een verbod op wilde dieren in het circus. Maar Freiwald kreeg voor Buba een ontheffing. Buba mocht van het ministerie voorlopig meereizen met het circus op voorwaarde dat deze zou meewerken aan opvang zodra een geschikte locatie zich aandient. Voorwaarde was ook: de olifant mag niet in direct contact komen, of aangeraakt worden, door publiek, een verbod dat meermaals werd overtreden. Ondanks actie van dierenrechtenorganisaties om Buba te helpen met een verhuizing naar Elephant Haven in Frankrijk, keerde de politiek begin 2021 haar kar. De Tweede Kamer besloot circus Freiwald een ontheffing te verlenen om Buba bij het circus te laten blijven. Een beslissing waartegen Bite Back en Animal Rights nog steeds over in een beroepsprocedure verwikkeld zijn.

Midden april 2020 bleek het circus met Buba gestrand te zijn op een veldje in het Noord-Limburgse Beringe dat was omgetoverd tot een tentenkamp/trailerpark. Vanwege corona waren circusshows net als andere evenementen voorlopig afgelast. Freiwald bivakeert nu in Kelpen-Oler.

“Het ministerie beargumenteerde in het betwiste besluit voor een permanente ontheffing dat Buba bij Freiwald houden in het belang was van Buba. De ogenschijnlijke verplaatsing van Buba van het ene circus naar het andere circus toont des te meer aan hoe de beslissing niet in het belang van Buba is geweest.“ zegt Alex Romijn, Bite Back

Volgens de doorgaans betrouwbare website 'Elephant encyclopedia and database www.elephant.se'¹ zou Buba ergens dit jaar naar Hongarije zijn gebracht. Naar het Kimba Elefant Park, een bedrijf in handen van de zevende generatie circusfamilie Casselly, bekend van o.a. kerstshows met olifanten in Duitsland. ² De familie zou intussen wel gestopt zijn met touren, maar ook in 2021 stond nog een kerstcircusshow gepland die werd gecanceld vanwege corona.

In het park leven 7 olifanten: ♀ Bambi born 1985 ♀ Buba born 1978 ♀ Delhi ♀ Kimba born 1989 ♀ Nanda born 1983 ♀ Rosa born 1983 ♀ Tonga born 1990. ³

Animal Rights: “We gaan tot op de bodem uitspitten waar Buba zich nu precies bevindt. Het is onacceptabel dat een olifant in Nederland na jaren eindelijk bevrijd wordt uit haar circus bestaan om vervolgens verpatst te worden aan een nieuw veredeld circus.”

Al trekt het circus niet meer rond, van rust voor de dieren komt er weinig terecht. Op de sociale media van het park en van directeur ‘Elephantboy’ Rene Casselly¹² zie je dat de dieren nog altijd gebruikt worden voor circuskunstjes. Volgens de website organiseert het park meerdere keren per dag shows van 10 tot 15 minuten waarin olifanten trucjes doen.

Liefhebbers van circussen gebruiken vaak het excuus dat ex-circusolifanten moeten blijven werken om zich niet te vervelen. In werkelijkheid zijn optredens vaak stressvol voor de dieren, vooral omdat de trucs vaak gepaard gaan met trauma. Olifanten kunnen alleen worden afgericht nadat de dieren zijn gebroken, meestal op zeer jonge leeftijd, door een extreem gewelddadige procedure, waarbij een jong wordt geleerd dat de nabij vastgeketende moeder niet te hulp kan komen, hoe hard het jong het ook uitschreeuwt terwijl hij of zij gemarteld wordt. Tijdens de voorstellingen is het voldoende om met bepaalde bewegingen de traumatische ervaring van pijn en geweld op te wekken of de martelinstrumenten te tonen die worden gebruikt om de dieren pijn te doen om ze te trainen.

Medio oktober 2020 werd bekend dat twee van de vijf olifanten van de Casselly’s al in augustus waren overleden, maar dat de familie dat twee maanden geheim hield. Terwijl René Casselly foto's en video's van de olifanten bleef delen, werd de dood van de twee dieren enkele maanden onopgemerkt door het publiek, zo meldde dierenwelzijnsorganisatie "Pro Wildlife”. Na onderzoek van de autoriteiten bleken de 37-jarige Mambo¹² en de 35-jarige olifantenkoe Betty half augustus overleden³ nadat ze binnen Hongarije waren vervoerd. Volgens een informant liet het circus Mambo, Betty en Tonga 's nachts in een vrachtwagen achter en trof het het drietal de volgende ochtend buiten bewustzijn aan, vermoedelijk door onvoldoende luchttoevoer. Enkel Tonga was in comateuze toestand, maar overleefde⁴⁵⁶

December 2020 werd het onderzoek naar de dood van de olifanten afgesloten. De autoriteiten veroordeelden de circusfunctionarissen tot het betalen van een boete van 900.000 forint (ongeveer 2.500 euro), onder andere omwille van het illegaal begraven van karkassen en het overtreden van de Animal Welfare Act⁷ De slagtanden, die illegaal door de verantwoordelijken werden verwijderd, zijn door de autoriteiten in beslag genomen⁸⁹

Ook een dode giraf

Eind januari overleed giraf Sabu onverwacht in het Kimba Elefant Park. Over de precieze omstandigheden is vooralsnog niets bekend. Net als bij de twee olifanten in oktober 2020 gaf de circusfamilie ook tegenstrijdige informatie over dit overlijden. Sabu werd gebruikt voor optredens in de Duitse circusjungleshow (voorheen Zirkus Atlas) en is eind 2020 op 15-jarige leeftijd overgebracht naar Hongarije. Ook daar moest de giraf de bezoekers blijven vermaken. Op socialmediavideo's is te zien dat Sabu René Casselly jr. rondrijdt.

Bite Back en Animal Rights slaan de handen ineen om na te gaan waar Buba terecht is gekomen. Indien blijkt dat Buba wel degelijk aan Kimba Elefant Park is verkocht, zullen wij juridische stappen zetten.

Omdat Animal Rights nog niet op de hoogte is van welke constructie er precies is gebruikt om Buba naar Hongarije te verplaatsen, heeft ze via haar advocaat in eerste instantie bezwaar ingediend tegen de afgifte van het (vermoedelijke) besluit tot het verlenen van een ontheffing voor de verkoop van Buba (en zebra Smiley) en tegen het (vermoedelijke) besluit voor het vervoer van Buba en Smiley binnen de Europese Gemeenschap.

Voormalig LNV minister Schouten had de macht, de mogelijkheid en de morele plicht om Buba haar pensioen in een echte sanctuary te laten doorbrengen. Ze heeft hierin ernstig gefaald en dat nemen de dierenrechtenorganisaties haar ten zeerste kwalijk.

“Als de minister toestemming heeft verleend om Buba naar hongarije te verplaatsen, dan is dat ronduit nalatig. Dit verhaal illustreert hoe exotische dieren wereldwijd worden doorgegeven en daarbij van de regen in de drup geraken,” zegt Susan Hartland, Animal Rights.

“We hopen dat er snel meer duidelijkheid is en de huidige minister er werk van maakt om het voor Buba goed te maken. Buba verdient een plek met alle vrijheid, zonder gedwongen optredens en met professionele begeleiders met kennis van getraumatiseerde olifanten.“Alex Romijn, Bite Back