Eendenslachter Tomassen Duck-To beboet voor het lijden van rugliggers: 2x € 4.625,00

Op 24 januari 2025 werd het door Animal Rights ingediende handhavingsverzoek over ‘rugliggers’ bij eenden toegewezen. Eendenslachter Tomassen Duck-To krijgt boetes opgelegd van tweemaal € 4.625,00.

Lees ook: EENDEN STERVEN VRESELIJKE DOOD DOOR LAKSHEID EENDENSLACHTER TOMASSEN

Het lijden van ‘rugliggers’
In het bijbehorende Rapport van Bevindingen beschrijven de toezichthoudende dierenartsen nogmaals het lijden van eenden die op hun rug belanden:
“Vanuit mijn expertise als dierenarts weet ik dat voor pluimvee (waaronder eenden) rugligging een onnatuurlijke houding is, waarbij zij niet meer in staat zijn overeind te komen. Pluimvee heeft moeite met ademhalen wanneer zij op de rug liggen, omdat de dieren geen middenrif hebben. Hierdoor is buikademhaling niet mogelijk. Zij moeten lucht aanzuigen door beweging van borstbeen en ribben tegen de zwaartekracht in. De sterk ontwikkelde borstspieren verzwaren bovendien de ribben, waardoor ademhalen verder bemoeilijkt wordt met stikgevaar als gevolg. […]
Vanuit mijn expertise als dierenarts weet ik dat eenden (door het ontbreken van een middenrif) zeer moeilijk konden ademhalen en zichzelf niet konden keren, hetgeen ernstige spanning en lijden heeft veroorzaakt.”

Strenger ‘rugligger’ beleid geldt voor alle pluimveeslachthuizen
De toewijzing van dit handhavingsverzoek heeft consequenties voor alle pluimveeslachthuizen:
“Naar aanleiding van uw verzoek tot handhaving heeft de NVWA het beoordelingskader rugliggers opgesteld ter ondersteuning van de toezichthoudend dierenartsen op alle pluimveeslachthuizen. Het beoordelingskader dient als hulpmiddel bij het bepalen of er sprake is van een (zware) overtreding bij het aantreffen van rugliggers na de welzijnscontrole van het slachthuis. Het nieuwe beoordelingskader is per 1 november 2024 in werking getreden voor alle pluimveeslachterijen met permanent toezicht.

In lijn met het interventiebeleid en Verordening (EG) nr. 1099/2009 is de handhavingsnorm van de NVWA bij rugliggers nul. Dit betekent dat de NVWA in beginsel handhaaft bij één rugligger.”

Maar…
Dat ‘in beginsel’ kan je lezen als een ‘maar’. Er volgt daarna een uitleg over wanneer de NVWA wel en wanneer ze niet op gaat treden:
“Echter, het valt in de praktijk niet uit te sluiten dat één dier na de welzijnscontrole nog op de rug terechtkomt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door toeval. De NVWA kan dan niet altijd bewijzen dat het dier al op de rug lag voordat de welzijnscontrole plaatsvond.

Indien uit de feiten en omstandigheden blijkt dat een dier al een langere tijd (dus reeds voor de uitgevoerde welzijnscontrole) op de rug ligt, dan handhaaft de NVWA bij constatering van één rugligger per vrachtwagen. Of een dier al een langere tijd op de rug ligt, kan worden gezien aan bijvoorbeeld een nat en/of vies verenkleed of aan apathisch gedrag. Het kan eventueel ook worden gezien aan andere indicaties, dit ter beoordeling van de toezichthoudend dierenarts.

In gevallen waarin de toezichthoudend dierenarts één rugligger en minimaal één dier met een welzijnsschending (bijvoorbeeld een kopbeklemming of een vleugelbeklemming) constateert die afkomstig zijn van één vrachtwagen, dan gaat de NVWA ook over tot handhavend optreden. Dergelijke welzijnsschendingen zijn al bij het vangen en laden van de dieren ontstaan en zijn daarmee indicatief voor een onzorgvuldig uitgevoerde welzijnscontrole.

De NVWA gaat voorts over tot handhavend optreden wanneer de toezichthoudend dierenarts twee of meer rugliggers afkomstig van één vrachtwagen constateert.
De kans dat na de welzijnscontrole nog twee dieren op de rug terechtkomen, acht de NVWA verwaarloosbaar.”

