Vlaanderen verplettert en verzuipt muskusratten

In Vlaanderen worden muskusdieren gevangen met veerklemmen en fuiken. Oranje vlaggetjes markeren de plaatsen in de waterkant waar de klemmen staan opgesteld. Veerklemmen worden in het water voor de ingang van de burcht geplaatst. Wanneer het dier in de klem loopt, slaat die dicht waarna het dier wordt verpletterd. Enkel wanneer veerklemmen niet mogelijk zijn, wordt gebruik gemaakt van fuiken. Muskusdieren die in een dergelijke val lopen, verdrinken minutenlang.¹

“Opmerkelijk is dat de bestrijders de staartpuntjes van de gedode dieren afknippen en bewaren in een bokaal met formaldehyde. Die bokaal wordt maandelijks binnengebracht. Dat maakt een nauwkeurige telling van het aantal gevangen ratten mogelijk.”²

De afgelopen twintig jaar nam het aantal gevangen muskusdieren sterk af. In 2000 werden er nog 40.000 à 50.000 dieren per jaar gedood. Dit nam in eerste instantie sterk af, maar de afgelopen jaren, neemt het dierenleed weer toe: de VMM verpletterde en verdronk de afgelopen drie jaar respectievelijk 1.467, 2.102 en 3.633 muskusdieren. Het is onmogelijk gebleken om tot de gewenste nulstand te komen, door migratie vanuit Wallonië en Frankrijk.

De muskusrat komt van oorsprong uit Noord-Amerika en werd begin 1900 ingevoerd als pelsdier. In sommige streken werd het dier opgegeten als “waterrat”, maar dit is sinds 2001 verboden.¹ Nochtans is de muskusrat geen rat, de dieren zijn familie van de woelmuizen. Ze leven in waterrijke gebieden en maken burchten of holen van planten in het water. De ingang van de burcht bevindt zich meestal onder water. De muskusrat kan tot 4 jaar oud worden. In de natuur worden ze echter zelden zo oud, de bestrijding door de mens is één van de voornaamste doodsoorzaken.²³

In 2017 zijn muskusdieren op de Europese lijst van invasieve exoten geplaatst. De wetgeving bepaalt dat het muskusdier niet gekweekt, gehouden of verhandeld mag worden, maar het doden van deze dieren is volgens Europese wetgeving niet verplicht. Er kan en mag ook gekozen worden voor niet-dodelijke middelen.

Als er wordt gekeken naar situaties waarin niet werd gedood, zoals in Zweden, dan is aan de hand van het tellen van koepelnesten vast te stellen dat aantallen niet oneindig toenemen.¹ Als er niet wordt bestreden neemt het aantal koepelnesten soms toe, maar storten de aantallen daarna altijd weer in. In de Oostvaardersplassen in Nederland vindt sinds 2006 geen bestrijding plaats. Daar worden de dieren gezien als een verrijking voor de biodiversiteit. Graverij wordt niet als schade gezien maar als toevoeging van kleinschalige variatie die ontwikkeling van natuur bevordert. In de Oostvaardersplassen is de populatie muskusdieren stabiel. Het zou dus goed kunnen dat doding nutteloos is en alleen natuurlijke sterfte door ziekte en predatie vervangt.

Voor Animal Rights is het doden van levende, voelende wezens nooit ethisch te verantwoorden. Er worden jaarlijks duizenden muskusdieren gedood. Al deze dieren zijn individuen met een eigen karakter. Individuen die een vreselijke dood kunnen sterven door menselijk toedoen. Er worden belastinggeld uitgegeven aan bestrijding, maar preventieve maatregelen worden amper onderzocht of toegepast. Het ontbreekt ons aan de (politieke) wil om te zoeken naar manieren om vreedzaam samen te leven. Waar echt veiligheidsrisico´s zijn door gravende dieren kunnen preventieve maatregelen worden getroffen. Het doden van onschuldige dieren moet per direct stoppen.