Wat is er mis met eieren? Antwoorden op de 9 meest gestelde vragen

Op de verpakkingen van verse eieren staan de codes waardoor de consument de herkomst van eieren kan nagaan. Die code wordt gevolgd door de kenletters van het land (BE, NL, FR, DE, ...) De codering geeft een beeld van de omstandigheden waarin kippen leven.

• Code 0: Biologische eieren van kippen die overdag naar buiten mogen.
• Code 1: Eieren van vrije uitloop.
• Code 2: Scharreleieren van kippen die in schuren gehouden worden en nooit buiten komen.
• Code 3: Kooi-eieren. Eieren van kippen die gehouden worden in verrijkte kooien of koloniekooien.

Zoals alle dieren, leven ook kippen van nature met de seizoenen. In het voorjaar leggen ze een tiental eieren, waarop ze vervolgens een tijd gaan zitten broeden. In de eierindustrie moeten kippen in een jaar tijd ruim 300 eieren produceren! De legkippenrassen in de industrie zijn selectief gefokt op hoge eierproductie.

In de afgesloten legkippenstallen waar het dag- en nachtritme bepaald wordt door kunstlicht, is het altijd ‘voorjaar’. Ook worden de eieren dagelijks weggehaald zodat de kippen nooit tot broeden overgaan maar permanent nieuwe eieren blijven leggen. Dit is uitputtend voor hun lichaam. Veel kippen lijden dan ook aan 'productieziekten', Dat zijn aandoeningen die het gevolg zijn van de onnatuurlijke eisen waaraan productiedieren moeten voldoen. Leghennen kunnen onder andere problemen ontwikkelen aan de reproductieorganen zoals eileiderontsteking en het uitpuilen van eileider en cloaca, dikwijls gevolgd door buikvliesontstekingen. Een andere typische productieziekte bij leghennen is ‘Fatty liver haemorrhagic syndrome’ (FLHS). De ziekte wordt veroorzaakt door beperkte lichaamsbeweging, hoge omgevingstemperaturen en stress.

Als de kippen ongeveer anderhalf tot twee jaar oud zijn, daalt hun eierproductie en bijgevolg ook de winst voor de fokker. De legkippen worden afgevoerd naar het slachthuis en eindigen als 'soepkip'. Ze worden vervangen door nieuwe, jonge legkippen.

Een ander wreed aspect van de eierindustrie is het massaal doden van haantjes. Leghennen die consumptie-eieren produceren in legkippenbedrijven zijn afkomstig van gespecialiseerde kippenbedrijven die ouderdieren (hennen en hanen) houden voor de fok. Deze ouderdieren produceren bevruchte eieren die uitgebroed worden in broedkasten. De vrouwelijke kuikentjes die geboren worden uit deze eieren worden geleverd aan legbedrijven. De mannelijke kuikens hebben geen economisch nut omdat ze geen eieren kunnen leggen. Deze haantjes worden vergast of versnipperd zodra ze uit het ei komen. Op jaarbasis worden in de Europese eierindustrie ruim 320 miljoen haantjes afgemaakt.

Het lijkt een biodynamisch bedrijf te zijn dus in plaats van alle haantjes na geboorte te doden, mogen in ieder geval enkelen bij de dames blijven. De verrijdbare stal doet denken aan het 'geluksvogel'-concept dat bijvoorbeeld Ekoplaza verkoopt - daar blijven alle haantjes leven. Het is dus een van de minst slechte systemen.

Zoals bij ieder systeem zijn er ook kanttekeningen bij te plaatsen. Ook hier gaan de hennen na een bepaalde periode naar de slacht, ook deze dieren hebben hun moeder nooit gekend, en wat weten we over het leven van die moeders?

Biologisch is natuurlijk al een stap beter dan kooi of scharrel. Echter, ook bij biologisch worden meestal alle haantjes direct na geboorte vergast en ook biologische hennen zijn na anderhalf tot twee jaar 'op' en gaan dan naar de slacht. Er bestaat geen waardige oude dag voor leghennen.

Omdat biologische kippen buiten lopen, laten veel biologische pluimveeboeren in hun omgeving op vossen jagen. Die zouden het namelijk op de kippen hebben voorzien. Helaas komt bijna iedere welzijnsverbetering ook weer met nieuwe nadelen, omdat de intensieve pluimveehouderij nu eenmaal per definitie dieronvriendelijk en onhoudbaar is.

Natuurlijk zijn er in de verschillende systemen verschillende levensomstandigheden. Maar in geen enkel commercieel systeem krijgen de hennen een waardige oude dag. Ook heeft geen enkele hen haar moeder ontmoet, worden de meeste haantjes meteen na geboorte gedood, en laten veel kippenboeren met uitloop op vossen jagen.

Iedere welzijnsverbetering komt meestal ook weer met nieuwe nadelen, omdat de intensieve pluimveehouderij nu eenmaal per definitie dieronvriendelijk en onhoudbaar is. Daarom is het beter om helemaal geen eieren te eten.