Beboete ‘rugliggingen’
Aan de hand van deze ‘richtlijnen’ die volgens de notulen van het bedrijfsoverleg Tomassen-NVWA met de Nepluvi, de Vereniging van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie, zijn afgesproken, keken twee toezichthoudende dierenartsen opnieuw naar hun eigen inspectierapporten van januari 2022 tot 30 oktober 2024.

De NVWA geeft aan dat er voor rugliggers op 17 februari 2022 en 3 juli 2024 al boetes zijn opgelegd, “ambtshalve (dus niet naar aanleiding van uw verzoek tot handhaving).” Die laatste natuurlijk wel ná het indienen van het handhavingsverzoek.

De NVWA voegt daar voor het handhavingsverzoek van Animal Rights de rugliggers van 13 februari 2023 aan toe, waarbij de toezichthoudend dierenarts twee rugliggers constateerde, afkomstig van één vrachtwagen, nadat de welzijnscontrole door het bedrijf was uitgevoerd. Beide rugliggers waren niet genoteerd op welzijnslijst van het bedrijf.
“Hieruit concludeert de NVWA dat de welzijnscontrole onvoldoende had plaatsgevonden en niet had geleid tot maatregelen om in behoeften van de eenden te voorzien, hetgeen ervoor zorgde dat de eenden niet elke vorm van vermijdbare pijn, spanning of lijden werd bespaard. Destijds is er niet handhavend opgetreden naar aanleiding van deze overtreding.”

De overtredingen
Het gaat hier volgens de NVWA om overtredingen van Artikel 3, Verordening (EG) Nr. 1099/2009, eerste lid: Bij het doden van dieren en daarmee verband houdende activiteiten wordt er niet voor gezorgd dat de dieren elke vermijdbare vorm van pijn, spanning of lijden wordt bespaard.

En Artikel 15, Verordening (EG) Nr. 1099/2009, eerste lid: De bedrijfsexploitanten waarborgen niet dat de in bijlage III opgenomen operationele voorschriften voor slachthuizen in acht worden genomen, namelijk dat de welzijnsomstandigheden van elke zending dieren systematisch bij aankomst worden beoordeeld door de functionaris voor het dierenwelzijn of door een persoon die rechtstreeks aan die functionaris rapporteert om de prioriteiten in kaart te kunnen brengen, met name door te bepalen welke dieren specifieke welzijnsbehoeften hebben en welke maatregelen genomen dienen te worden om in die behoeften te voorzien.

De boetes
Vanwege de verstreken tijd tussen de boetebeschikking (24 januari 2025) en de begane overtreding (13 februari 2023) wordt de boete gematigd met 15% van € 2.500,00 naar € 2.125,00. Omdat Tomassen echter eerder beboet is voor dezelfde overtredingen (28 oktober 2022) wordt het boetebedrag ook verhoogd:
"Het boetebedrag voor elk van de boetes is gelijk aan de som van de voor de overtreding op te leggen boete (€ 2.125,00) en de voor die eerdere overtreding opgelegde boete (€ 2.500,00), zijnde € 4.625,00."

Is dit winst?
Voor eenden maakt het niet uit of ze voor of na de ‘welzijnsinspectie’ op hun rug belanden. De ademhalingsproblemen zijn onmiddellijk, evenals de stress. Dat het lijden met het verstrijken van de tijd zou toenemen doet daar niets aan af.
Bovendien is Tomassen Duck-To als ketenregisseur gedurende het hele proces van ei tot vriezer verantwoordelijk voor het welzijn van de eenden en dus hun lijden.
Dat er behalve de corrigerende maatregel - rechtop zetten van de eend - verder nog steeds geen bestraffende actie wordt ondernomen bij de overgrote meerderheid van de ‘rugliggers’ voelt daarom onrechtvaardig.

Het handhavingsverzoek is toegewezen, dat is winst: in actie komen leidt tot resultaten, hoe klein de stap ook is.
Verder is de boete voor het bedrijf winst, niet zozeer de hoogte van het bedrag, maar als bevestiging van dit specifieke misdrijf dat eenden wordt aangedaan en als toevoeging aan de lange lijst van criminele activiteiten van Tomassen Duck-To.
Met hoeveel ‘mitsen en maren’ ook omkleed, is een strenger beleid op het gebied van ‘rugliggers’ voor de hele pluimvee-industrie ook winst.

Animal Rights zal met haar advocaten overleggen of we dit nemen als winst, of dat er voldoende aanknopingspunten zijn om bezwaar te maken.