Wantoestanden op Amsterdamse kinderboerderijen

Cavia's met wonden, kippen met dodelijke virussen, doodzieke schapen en onhygiënische omstandigheden: de beelden die een oud-werknemer van een Amsterdamse kinderboerderij met Animal Rights deelde, spreken boekdelen. De klokkenluider werkte in 2020 en 2021 bij de kinderboerderij en begon opnames te maken toen hij doorkreeg hoe zwaar de dieren te lijden hadden onder de slechte zorg en onkunde van de beheerders en medewerkers. De Dierenpolitie, de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming en de NVWA zijn meerdere keren ingelicht over de misstanden op de kinderboerderij, maar dat heeft niet tot structurele verbetering geleid.

Vorige week werd bekend dat het er niet goed voorstaat met kinderboerderijen in Nederland. Twee jonge vrouwen die op verschillende kinderboerderijen stage hebben gelopen vertelden aan Hart van Nederland dat ze getuigen waren geweest van wreedheden.¹

Naar aanleiding van dit bericht nam de Amsterdamse klokkenluider contact op met Animal Rights. De beelden zijn afkomstig van één locatie, maar omdat er meerdere locaties in dezelfde stichting zitten, die ook door leden van dezelfde familie worden beheerd, bestaat het vermoeden dat er ook op een andere Amsterdamse kinderboerderij sprake is van ernstige misstanden. Het is evident dat de beheerders en medewerkers niet over de kennis en de capaciteiten beschikken die noodzakelijk zijn om zo veel dieren van de meest uiteenlopende soorten goed te verzorgen. Zo zouden ze bijvoorbeeld niet weten welke dieren wel of niet bij elkaar kunnen, wanneer ze een dierenarts moeten inschakelen, dat het drinkwater schoon moet blijven en welke maatregelen te treffen bij straf winterweer, hevige regenval of een hittegolf. Dit alles met ziekte en dood als gevolg.

De klokkenluider schat in dat 'zo'n 35% van de dieren' is overleden en vervangen in de periode dat hij op de kinderboerderij werkzaam was.

Judith Krom van de Amsterdamse Partij voor de Dieren (PvdD) vroeg wethouder Zita Pels, die de portefeuille Dierenwelzijn beheert, afgelopen donderdag om opheldering. De partij maakt zich ernstig zorgen over de gezondheid van de dieren en de financiële gang van zaken. Zo zijn de kinderboerderijen niet verplicht om een jaarverslag te schrijven of een logboek over de dieren bij te houden. De kinderboerderij waarvan Animal Rights beelden heeft, ontving samen met de kinderboerderij die in dezelfde stichting zit in 2021 een subsidie van 124.000 euro. Voor 2023 staat er zelfs 505.176 euro gereserveerd op de begroting.

De wethouder ging echter niet in op de zorgen van de lokale PvdD. Volgens Pels 'werken de mensen op de kinderboerderijen hard' en 'gaat er ook veel goed'. Ook de aanbevelingen die De Dierenbescherming in een rapport uit 2015 over kinderboerderijen aan de gemeente deed, wilde Pels niet overnemen. Saillant detail is dat de wethouder zelf in het bestuur zit van een Amsterdamse kinderboerderij. Elke vorm van belangenverstrengeling is hier natuurlijk onwenselijk.

Animal Rights vindt het verontrustend dat wethouder Pels geen betrokkenheid toont bij het ernstige dierenleed op de kinderboerderijen. Campagnecoördinator Anna Krijger: "Of er wel of niet hard gewerkt wordt op de kinderboerderijen is niet het punt. De medewerkers zijn duidelijk niet toegerust om adequaat voor de dieren te zorgen: ze gaan letterlijk dood van ellende. Een wethouder Dierenwelzijn zou hier direct werk van moeten maken."

Van de ruim 500 kinderboerderijen in Nederland hebben er maar zes het keurmerk 'diervriendelijke kinderboerderij'. Het Comité Dierennoodhulp heeft dat keurmerk zes jaar geleden in het leven geroepen om kinderboerderijen diervriendelijker te maken.¹ Een van de speerpunten van het keurmerk is dat oudere dieren op de kinderboerderij mogen blijven en geen 'plaats hoeven maken' voor schattige, jonge dieren.

Dit zag ook de Amsterdamse klokkenluider gebeuren: "Dieren worden aan een handelaar verkocht die ze vetmest en uiteindelijk naar de slacht brengt." In theorie zou het dus kunnen gebeuren dat een ouder en kind een dier aaien dat een paar maanden later op hun bord belandt. De Amsterdamse Partij voor de Dieren stelt een fokverbod voor kinderboerderijen voor: de dieren zouden hun leven lang moeten kunnen blijven en niet onder het mom van 'overschot' in het slachthuis moeten eindigen. Ook hier had de wethouder geen oren naar.

Animal Rights vindt het onbegrijpelijk dat de gemeente niets doet tegen de misstanden op de kinderboerderijen. In de eerste plaats natuurlijk omdat de veiligheid van de dieren in het geding is, maar ook omdat de gemeente de kinderboerderijen zelf financiert. De verantwoordelijkheid afschuiven op de NVWA is zinloos: de gemeente weet van het tekort aan capaciteit bij de toezichthouder. De tientallen dieren, van huis-tuin-en-keukenkatten tot exoten, zijn overgeleverd aan onprofessionele medewerkers die begeleiding en controle nodig hebben. Het resultaat is dat ze hevig lijden en sterven, omdat de gemeente haar werk niet wil doen.

Krijger: "We zouden geen dieren moeten houden ter vermaak van de mens. Dierentuinen en kinderboerderijen hebben hun langste tijd gehad. Maar tot deze instellingen definitief tot het verleden behoren is het aan de gemeente om te zorgen dat deze dieren veilig zijn en goed verzorgd worden. We eisen dan ook dat de gemeente nu in actie komt."