Inhoud
Oproep aan minister Weyts voor verbod haanslaan, ganskoppen, ganstrekken en gansrijden
Negen Nederlandse en Belgische dierenbelangenorganisaties (Comité Dierennoodhulp, Animal Rights, Een DIER Een VRIEND, GAIA, All For Animals, Bite Back vzw, Stichting Rechten voor al wat leeft, Stichting Dierennood en VeggieSquad) hebben gezamenlijk een brief gestuurd aan de Belgische minister van dierenwelzijn Ben Weyts. Ze eisen dat het haanslaan in Riemst en andere tradities in België zoals het ganskoppen, ganstrekken en gansrijden onmiddellijk stoppen.
Dierenmishandeling als traditie
In België en Nederland zijn er verschillende lokale tradities waarbij dierenmishandeling centraal staat. Bij het haanslaan in Riemst worden ongehuwde vrouwen geblinddoekt waarna zij met een zwaard het hoofd van een speciaal hiervoor gedode haan moeten slaan. Bij het ganskoppen in Voeren gebeurt hetzelfde maar dan met een gans. In verschillende Antwerpse polderdorpen kent men het gansrijden waarbij het hoofd van een gedode gans wordt afgeslagen door ruiters. In Nederland wordt op Schiermonnikoog een haan 3 dagen lang in een mand opgesloten die op 18 meter hoogte hangt aan een mast. En in augustus vond op meerdere plaatsen het Zwientie Tikken plaats waarbij de varkens daarna gedood werden.
Dit soort perverse evenementen worden omschreven als “traditie” en “folklore”. In 2019 is dit echter niet meer en niet minder dan een achterhaald, barbaars en middeleeuws spektakel, waarbij dieren worden gebruikt, louter en alleen als vermaak.
Dienst Dierenwelzijn geeft toestemming
De dienst Dierenwelzijn houdt deze tradities niet tegen. Het haanslaan werd juist weer toegelaten nadat de gemeente Riemst samen met de dienst Dierenwelzijn een charter had uitgewerkt. Dit charter zou de folklore en het dierenwelzijn met elkaar moeten verzoenen, maar van verzoening is geen enkele sprake. Het evenement geeft een geheel verkeerd voorbeeld van hoe respectvol met dieren om te gaan.
Bovendien probeert de gemeente Riemst het haanslaan te legitimeren door het te doen voorkomen alsof het “immaterieel cultureel erfgoed” is. Nochthans is het nooit als dusdanig door Unesco erkend. Ook het argument dat de haan niet nodeloos gedood is omdat hij nadien wordt opgegeten, houdt geen steek. Het dier wordt niet volgens de levensmiddelenhygiëne gekoeld en is wettelijk gezien dus niet geschikt voor consumptie. De haan wordt simpelweg voor vermaak vooraf gedood. Dit is onacceptabel.
Dierenbelangenorganisaties slaan handen ineen
De negen dierenbelangenorganisaties hebben een gezamenlijke brief verstuurd naar minister van Dierenwelzijn, Ben Weyts. Daarin eisen ze dat perverse tradities met echte dieren worden vervangen door diervriendelijke en respectvolle alternatieven. In Nederland is het voor het ganstrekken bijvoorbeeld verplicht om een kunstgans te gebruiken en in België worden tegenwoordig geen katten, maar knuffels van het Belfort in Ieper gegooid.
Ze stuurden ook brieven naar de burgemeester en schepenen van de gemeente Riemst waar het haanslaan in augustus plaatsvond, de gemeente Voeren waar het ganskoppen in september plaatsvond en naar de Dienst Dierenwelzijn die deze activiteiten niet tegenhoudt. Op sociale media vragen de organisaties dierenvrienden om ook zelf een brief aan minister Weyts te sturen.
