Wat je moet weten over hittestress

Hittestress is een fysieke reactie op zeer hoge temperaturen en luchtvochtigheid. Dieren voelen zich al sneller onprettig bij hitte dan mensen, omdat ze hun warmte minder goed kwijt kunnen. Denk maar aan het hijgen van een hond. Melkkoeien krijgen vanaf 22 graden last van de hitte, bij varkens is dat vanaf 20 graden. Dichte stallen, weilanden zonder schaduw en bloedhete transporten zijn de hel voor deze dieren. Wanneer varkens het te warm krijgen gaan ze oppervlakkig ademen, ze worden sloom, krijgen schuim op de mond en kunnen uiteindelijk overlijden.¹

De Nederlandse overheid heeft verschillende regels opgesteld om hittestress bij (boerderij)dieren enigszins te beperken. Die regels zijn echter bij lange na niet afdoende: zo mogen dieren volgens het hitteprotocol nog tot 35°C vervoerd worden.¹ Toch wil minister Staghouwer van Landbouw voorlopig niets doen om die lijdensweg te verlichten.

Ook dieren in de wei kunnen het al snel te warm krijgen. De minimale norm is het bieden van schaduw en toegang tot een toereikende hoeveelheid water, meldt de NVWA. "Dierhouders die geen schaduw bieden aan hun dieren kunnen in overtreding zijn, ook als uiterlijke kenmerken van hittestress uitblijven. Het is belangrijk dat er genoeg schaduw is, zodat de dieren niet te dicht opeengepakt moeten staan of geen competitie moeten aangaan voor schaarse beschutting."²

Het is natuurlijk de vraag hoe dit te controleren valt. De NVWA kan niet ieder weiland in Nederland in de gaten houden en dus zijn de dieren overgeleverd aan de barmhartigheid van de houder en de oplettendheid van toevallige voorbijgangers.

Over de dieren in stallen meldt de NVWA het volgende: "Een veehouder moet er altijd voor zorgen dat de luchtcirculatie, de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid in de omgeving van het dier niet schadelijk zijn voor het dier. Onder andere door een passende ventilatie of een ventilatiesysteem. Daarnaast zijn er maatregelen te bedenken als vernevelen."³

Hoewel de NVWA extra controles uitvoert bij zomerse temperaturen, is het ook in geval van de stallen onmogelijk om het welzijn van de dieren te waarborgen. De verhouding tussen het aantal inspecteurs van de NVWA en het aantal dieren in de bio-industrie staat simpelweg in geen verhouding tot elkaar. Ter illustratie: volgens het CBS telde Nederland in 2021 ruim 11 miljoen varkens, 3,8 miljoen runderen en bijna 100 miljoen kippen, terwijl er bij de NVWA in totaal in 2020 nog geen 3.000 mensen werkten.⁴

Ben je getuige van dieren die lijden onder hittestress in een weiland, op een veetransport of in hete stallen? Neem een camera (of je telefoon) en film de dieren vanaf de openbare weg. Privéterrein betreden valt wettelijk gezien onder huisvredebreuk of erfvredebreuk. Plaats de beelden op jouw sociale media en gebruik de hashtag #AnimalrightsHittestress. Let op! gezichten van mensen mogen wegens de privacywetgeving niet zonder toestemming in beeld gebracht worden.

Door het verspreiden van deze beelden kunnen we samen (politieke) druk zetten voor een hitteprotocol dat ook daadwerkelijk effect heeft.

Animal Rights vraagt al jaren aandacht voor het leed van dieren op transport tijdens de zomer en roept de overheid op om transport op zomerse dagen helemaal te verbieden. Uiteindelijk pleit Animal Rights natuurlijk voor een transitie naar plantaardige voeding, zodat dieren helemaal niet meer hoeven te lijden en te sterven voor het genot van de mens. Wil jij zeker weten dat dieren niet meer hoeven te lijden onder hittestress in hun stallen, wei of op transport? Kies dan voor plantaardig!