Ook corona besmetting van nerts naar mens

Vrijdag 15 mei concludeerde de RIVM nog dat met corona besmette nertsenhouderijen geen risico voor verdere verspreiding van het virus onder mensen vormen. ¹ Uit onderzoek zou gebleken zijn dat het virus nog wel in de lucht hing in de stallen, maar daarbuiten niet meer. Daarom mochten de burgemeesters de 400-meter veiligheidszones opheffen. “Ook op dit dossier zien we niets dan gestuntel van deze minister en haar ministerie,” zegt Vermeulen.

Schouten hield wel de meldplicht van de ziekte in stand voor nertsenhouders, dierenartsen en personen van onderzoeksinstellingen. Bij sprake van ademhalingsproblemen en verhoogde sterfte bij nertsen moet dit bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) gemeld worden. Uit voorzorg en om eventuele verspreiding van het virus naar andere bedrijven te voorkomen mogen de dieren en de mest, een besmet bedrijf niet verlaten.

Professor Wim van den Poel van de Universiteit Wageningen, expert op het gebied van virusoverdracht tussen dier en mens, waarschuwde al dat een besmetting door een dier daarmee niet was uitgesloten. Het is aannemelijk dat dit nog kan, omdat het virus bij nertsen nog sterk leek op het virus bij mensen. Daardoor zou het weer kunnen terugspringen naar de mens. De volgorde en richting van besmetting is te achterhalen, omdat het virus iets verandert als het op dieren overgaat. Deze veranderingen zien we terug als mensen ermee besmet raken.

Op maandagochtend 25 mei laat het ministerie van LNV weten:

"Zeer recent is een tweede geval bekend geworden waarbij op één van de besmette nertsenbedrijven het meest waarschijnlijk is dat SARS-CoV-2 (CoV-2) is overgegaan van nerts naar mens. Deze casus is vergelijkbaar met de vorige. In dit geval is bij drie personen op het besmette bedrijf het virus aangetoond. De genetische code van deze virussen laat grote gelijkenis zien met de genetische codes zoals die bij de nertsen van het bedrijf zijn aangetroffen. Op grond van de beschikbare informatie is het meest waarschijnlijk dat tenminste één van de drie besmette personen door een nerts is geïnfecteerd. Het is vanuit de gegevens niet mogelijk vast te stellen of meer dan één van deze drie personen vanuit de nertsen is geïnfecteerd." ¹

Op 28 mei laten de ministers Carola Schouten (Landbouw) en Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer weten dat om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, er een landelijk verbod komt op het vervoeren van nertsen en mest van die dieren. ² Eerder werd al aangekondigd dat voor alle nertsenhouderijen nu extra hygiënevoorschriften gelden en een bezoekersverbod voor de stallen waarin de nertsen zitten. Daarvoor golden alleen verscherpte maatregelen voor bedrijven waar al dieren besmet waren geraakt.

Het testen van nertsenbedrijven op het coronavirus Covid-19 is eind mei nog niet begonnen, omdat de benodigde test nog niet beschikbaar is. ³ De benodigde Elisa-test om antistoffen aan te tonen is nu nog niet gereed. Omdat het om een nieuw virus gaat, moet een test ontwikkeld worden. Het proces van ontwikkeling en validatie is in de afrondende fase. De screening op de bedrijven is al wel begonnen. De NVWA verwacht voor 5 juni alle nertsenbedrijven te hebben bezocht voor de monstername in het kader van de screening op het coronavirus. De Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) zal de testen uitvoeren.

De screening van de nertsenbedrijven loopt naast een Early Warning System (EWS) naar Covid-19. Als er sterfte is op nertsenbedrijven, moeten de bedrijven deze dieren opsturen naar GD voor onderzoek, met een maximum van 5 dieren per keer. Deze dieren worden onderzocht op aanwezigheid van het virus.

Op 1 juni blijkt dat op nog eens drie nertsenhouderijen nertsen zijn besmet met het coronavirus. ⁴ Een vierde bedrijf wordt nog nader onderzocht, omdat het erop lijkt dat het virus ook daar heeft toegeslagen. Het virus is nu bij zes Brabantse nertsenhouderijen geconstateerd, op acht locaties. Het gaat om bedrijven in Gemert-Bakel, Laarbeek, Deurne en Sint Anthonis, in het oosten van de provincie. Ook op een boerderij in het Limburgse Venray is het mogelijk raak.

Het gevaar is buiten de stal volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu niet groot. Die conclusie blijft ook na de nieuwe gevallen overeind. Theoretisch zou het virus onder nertsen kunnen blijven circuleren, ook wanneer de epidemie bij mensen is uitgedoofd, maar de nertsen kunnen net als mensen geïsoleerd en behandeld worden. Of die wil er is bij de overheid is wat anders; het uitmoorden van dieren is natuurlijk veel makkelijker, want de "’Volksgezondheid staat altijd voorop," onderstrepen minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) en zijn collega Carola Schouten (Landbouw), niet het respect voor de dieren die door mensen besmet zijn.

Deze dieren worden gefokt om vermoord te worden voor hun pels. Ze zijn hoe dan ook slachtoffers.