De arrogantie van een wetenschapper

Bert Driessen geeft zelf al aan dat het gouden tijden zijn voor hem, want “onderzoekers [merken] – aan de financiering van onderzoek rond dierenwelzijn – dat er wat veranderd is, en dierenwelzijn tegenwoordig een ‘hot topic’ is.” Hoe zou dat zo gekomen zijn?

Bert Driessen is de man die het varkensslachthuis in Tielt en vervolgens het kalverslachthuis in Hasselt aan een beter imago moest helpen, nadat Animal Rights’ undercoverbeelden verschrikkelijke dierenmishandeling in beide slachthuizen aantoonden. Daarbij werd alweer vergeten dat die lucratieve baantjes zonder Animal Rights waarschijnlijk niet in de wacht gesleept konden worden.

In de veehouderij mag je dierenwelzijn volgens Driessen niet uitleggen als het niet mogen slachten van dieren, wel als het optimaliseren van het slachtproces. Waarom dat zo zou zijn legt de wetenschapper niet uit. Het slachten van een dier is altijd lijden; er is altijd pijn en stress. Het doden van een individu is het grootst mogelijke onrecht dat deze kan worden aangedaan, want het is het ontnemen van de mogelijkheid tot het nastreven van een bloeiend leven. Een inbreuk op het welzijn dus.

Als je je het lot van de varkens in Tielt of die van de kalveren in Hasselt uit de Animal Rights beelden voor ogen haalt, is het heel goed te verdedigen dat het niet naar deze horror-plekken vervoeren en het niet slachten van deze dieren beter was geweest voor hun welzijn.

In het artikel van Vilt wordt gepleit voor een meer nuchtere benadering van dierenwelzijn, “weg van de emoties” en dat wordt onder andere gedaan met de volgende constatering: “Kijk je naar uitval, kannibalisme en veerkwaliteit, dan zijn kippen in kooien er beter aan toe dan in gelijk welke andere huisvesting.”

Net daarvoor werd in het artikel uitgelegd hoe wetenschappers dierenwelzijn herleiden tot vijf vrijheidsgraden: “Vrij van honger en dorst (en onjuiste voeding), vrij van fysiek ongerief, vrij van pijn of meer bepaald van ziektes en verwondingen, vrij van angst en chronische stress en, tot slot, de vrijheid om natuurlijk gedrag te vertonen.”

Om op deze uitspraak over kooikippen voort te borduren: In de beelden van het leven en lijden van leghennen in Nederlandse en Belgische schuren die Animal Rights eerder dit jaar naar buiten bracht, is duidelijk te zien hoe leghennen zonder enige medische zorg creperen, hoe ze elkaar vanwege chronische stress en de prikkelarme omgeving volledig kaalgepikt hebben.

Animal Rights toonde verder ook de angst en verwondingen tijdens het vangen van leghennen voor de slacht. En hoe achter gebleven dieren in geruimde stallen en ontsnapte hennen uit kooisystemen zonder water en voedsel wegkwijnen. En hoe zit het met het kunnen uiten van natuurlijk gedrag in deze kooien, zonder ooit naar buiten te kunnen, zonder ooit daglicht te ervaren, meneer de wetenschapper?

Wetenschappers weten heel goed dat er in de intensieve veehouderij en de slachthuizen op geen enkele wijze aan die vijf vrijheden wordt voldaan. Bert Driessen & co worden betaald om industrieën zoals de slachthuizen van Tielt en Hasselt, zo snel mogelijk weer terug te brengen tot business-as-usual, om de consument zich daar ook nog eens goed bij te laten voelen en tegelijkertijd de politiek te sussen.

In het artikel wordt dan ook niet aan wetenschap gedaan, maar aan relativering. Dierenwelzijnsverbeteringen bieden geen bescherming tegen menselijk machtsmisbruik, menselijke willekeur en het institutionele geweld van deze industrie; dat doen alleen rechten en het respecteren van die rechten.

Wat wetenschappers zoals Bert Driessen nodig hebben is iets meer emotie, en wat minder beroepsdeformatie. Een echte wetenschapper werkt zonder zijn vooraannames. De combinatie van feiten uit eerlijke wetenschap en empathie leidt onherroepelijk naar de conclusie dat deze industrie, die Driessen verdedigt, een van de grootste misdaden uit de menselijke geschiedenis is.

Erwin Vermeulen, campagneleider