Voorbeeldbrief aan Ben Weyts
Hieronder vind je de brief die werd verstuurd aan minister Ben Weyts. Je kunt deze gebruiken als voorbeeld voor je eigen brief aan de minister. De contactgegevens zijn kabinet.weyts@vlaanderen.be
Geachte heer minister Weyts,
Ik las geschokt en met afschuw het artikel over het “haanslaan” dat in Zussen (Riemst) op 26 augustus plaatsvond. Zie https://www.hln.be/in-de-buurt/riemst/riemst-doet-weer-aan-haanslaan-op-jaarlijkse-kermis~adc5590f/
Dit evenement wordt omschreven als “traditie”, “folklore” en door de gemeente Riemst als “immaterieel cultureel erfgoed”. In 2019 is dit echter niet meer en niet minder dan een achterhaald, barbaars en middeleeuws “spektakel”, waarbij dieren op een gruwelijke wijze worden misbruikt, louter en alleen als entertainment. Het haanslaan is dan ook, anders dan de gemeente Riemst beweert, nooit door Unesco erkend als immaterieel cultureel erfgoed.
In 2016 heeft de gemeente Riemst samen met de Dienst Dierenwelzijn en het Centrum voor Agrarische Geschiedenis een akkoord gemaakt om de folkloristische traditie van het haanslaan weer toe te laten. Volgens de berichtgeving in de media zou deze gemeente de eerste in Vlaanderen zijn die een charter heeft die folklore en Dierenwelzijn met elkaar verzoent. Maar van enige verzoening is hier geen sprake. Dit evenement geeft een geheel verkeerd voorbeeld van hoe respectvol met dieren om te gaan. Het blijft onethisch en onaanvaardbaar om dieren te gebruiken voor entertainment. Het maakt daarbij niet uit dat de haan speciaal voor dit evenement niet langer wordt gestolen, maar nu bij een poelier wordt geslacht onder het mom dat het later zou worden opgegeten. Omdat de haan volgens het charter geconsumeerd wordt achteraf, wordt het artikel uit de wet die stelt dat dieren niet nodeloos gedood mogen worden slim omzeild. Maar omdat de haan niet volgens de levensmiddelenhygiëne wordt gekoeld is hij niet geschikt voor consumptie en is het dier alsnog nutteloos gedood. in het geval het klopt dat hij wel opgegeten wordt, stelt er zich sowieso een probleem qua voedselveiligheid. Het is onacceptabel dat er speciaal voor deze activiteit een haan vooraf wordt doodgemaakt, waarna voor vermaak de kop van het dier wordt afgeslagen.
De gemeente Riemst is niet de enige die zo respectloos met dieren omgaat voor vermaak. Ook in de gemeente Moelingen vind in september tijdens de kermis een dergelijk evenement plaats dat ganskoppen heet. In Moelingen moet men als vermaak geblinddoekt de kop van een gans afslaan. En ook vind er in diverse gemeenten in België nog altijd ganstrekken en gansrijden plaats.
Al is het haanslaan, het ganskoppen en het ganstrekken traditie en folklore, dat wil niet zeggen dat er niet naar diervriendelijk alternatieven kan worden gezocht. Zo is bij het katknuppelen dat in Nederland wel erkend is als immaterieel cultureel erfgoed, de levende kat die vroeger gekweld werd al tientallen jaren vervangen door een houten exemplaar. In Nederland is men voor het ganstrekken verplicht om een kunstgans gebruiken, hoewel dat in België jammer genoeg niet het geval is. Toch zijn er ook in België voorbeelden te vinden. Zo worden in Ieper tegenwoordig geen levende katten, maar knuffels van het Belfort gegooid.
Ik verzoek u om bovenstaande redenen om het haanslaan, het ganskoppen, het ganstrekken en gansrijden in 2020 en de daarop volgende jaren in de huidige vorm niet door te laten gaan. Het feest hoeft er niet minder leuk om te worden. Het kan een mooie uitdaging zijn voor zowel de deelnemers als voor de gemeentes om hun creativiteit te gebruiken om deze vormen van dierenmishandeling te veranderen in een modern, leuk evenement zonder dierenleed of respectloosheid naar dieren.
Ik hoop dat dankzij uw bijdrage geen hanen en ganzen meer gedood hoeven te worden in 2020 voor het haanslaan in Zussen, het ganskoppen in Moelingen, het ganstrekken en het gansrijden in andere Belgische gemeenten.
In afwachting van uw reactie,
Met vriendelijke groeten,
……..hier je naam zetten
