Reactie van kabinet Ben Weyts op misstanden varkensslachthuizen

Eerst en vooral wilde Animal Rights weten waarom de identiteit van het slachthuis waarin een varken verdrinkt in het broeibad ‘beschermd’ blijft, terwijl andere slachthuizen hun identiteit niet geheim gehouden werd in de WOB. We vroegen daarbij om ons mee te delen om welk slachthuis het gaat.

In het antwoord van het kabinet wordt ons uitgelegd hoe de procedure ‘openbaarheid van bestuur’ in elkaar zit en verklaart daarbij dat “ Algemene Verordening Gegevensbescherming schrijft daarnaast voor dat alle documenten geanonimiseerd moeten worden. Alle eigennamen die naar bepaalde personen kunnen leiden worden daarbij weggelaten”. Animal Rights is van mening dat de bescherming van bedrijven die dieren mishandelen hier nooit onder zou mogen vallen. We krijgen dan ook geen antwoord op de vraag om welk slachthuis het gaat.

Ook vroeg Animal Rights de minister: “In verschillende slachthuizen is er een Animal Welfare Officer, maar gaat het toch nog mis of overtreedt die zelfs regels. Wat is uw reactie hierop?”

Het kabinet schrijft ons terug: “De DMO’s mogen niet verward worden met AWO’s: ‘animal welfare officers’, zoals voorzien in de Europese verordening (EG Nr. 1099/2009 inzake de bescherming van dieren bij het doden) waarbij elk slachthuis geacht wordt om een functionaris voor het dierenwelzijn aan te stellen om hen bij te staan bij de naleving van de voorschriften van deze verordening. Deze functionaris staat onder het rechtstreekse gezag van de bedrijfsexploitant en rapporteert rechtstreeks aan hem over zaken die verband houden met het welzijn van dieren. Hij heeft de bevoegdheid om van het slachthuispersoneel te eisen dat de noodzakelijke corrigerende maatregelen worden genomen om de naleving van de voorschriften van de verordening te waarborgen. Het feit dat de AWO onder het rechtstreeks gezag staat van de exploitant, betekent dat de positie van deze persoon in de praktijk niet altijd sterk genoeg staat: precies daarom hebben we ook het systeem met de DMO’s in het leven geroepen.”

Het kabinet bevestigt nu dus eindelijk dat ook het AWO systeem niet sterk genoeg staat. Animal Rights heeft het systeem van AWO’s eerder al in 2020 aangeklaagd toen de wantoestanden bij horrorslachthuis Van Hoornweder in Torhout aan het licht werden gebracht.

Het is dan ook absurd dat een Animal Welfare Officer door het slachthuis ingehuurd en betaald wordt en niet onafhankelijk opereert. In de praktijk zagen we eerder al in inspectierapporten en horen we uit verhalen van klokkenluiders dat AWO’s in sommige gevallen door belangenvermenging medeplichtig en zelfs schuldig kunnen zijn aan dierenleed in slachthuizen.

Verder zegt het kabinet: “Geen enkel controlesysteem is natuurlijk 100% waterdicht, maar we maken ons sterk dat we de mazen in het net kleiner en kleiner maken. Zoals u vermoedelijk weet, voeren er nu zelfstandige dierenartsen dierenwelzijnscontroles uit in de slachthuizen, in opdracht van de Vlaamse Overheid. Deze dierenartsen worden DMO’s genoemd (dierenartsen met opdracht). We kunnen niet ontkennen dat sinds het bestaan van deze DMO’s het dierenwelzijn fel verbeterd is.”

Animal Rights wil daarbij de kanttekening maken dat deze DMO’s vaak aangekondigd in het slachthuis patrouilleren. En indien ze onaangekondigd arriveren, bereikt het nieuws van hun komst de slachtvloer nog voor de DMO daar voet aan wal heeft gezet. Dat er bij onaangekondigde inspecties snel met een paar interne telefoons ‘maatregelen’ worden genomen zodat er geen inbreuken te zien zijn op de slachtvloer, bleek eerder al uit onderzoek dat Animal Rights in het slachthuis van Tielt deed in 2017.

Animal Rights stelt ook de volgende vragen aan de minister:

• Ziet u een mogelijkheid om de personen achter Porc Meat Zele alsnog te bestraffen?
• Werden er maatregelen opgelegd aan slachthuis Noordvlees (boete?) in navolging van de vele pv's die werden opgemaakt?
• Bent u het ermee eens dat wat we lezen in de rapporten van de inspecteurs slechts het topje van de ijsberg is?

Op al deze bovenstaande vragen krijgt Animal Rights geen antwoord.

• Welke maatregelen zijn er genomen tegen slachthuis Westvlees? Waarom is het slachthuis nog niet gesloten geweest hoewel het regelmatig misgaat?

Daarop antwoordt Dierenwelzijn: “Ook in slachthuis Westvlees wordt het dierenwelzijn opgevolgd door een vaste DMO en indien die niet aanwezig is door de BMO van het FAVV. Daarnaast heeft dit slachthuis ook als eerste slimme AI-camera’s geïnstalleerd om het dierenwelzijn nog beter te kunnen monitoren. We zullen ook hier blijven controleren en indien nodig sanctioneren.”

De mail wordt afgesloten met:

“We gaan het toezicht in de slachthuizen verder verscherpen. De nieuwe Vlaamse Codex Dierenwelzijn verplicht de slachthuizen om cameratoezicht te voorzien en maakt het voor DMO’s onder andere mogelijk om de stopzetting van de vastgestelde overtredingen die acuut lijden veroorzaken, te bevelen.”

Animal Rights benadrukt dat cameratoezicht slechts een doekje voor het bloeden is en geen oplossing voor het dierenleed in de slachthuizen. De enige manier om dit leed te stoppen is het sluiten van alle slachthuizen en stoppen met het doden van dieren voor menselijk gewin.