Inhoud
Boxtelse varkensboer afgelopen vijf jaar nooit gecontroleerd op dierenwelzijn
Ten tijde van de bezetting van een varkensstal in Boxtel in mei 2019 was het Animal Rights meteen duidelijk dat het hier niet ging om een ‘boer’ met een paar dieren, maar om een groot-industrieel met duizenden varkens op verschillende locaties: Van Sleuwen BV.
Terwijl de overkoepelende organisaties van de vee-industrie en hun lakeien uit parlement en regering probeerden een slachtofferrol te creëren voor de eigenaar van het bedrijf, was het voor ieder weldenkend mens duidelijk dat de varkens de echte slachtoffers zijn in dit verhaal: van uitbuiting en uiteindelijk moord.
Wob
Animal Rights diende een informatieverzoek in bij de NVWA over de periode 2015 tot heden met de vraag “om afschriften van alle inspectierapporten, processen-verbaal, waarschuwingen, boeterapporten” en correspondentie met de bedrijven en personen van Van Sleuwen via de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), in de wetenschap dat ook deze mega-bedrijven nauwelijks worden gecontroleerd. 1
Geen dierenwelzijn inspecties
We wisten dat de documenten in ieder geval het onderzoek moesten bevatten naar het stikken van de varkens in Haaren op 18 juli 2018 en het vervolgens verdoezelen van deze massasterfte. Verder bleek inderdaad dat in de afgelopen vijf jaar het dierenwelzijn op dit mega-bedrijf nooit gecontroleerd is.
De namen en adressen zijn geredigeerd en naar op welke locatie welk rapport betrekking heeft is het dan ook gissen; met uitzondering van het onderzoek naar het stikken van de varkens in Haaren.
Bij het inspectieverslag ‘1% selectie cross compliance’ op 9 november 2015 is de uitkomst: “Worden geen dieren meer onder dit relatienr. gehouden”. De aanwezige verklaart: “Ik heb geen varkens meer. Dit is allemaal naar mijn zoons gegaan.”
Dan blijven over twee controles op mest administratie, één op subsidiebesteding en één met betrekking tot maatregelen ter voorkoming van Afrikaanse Varkenspest (AVP).
De inspecties
Op 20 februari 2015 vindt een aangekondigde inspectie plaats om te controleren of de werkzaamheden voor een verleende subsidie van 12.889,25 euro voor dakisolatie ook waren uitgevoerd. Dit bleek het geval. Wel werd als aandachtspunt gemeld: “Het ‘oude’ bedrijf is nog financieel actief maar staat in BRS op niet actief. Het ‘nieuwe’ bedrijf is financieel niet actief maar staat verder wel als actief vermeld.” BRS is de registratie van agrarische bedrijven bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), in de volksmond ook wel mestnummer genoemd.
Er blijken vaker administratieve onregelmatigheden te zijn. Op 19 mei 2016 wordt een inspectie verricht in het kader van de Meststoffenwet (MSW). De administratieve verplichtingen blijken ‘niet akkoord’ te zijn. Vreemd genoeg wordt het rapport van die inspectie pas op 22 februari 2018 opgemaakt. Daarin wordt de 'MSW algemeen’ afgedaan als ‘akkoord’ met daarbij de opmerking: “Feitelijk niet akkoord, doch wegens tijdsverloop en geen tijd voor nader onderzoek afgebroken.”
Vreemd, maar later dat jaar wordt het bedrijf alsnog beboet voor ‘fraude’ met mest. Na een onderzoek op 12 oktober 2018 kreeg het bedrijf een boete van 300 euro voor “Het niet naar waarheid bijhouden van een inzichtelijke administratie door de landbouwer.” Het gaat hier om feitcode M119 uit de Beleidsregel bestuurlijke boetes Meststoffenwet. De ‘betrokkene’ verklaarde: “Dit alles is veroorzaakt door het in elkaar schuiven van 2 administraties. De administratie van onze eigen locaties en de gehuurde locaties. Ook het verhuizen van zeugen in verband met het beëindigen van een locatie is een oorzaak.” De boete blijft echter staan.
Op 15 november 2018 vindt er een controle plaats van een wasplaats in het kader van de Afrikaanse Varkenspest (AVP). De NVWA oordeelt dat alles in orde is.
