Nieuwe stikstofplannen zijn grote vooruitgang voor de dieren

De impact van de veehouderij op dier, milieu en volksgezondheid is enorm. Dat is eindelijk ook in Den Haag doorgedrongen. Het nieuwe stikstofbeleid gaat ervoor zorgen dat de veestapel in 2030 rond de 30% is gekrompen, aldus minister voor Natuur en Stikstof Van der Wal. Zij deed dat in de persconferentie over haar plan om de stikstofuitstoot met de helft te verminderen. "Of dat 26% of 32% is, vraag mij dat niet, maar het zal schommelen rond dat percentage."

De minister baseert zich daarbij op een doorrekening van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). In de Kamerbrief waarmee Van der Wal haar Nationaal Programma Landelijk Gebied aanbiedt, schrijft ze: "De pijnlijke constatering is dat niet alle agrariërs door kunnen met hun agrarische onderneming. Zeker niet in alle gebieden."¹

De 'veestapel', zoals het aantal dieren in de intensieve veehouderij vaak onbarmhartig genoemd wordt, in Nederland is enorm. Er zijn ruim 100 miljoen kippen, 12 miljoen varkens, bijna 4 miljoen koeien en nog honderdduizenden schapen, paarden en geiten. Het totale aantal schommelt nogal.²

Een daling van ongeveer 30% betekent dat er miljoenen dieren minder worden gefokt, gehouden en geslacht. Anna Krijger, campagnecoördinator Stop de slacht: "Dierenwelzijn is niet de reden achter de nieuwe stikstofplannen. Toch heeft de reductie van de zogenaamde veestapel als gevolg dat miljoenen dieren afschuwelijk lijden bespaard zal blijven. Dat is goed nieuws."

In de Gelderse Vallei, waar voornamelijk pluimveebedrijven gevestigd zijn, zal de stikstofuitstoot, en dus het aantal dieren, rigoureus moeten worden teruggebracht. Minister Staghouwer (LNV) meent dat dit ook ten goede zal komen aan het tegengaan van verspreiding van ziekten. "De vogelgriep, het coronavirus; daar moeten we conclusies uit trekken." Het kabinet wil in de Gelderse Vallei de stikstofuitstoot met 58% terugdringen.¹ Dit betekent dat er in de toekomst niet alleen minder dieren gefokt zullen worden, maar ook minder dieren 'geruimd' als gevolg van de vogelgriep. Sinds het begin van de huidige vogelgriepepidemie zijn er al meer dan 2,5 miljoen dieren gedood.

Ook wilde dieren, en dan met name vogels, zullen baat hebben bij de nieuwe stikstofregels. Momenteel spoelt het kalk uit de grond weg door verzuring: een effect van een teveel aan stikstof. Koolmezen op de Veluwe hebben hierdoor last van het verdwijnen van calcium. Ze krijgen het via hun voedsel nu zó weinig binnen, dat bij een deel van de eieren de schaal te dun is of dat kuikens al in het nest hun pootjes breken. Door te veel reactief stikstof vinden overigens ook insecten te weinig kalk om sterke schildjes te maken, vaak met de dood als gevolg.¹

De effecten zijn terug te vinden in de hele voedselketen, want minder mezen betekent ook minder roofvogels. "Het is in de bossen op bijvoorbeeld de Veluwe al heel stil aan het worden. Vogels verdwijnen bij gebrek aan voedsel, want slakken en insecten zijn er steeds minder door gebrek aan kalk," zegt Arnold van den Burg van Stichting BioSFeer.²

Het afschot van ganzen kan door de nieuwe stikstofplannen ook op de tocht komen te staan. Jessica Smit, campagnecoördinator Ban de jacht: "Ganzen gedijen ontzettend goed op het Nederlandse intensief bemeste en eiwitrijke boerenland. Minder intensief bewerkt land zorgt voor minder geschikt voedsel. Minder stikstofuitstoot zou dus op de lange termijn ook het ‘ganzenprobleem’ deels kunnen oplossen."

Animal Rights streeft naar een plantaardige wereld waarin geen enkel dier hoeft te lijden voor menselijk plezier of gemak. De nieuwe stikstofplannen zijn belangrijke stappen in de goede richting, maar natuurlijk geen einddoel. Animal Rights blijft zich inzetten totdat ieder dier wordt beschouwd als een individu met recht op leven en welzijn.