Er zijn natuurlijk gradaties in de kwaliteit van leven voor de leghennen. Biologisch is het 'minste' systeem bij Ekoplaza (eicode 0). Bij biologische leghennen worden meestal nog steeds de haantjes gedood nadat ze uit het ei zijn gekropen en gaan alleen de hennen naar de legschuren met uitloop.

In een biodynamische setting hebben de dieren het nog iets beter. Hier mogen ook enkele hanen blijven leven tussen de hennen. Bij de 'geluksvogel'-houderij blijven alle hanen 'in leven'. Dat wil zeggen, voor korte duur. Want ook al deze hennen en hanen mogen hun leven niet uitleven en gaan na anderhalf tot twee jaar naar de slacht.

Een vaak vergeten aspect is dat van de ouderdieren, de hennen die de eieren leggen waaruit de (biologische) legkip komt. De biologische moederdieren worden, net zoals gangbare moederdieren, beperkt gevoerd om de vruchtbaarheid te verbeteren. Daarnaast worden de kuikens door een machine uitgebroed en niet door de moeder.

Het is natuurlijk veel aangenamer voor de kippen als ze naar buiten kunnen, maar het geeft wel een grotere kans om met ziektes in aanraking te komen, op ongelukken en op roofdieren. Helaas roepen biologische kippenboeren nog altijd de hulp in van jagers om zich van vossen te ontdoen. ¹

Helaas is het dus zo dat iedere welzijnsverbetering vaak ook weer vergezeld gaat van nieuwe nadelen omdat de intensieve pluimveehouderij nu eenmaal per definitie dieronvriendelijk en onhoudbaar is.

Er zijn natuurlijk gradaties in hoe het leven van de kippen is in de verschillende systemen. We zijn onlangs bij Kipster geweest en de kippen zagen er niet goed uit. Je kan hier de beelden zien.

De haantjes worden bij Kipster niet gedood, maar je kunt je afvragen of hun lot van 17 weken vetgemest worden in een schuur zoveel beter is.

Wij bij Animal Rights kiezen ervoor om helemaal geen eieren te eten.

Die eieren van 'Seleggt' zijn de eerste 'gesekste' eieren op de markt. Dat betekent dat eieren met een mannelijk embryo niet verder worden bebroed, zodat er geen haankuikens worden geboren. Die hoeven dus vervolgens ook niet vergast of versnipperd te worden. Frankrijk en Duitsland zijn inmiddels gestopt met het massaal doden van haantjes. Animal Rights wil dat Nederland en België dat ook doen. Deze selectiemethode maakt natuurlijk niets uit voor het verschrikkelijke leven van de hennen.

Natuurlijk zijn er mensen die op liefdevolle wijze kippen houden op hun eigen grond, met genoeg ruimte om vrij rond te lopen en te leven naar hun aard. Deze kippen worden door de meeste 'hobbyhouders' ook niet gedood wanneer ze minder eieren gaan leggen. Is daar nog iets op tegen?

Bij Animal Rights kiezen we ervoor om geen eieren te eten. Ook niet wanneer die afkomstig zijn van onze eigen rescue-kippetjes uit de industrie. Daar hebben we verschillende redenen voor. Ten eerste willen we niemand aanmoedigen om een kip te kopen vanwege de eieren. Zo lang er vraag blijft naar legkippen, zullen ze worden gefokt. Wij zijn van mening dat het niet juist is om dieren te fokken voor het (eet)plezier van de mens.

Het is geweldig als je de mogelijkheid hebt om een legkip uit de industrie te verzorgen en een waardige oude dag te geven, mits de pluimveehouder niet rijkelijk wordt betaald voor de adoptie. Maar dan nog is het beter om de eitjes niet te rapen en te eten, maar gewoon bij de kip te laten. Wanneer het dier een tekort heeft aan mineralen en kalk, eet ze haar eigen eieren op om die tekorten aan te vullen.

Ten slotte zijn wij van mening dat alle dieren individuen zijn met recht op leven en welzijn. Wij hoeven niets 'terug' te krijgen in ruil voor zorg en bescherming. De kippen zijn ons niets verschuldigd. Ook geen eieren.

Onderzoek van Animal Rights naar de misstanden in de eierindustrie laat keer op keer hetzelfde beeld zien: kippen worden op nietsontziende wijze gereduceerd tot een productiemiddel. De kippen krijgen geen individuele verzorging en gaan - ongeacht uit welk systeem ze komen - op een leeftijd van anderhalf jaar tot twee jaar naar de slacht. Kippen kunnen tot wel tien jaar oud worden, maar krijgen die kans niet in de intensieve pluimveehouderij.

Eerder deed de geredde Sophia haar persoonlijk verhaal over haar bestaan in de eierindustrie. Ook zij roept op om eieren links te laten liggen en vertelt waarom. Haar verhaal kan je hier lezen.

Gelukkig zijn eieren niet nodig of zelfs maar wenselijk in een gezond voedingspatroon. Je kunt de keuze maken om niet aan het lijden van dieren bij te dragen. Eieren zijn makkelijk te vervangen door gezonde en smakelijke plantaardige alternatieven. Hier vind je onze tips