Het stikken van 1200 varkens in Haaren
Op 8 augustus 2018 wordt een controle uitgevoerd naar aanleiding van een “ongewoon voorval.” Het gaat dan om het stikken van de 1200 varkens in Haaren een maand eerder.
De verantwoordelijke verklaart aan Omgevingsdienst Brabant Noord (odbn): “Op 18 juli 2018 kreeg ik ’s nachts herhaaldelijk alarm. Ik ben omstreeks 2 uur naar de stal gegaan. Ik kon niets vinden wat het alarm had doen afgaan. Om 7 uur in de morgen ben ik weer naar het bedrijf gegaan. Ik had geen alarm meer gehad. Ik heb toen een ronde gemaakt in de stal/ en niets vreemds gezien. Rond 10 uur kreeg ik weer alarm. Ik ben toen wederom naar het bedrijf gegaan. Toen ik de deur van stal 2 opende kwam de warmte me al te gemoed. Toen zag ik dat in stal 2 de ventilatie uit gevallen was. De varkens waren al dood. Ik heb al de deuren open gezet en de elektricien gebeld. De voerbakken waren leeg. (om 8 uur werd er gevoerd) De varkens hebben waarschijnlijk pas na die tijd problemen gekregen. De verklaring van de elektricien hoe dit kon gebeuren was dat het alarm gegeven werd bij een storing maar dat het systeem daarna van 3 fases overschakelt op 2 fases en de apparatuur het dan weer doet. Vandaar dat ik tijdens de controle niets kon ontdekken. Tijdens het 2e alarm heeft de ventilatie zich toch weer uitgeschakeld. Hierdoor en in combinatie met de hoge buiten temperatuur 28 tot 30 graden) zijn de varkens in zeer korte tijd omgekomen.
Na de middag is dierenarts …. Nog ter plaatse geweest om de overgebleven varkens te onderzoeken.
De meeste varkens hadden de leeftijd van circa 15weken. Twee afdelingen bevatte zware varkens.
Ik ben er nog goed ziek van en hoop zoiets nooit meer mee te maken.”
De oorzaak van het uitvallen van de ventilatie in de stal is een defecte zekering van 63A geweest. De technische uitleg is: “Voor de ventilatoren is een Danfoss frequentieregelaar aanwezig die wordt gevoed door drie fases. De frequentieregelaar heeft de eigenschap dat als er een fase wegvalt in de voeding de regelaar tot +/- 50 tot 60% van de capaciteit nog 3 fases uitstuurt naar de ventilatoren. Hierdoor draait de ventilatie normaal door. Tijdens het bezoek aan de stal door … om 02.00 uur heeft de ventilatie dan ook normaal gewerkt. Ook tijdens het bezoek van 07.00 uur heeft de ventilatie normaal gewerkt. Gezien de buitentemperatuur op 18 juli snel is gestegen heeft het volgende zich voorgedaan. Door het stijgen van de buitentemperatuur waardoor ook de temperatuur in de stallen is gestegen is de vraag naar ventilatie snel toegenomen. Op een bepaald tijdstip is de vraag boven de 60% uitgekomen die de frequentieregelaar heeft kunnen leveren. Het gevolg is dat de frequentie regelaar er geheel mee is gestopt en de ventilatie is uitgevallen.”
Er wordt vervolgens geconcludeerd door de onderzoekers dat de ondernemer enkel kan worden verweten “dat er geen melding van een ongewoon voorval is ingediend” wat een overtreding is van artikel 17.2 van de Wet milieubeheer.
Hierbij wordt voorbij gegaan aan het feit dat de ‘opzichter’ na een snelle inspectie het bedrijf heeft verlaten en waarschijnlijk weer is gaan slapen zonder de oorzaak van het alarm te achterhalen, laat staan te verhelpen. Ook de volgende ochtend heeft hij de elektricien niet gebeld om het alarm van de nacht ervoor te onderzoeken. Dit kan gezien worden als schuldige nalatigheid met de dood van 1200 voelende, levende wezens als gevolg.
Conclusie
Het blijkt opnieuw dat er in het algemeen nauwelijks controles door de NVWA plaatsvinden op het dierenwelzijn van varkens. Er is geen transparantie vanuit de sector zelf en de consument is dus afhankelijk van ‘activisten’ voor de informatie over hoe de dieren leven en lijden achter de muren van deze varkensfabrieken.
De enige manier om niet mee te doen aan dit systeem van uitbuiting is overstappen op een plantaardig dieet.