Veehouders verdienen geen respect

Op de eerste landelijke actiedag van boeren op 1 oktober hield het Radio 1-programma Stand.nl een peiling: 90% van de Nederlanders bleek veel begrip te hebben voor de actievoerende boeren. De demonstrerende boeren zijn vooral veehouders: zij hebben te maken met stikstofregels. Harde acties, zoals het openbreken van de deuren van het provinciehuis in Groningen, zorgen misschien voor een kleine vermindering van ons begrip, maar over het algemeen kunnen veehouders rekenen op ruime steun en sympathie van het volk. Dat zegt iets over ons: in ons volksgeloof zijn veehouders nobele, hardwerkende mensen die voor ons voedsel zorgen en ons respect verdienen. We geloven daarmee in een sprookje.

Een veehouder kan hard werken en aardig zijn. Maar het idee van de nobele veehouder die voor ons voedsel zorgt, kan de prullenbak in. Veehouders verspillen voedsel. 635 miljoen ton graan, meer dan een derde van de wereldwijde oogst, is bestemd voor veevoer. Tegelijk zijn 900 miljoen mensen chronisch ondervoed. We zouden hen meer dan een flink overgewicht kunnen bezorgen.

De veehouderij produceert geen voedsel. Geef een koe 20 kilo plantaardig voedsel en je krijgt er misschien 1 kilo vlees voor terug. Er zijn veel beroepen waar we niet zonder kunnen, maar de wereld is beter af zonder veehouders.

Op 14 oktober protesteerden boeren bij provinciehuizen. Zo ook in Groningen, waar ik een bord op een tractor zag: “Onze dieren vermoord, voor die hobby in Zandvoort.” Een vreemde tekst. Dieren uit de veehouderij doden we aan de lopende band. In Nederland 1,75 miljoen per dag. Vleeskuikens worden 6 weken oud, vleesvarkens 6 maanden. Minder dieren houden, betekent minder dieren fokken. Niet meer dieren vermoorden.

Opvallend is ook het woord ‘vermoorden’. In ons sprookje waarin veehouder een normaal beroep is en we het gebruiken van dieren als normaal zien, bezigen we een andere taal. Wat is het verschil tussen slacht en moord?

We zeggen dat boeren dieren verzorgen. Een mooi eufemisme voor dieren zo snel mogelijk ‘slachtrijp’ maken. Een gaskamer of een elektrisch waterbad noemen we verdoving. We geloven dat boeren van dieren houden. Is dat de reden dat ze dieren naar het slachthuis sturen? Het is moeilijk met elkaar te rijmen, maar we vertellen onszelf dat het ‘nou eenmaal moet gebeuren’.

Een koe in de wei vinden we een vredig gezicht. Maar het zijn moeders wier kinderen zijn weggenomen. En het is hoogst onwaarschijnlijk dat de koeien die je vandaag ziet, er over vijf jaar nog grazen. Tegen die tijd zijn ze op iemands bord beland.

Als boeren het goed met dieren voorhebben, waarom werken ze dan niet samen met organisaties die voor dieren opkomen? Of geloven we werkelijk in boerenliefde voor dieren? Zouden we zelf object van die vorm van liefde willen zijn?

Niet dat het allemaal de schuld van veehouders alleen is. Ze zijn onderdeel van het probleem, maar dat is eenieder die eraan bijdraagt. Ook de consument van dierlijke producten. Iedereen die het sprookje helpt in stand te houden.

Het is tijd om uit dit sprookje te ontwaken. We hoeven dieren niet te gebruiken en te doden. We moeten af van het idee dat veehouder een normaal beroep is dat respect verdient.