Inhoud
Rode lijst is betrouwbaar, maar jacht gaat door
Vorig jaar werden hazen en konijnen toegevoegd aan de geactualiseerde Rode Lijst Zoogdieren. De afgelopen maanden is hier heel wat over te doen geweest. De Jagersvereniging noemde de nieuwe Rode Lijst slecht onderbouwd1 en de Zoogdiervereniging noemde op haar beurt de lijst betrouwbaar en de kritiek van de Jagersvereniging slecht onderbouwd.2 Minister Schouten heeft Kamervragen van verschillende politieke partijen over de Rode Lijst beantwoord. Jessica Smit, campagneleider Animal Rights: “In 2019 ging het om maar liefst 88.413 hazen en 32.124 konijnen. Dit zijn schrikbarende cijfers en dan ontbreken de cijfers van de provincie Friesland nog.”
UPDATES
11 februari 2021: een motie van de Partij voor de Dieren om de plezierjacht op hazen en konijnen te verbieden is aangenomen met een meerderheid van de Tweede Kamer! De motie moet nog wel uitgevoerd worden door de minister.
25 mei 2021: Ook komend jachtseizoen zijn konijnen en hazen niet veilig. Minister Schouten laat eerst onderzoek doen naar de staat van instandhouding van de soorten op de wildlijst. Als daaruit blijkt dat het niet goed gaat met één van de vijf soorten op de lijst, wordt de jacht in 2022/2023 gesloten.
11 april 2022: Minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof opent komend jachtseizoen (2022/2023) niet de jacht op het konijn. Dit geldt voor alle provincies. Daarnaast opent de minister komend seizoen niet de jacht op de haas in de provincies Groningen, Limburg en Utrecht. De reden is de dalende populatietrend.
JACHT GAAT DOOR
Ondanks oproepen van verschillende politieke partijen gaat de jacht door. Het jachtseizoen op hazen is eind december afgelopen en het jachtseizoen op konijnen eindigt op 31 januari. Omdat het jachtseizoen bijna is afgelopen, ziet de minister geen reden om de konijnen en hazen van de lijst met jachtwild te halen. De minister laat het komende jaar nader onderzoek uitvoeren naar de afname van deze soorten en zal dan eveneens bekijken of de voortzetting van de jacht nadelig is voor instandhoudingsdoelstellingen en of er regionale verschillen waar te nemen zijn.1
Smit: “De Rode Lijst wordt over de verkiezingen heen getild en aan extra onderzoek hebben de dieren die afgelopen jachtseizoen zijn afgeschoten natuurlijk niks.”
Het ineens wijzigen van het referentiejaar, omdat dat de Jagersvereniging beter uitkomt, zou pas dubieus zijn
Rode lijst is niet dubieus
Na de publicatie van de Rode Lijst was de Jagersvereniging er als de kippen bij om de geloofwaardigheid van de lijst te ondermijnen. Zo moest er niet voor 1950 gekozen worden als referentiejaar, maar voor 1990. Daarnaast zouden de telgegevens van de Wildbeheereenheden (jagers zelf) genegeerd zijn.
De minister geeft aan dat al in de jaren negentig voor 1950 als referentiejaar is gekozen. Als het referentiejaar opschuift, terwijl de populatie van een soort steeds verder afneemt, wordt een kleinere afname vastgesteld dan als een vast referentiejaar wordt gehanteerd. De Nederlandse Rode Lijst brengt de ontwikkeling in de status van soorten vanaf 1950 in beeld en biedt daardoor ook inzicht in een meer gestage achteruitgang van soorten.1
Ook volgens de IUCN-criteria, die werkt met 10-jaarstrends, krijgt het konijn een Rode Lijst status. “Het ineens wijzigen van het referentiejaar, omdat dat de Jagersvereniging beter uitkomt, zou pas dubieus zijn”, zegt Smit.
Dieren in de natuur zijn er niet om achterna gezeten, doodgeschoten en geoogst te worden, maar enkel en alleen voor zichzelf.
CIJFERS ZIJN BETROUWBAAR
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waarborgt bij de totstandkoming van de Rode Lijst de kwaliteit van de data en trends die worden gebruikt. De trends voor haas en konijn uit het meetprogramma Dagactieve Zoogdieren van de Zoogdiervereniging worden al jarenlang gecontroleerd door experts en beoordeeld als betrouwbaar.
In 2013 heeft het CBS de data van de Wildbeheereenheden (jagers zelf) bekeken. De kwaliteit van deze gegevens was echter niet voldoende. Tellingen worden niet volgens een vaststaand en gevalideerd protocol uitgevoerd en sinds 2013 ontbreekt een landelijke inzamelstructuur, waardoor data niet of hooguit op provinciaal niveau beschikbaar is. Ook is niet bekend of er nu wel wordt gewerkt volgens een gevalideerd en geüniformeerd landelijk protocol.
Het provinciale faunabeleid wordt gebaseerd op gebrekkige gegevens. Wij maken ons grote zorgen.
STOP DE HOBBYJACHT
Animal Rights probeert al jaren te werken met de cijfers van de Wildbeheereenheden en Faunabeheereenheden. Provinciale Faunabeheereenheden rapporten op verschillende manieren, per kalenderjaar of per jachtseizoen, tellingen ontbreken en jaarverslagen worden niet gepubliceerd. In 2019 zijn er slechts in vijf provincies telgegevens van konijnen bekend.
Smit: “Het provinciale faunabeleid wordt gebaseerd op gebrekkige gegevens. Wij maken ons grote zorgen. Des te meer reden om de plezierjacht volledig te verbieden. Dieren in de natuur zijn er niet om achterna gezeten, doodgeschoten en geoogst te worden, maar enkel en alleen voor zichzelf.”
