Wij laten de ganzen niet stikken

Tijdens de rui kunnen ganzen niet vliegen. Hun verendek, specifiek de slagpennen, worden dan vervangen. Deze periode valt meestal samen met de tijd dat hun jongen net geboren zijn. Ganzen zoeken een plek waar ze veilig zijn. Veilig om hun levens en de levens van hun jongen te beschermen.

Maar de ganzen zijn niet veilig.

Als het aan de provincie Oost-Vlaanderen ligt, drijven mensen ook dit jaar honderden ganzen bij elkaar om ze vervolgens te vergassen. Ganzen zullen wanhopig proberen te ontsnappen. Ganzen zullen desondanks in de gaskamer belanden en snakken naar adem. Ganzen zullen stikken.

Hun doodstrijd kan 2 minuten duren, omdat ganzen watervogels zijn die hun adem lang kunnen inhouden. 2 minuten in een gaskamer aan een onvermijdelijke dood proberen te ontkomen. Dat zijn 2 lange minuten.

Waarom?

Ganzen zouden overlast veroorzaken in parken en op golfterreinen en schade aanrichten aan landbouwgewassen, bijvoorbeeld door gras eten dat voor dieren in de veehouderij bestemd is. Ook zouden een aantal soorten ganzen, zoals de Canadese gans, hier niet horen: het zijn invasieve soorten die door toedoen van de mens in onze natuur voorkomen.

Laat dat even bezinken. Door toedoen van de mens zijn ze in onze natuur beland. De gans kan er niets aan doen. Vervolgens vinden mensen dat ze hier niet horen. En dus bedenkt de mens dat de ganzen dood moeten. Wat een vernuft. De mens: ontzettend creatief als het gaat om excuusjes bedenken om niet met dieren mee te voelen en om niet met hun belangen rekening te houden, maar weinig creatief als het gaat om het bedenken van oplossingen om met dieren samen te leven. Doden, dat is de oplossing van de mens.

Ganzen moeten dood, volgens beleidsmakers omdat ze hier niet horen en omdat ze overlast veroorzaken. Maar ik hoor beleidsmakers niet over het feit dat we een waar paradijs voor ganzen hebben aangelegd. Als je etensresten in je huis laat liggen, moet je niet verbaasd zijn dat dat muizen aantrekt. Als je gemeente een openbare speeltuin in je wijk plaatst, moet je niet raar opkijken als daar op een gegeven moment kinderen aan het spelen zijn. Als je land rijk is aan weilanden en grasvelden met oevers zonder begroeiing, moet je niet verrast zijn als er ganzenpopulaties neerstrijken.

Voor ganzen ziet dat er vanuit de lucht uit als het paradijs. De Nederlandse en Belgische landschappen nodigen ganzen uit: hier is eten, hier kun je lekker zwemmen, hier kun je veilig je jongen grootbrengen.

Helaas kunnen ganzen vanuit de lucht niet zien dat dit schijn is. Het paradijs is maar tijdelijk. De gaskamer zien ze pas als het te laat is. Als ze zich in het schijnbare paradijs gevestigd hebben en niet meer weg kunnen vliegen.

Waarom?

Het Instituut Natuur- en Bosonderzoek adviseerde om ganzen te bestrijden en opteert daarbij voor vergassen. De Jachtvereniging Hubertus Vlaanderen zou de vergassingen weinig ethisch vinden en wil de dieren “duurzaam bejagen”.

De jachtvereniging die het doden van dieren niet ethisch vindt. Ironischer kan het niet. Jagers willen niet dat ganzen vergast worden, omdat ze zelf ganzen willen afknallen.

Wie is de mens dat hij of zij denkt andere dieren zich zo toe te kunnen eigenen? Ervoor zorgen dat ganzen zich hier vestigen, maar vervolgens ze willen doden en ruzie maken over wie dat mag doen en op welke manier?

Waarom kijken veel mensen niet naar het individuele dier? Het is makkelijk om niet met dieren mee te leven als je dat achterwege laat. Dan zie je dieren slechts als abstracties van wie ze zijn, bijvoorbeeld in termen van hun soort.

Een soort kan niet voelen, maar mensen menen voor individuen, die wel kunnen voelen, van alles te mogen bepalen, omdat ze tot een bepaalde soort behoren. De individuen hebben zich er maar aan te onderwerpen. Kanaries mag je in een kooi stoppen. Grutto’s kunnen we beter beschermen. Ganzen moeten vergast worden.

Is het niet merkwaardig dat we individuen zo verschillend behandelen puur op basis van de soort waartoe ze behoren? Mensen vinden dat er van de ene soort te weinig dieren zijn en daar willen ze er meer van; en dat er van de andere soort te veel zijn en daar willen ze er minder van.

Als het om mensen zou gaan, zou het racisme in zijn meest pure en walgelijke vorm zijn. Dit is speciesisme: discriminatie op basis van soort.

In hun lijden zijn vogels gelijk. Een grutto is in zijn of haar lijden een kanarie, een merel, een duif, een buizerd, een mus, een gans.

Maar waar het beleid is om de grutto te beschermen, is het beleid om ganzen massaal te doden.

Massaal doden. Soms heet het genocide, soms heet het bestrijding.

Ik kan daar niet over uit. En ik ben blij dat ik niet alleen ben. Wij kunnen er niet over uit. Wij komen op voor alle voelende dieren. Wij laten de ganzen niet stikken.